Chiếc vali của Messi

Messi thật giản dị. Dù là siêu sao bóng đá hàng thập niên và vừa bước lên đỉnh cao nhất của bóng đá thế giới tại Qatar, vị á thần của túc cầu giáo vẫn khoác trên mình chiếc áo phủ lớp bụi bình phàm. Không lên gân, không hô hào, không tự đắc, thường trực trên môi anh chỉ có nụ cười thân thiện và ánh mắt rất hiền. Người ta thường giè bỉu anh là “tên lùn tự kỷ”, ngôi sao thiếu khí chất lãnh đạo hay cay nghiệt hơn hết là “người Catalonia ở tuyển Argentina”.

Hôm thứ Ba, ngày 20/12, đất nước Argentina chứng kiến cuộc ăn mừng rầm rộ chưa từng thấy. 4 triệu người đổ ra đường, phố phường Buenos Aires tạo nên cảnh tượng kỳ vĩ choáng ngợp. Tiếng tung hô Messi vang dậy trời đất. Cũng cùng ngày, anh trở về quê nhà Rosario như mọi năm. Đến thứ Năm, Messi nhấc điện thoại gọi cho Hernan Casciari, nhà văn làm việc ở đài phát thanh địa phương.

Anh nói, anh và vợ đã khóc vì trích đoạn câu chuyện được đọc trên đài phát thanh. Nhân vật chính là Messi, và câu chuyện có tựa đề “Chiếc vali của Lionel”. Cây bút Casciari là một người Argentina đã sống 15 năm ở Tây Ban Nha. Tại đây, ông chứng kiến hành trình vĩ đại biến Messi từ một tài năng trẻ người Argentina ở La Masia trở thành cầu thủ vĩ đại nhất thế giới.

Dưới đây là phần lược dịch đoạn văn đã khiến Messi bật khóc:

Năm 2003, vào các buổi sáng thứ Bảy, đài TV3 de Cataluna truyền hình trực tiếp trận đấu của các đội trẻ Barca. Trong cuộc chuyện trò của những người Argentina nhập cư, hai chủ đề được nói đến nhiều nhất là làm cách nào để chế caramen bằng cách đun sôi lon sữa đặc, và thằng nhóc đến từ Rosario, cậu bé đã ghi bàn trong tất cả các trận đấu, đá lúc mấy giờ.

Mùa giải 2003/04, Lionel Messi đã chơi 37 trận và ghi 35 bàn. Raiting vào buổi sáng của đài truyền hình ở xứ Catalonia tăng vọt vào những buổi sáng thứ Bảy ấy, thậm chí vượt qua cả giờ cao điểm. Luôn sôi nổi các cuộc đàm luận về “aquest nen” (thằng nhóc ấy) trong các tiệm làm tóc, quán bar và cả trên khán đài Camp Nou.

Người duy nhất không nói là thằng nhóc ấy, Messi. Trong các buổi phỏng vấn sau trận đấu, Messi chỉ trả lời tất cả câu hỏi bằng “có”, “không” hoặc “cảm ơn”, rồi cụp mắt xuống lẩn tránh mọi ánh nhìn. Những người Argentina di cư chúng tôi khoái kiểu giảo hoạt lang băm hơn, nhưng có điều rất hay: khi nói một câu dài, nối từ xâu chuỗi của Messi là chữ S (phát âm: eses), và nói ful thay vì falta (phạm lỗi).

“Chúng tôi nhẹ nhõm phát hiện ra rằng thằng nhóc ấy giống chúng tôi, những người không chịu cất vali”.

Có hai loại người Argentina nhập cư. Thứ nhất là những người cất vali ngay vào tủ khi chuyển đến Tây Ban Nha. Những người này phát âm “vale” (voucher), “tío” (ông chú) và “hostias” (chủ nhà) ngọt xớt như người bản địa. Và loại thứ hai, chúng tôi, những người không chịu cất vali đã gói ghém cả quê hương. Chúng tôi vẫn duy trì phong tục quê nhà, chẳng hạn như uống trà matea và sử dụng phương ngữ yéismo. Chúng tôi gọi mưa là yuvia thay vì lluvia, gọi caye (rơi) thay vì cayo.

Thời gian trôi, Messi trở thành số 10 bất khả xâm phạm ở Barca. La Liga, Copa del Rey và Champions League đã đến. Và Messi lẫn chúng tôi, những người nhập cư, đều hiểu duy trì giọng nói đặc sệt quê nhà là điều khó duy trì nhất nơi phương xa.

Rất khó để chúng tôi nói rê bóng là gambeta, một cách tượng hình còn gây liên tưởng đến động tác khiêu vũ của người Argentina, thay cho regate, còn có nghĩa là né tránh trong tiếng Tây Ban Nha. Nhưng đồng thời, chúng tôi hiểu đó là chiến hào ngôn ngữ cuối cùng của chúng tôi. Và Messi là thủ lĩnh trong trận chiến ngôn ngữ ấy. Anh ít nói nhưng vẫn giữ cách nói sống động của quê nhà.

Vì vậy, bỗng dưng, chúng tôi không chỉ được thưởng thức cầu thủ xuất sắc nhất từ trước đến nay, chúng tôi quả quyết rằng anh phát âm không sai một thành ngữ nào trong các cuộc phỏng vấn.

Ngoài những bàn thắng của Messi, chúng tôi vui mừng vì trong phòng thay đồ, anh luôn giữ bên mình bình trà matea. Đột nhiên Messi trở thành người nổi tiếng nhất ở Barcelona, nhưng giống như chúng tôi, dòng màu Argentina không bao giờ ngừng chảy trong huyết quản.

Quốc kỳ Argentina vẫn tung bay trên đôi tay Messi mỗi khi cùng Barcelona vô địch Champions League. Sự ngang ngạnh của Messi khi quyết tham dự Thế vận hội 2008 và giành tấm huy chương vàng môn bóng đá nam cho Argentina bất chấp sự phản đối từ ban lãnh đạo Barca. Mỗi dịp Giáng sinh, Messi luôn trở về Rosario, cho dù thực tế vẫn phải ra sân tại Camp Nou vào đầu tháng Giêng. Tất cả những gì anh làm khiến chúng tôi cúi đầu thán phục, mọi người trong mỗi chúng tôi, những người đã đến Barcelona giống như Messi vào những năm 2000.

Thật khó để miêu tả Messi đã đem lại niềm vui to lớn như thế nào cho đời sống của chúng tôi, những người con xa quê. Thật khó để lý giải Messi đã đưa chúng tôi thoát khỏi sự nhàm chán của cuộc sống đơn điệu nơi đất khách và khơi dậy niềm kiêu hãnh trong mỗi chúng tôi. Messi như chiếc la bàn để chúng tôi không bị mất phương hướng. Messi khiến chúng tôi hạnh phúc, tự hào một cách đầy thản nhiên, đến nối khi những lời lăng mạ bắt đầu xuất hiện ở Argentina, chúng tôi thật chẳng thể hiểu nổi.

Trái tim lạnh lẽo

Mày chỉ quan tâm đến tiền

Ở đó

Mày không cảm nhận được chiếc áo

Mày là người Galicia, không phải người Argentina

Nếu mày từng bỏ cuộc, hãy suy nghĩ lại đi

Tên lính đánh thuê…

Tôi sống xa quê hương 15 năm, và tôi không thể hình dung ra cơn ác mộng nào khủng khiếp hơn là nghe thấy những lời nói cay độc và khinh miệt phát ra từ chính nơi tôi trân quý nhất trên đời như thế.

Không nỗi đau nào đau hơn khi nghe những lời hoang mang thốt ra từ chính đứa con trai yêu quý. Thiago, cậu con trai của Messi từng nói: “Bố ơi, tại sao ở Argentina người ta đòi giết bố?”.

Tôi nghẹn đắng đến nghẹt thờ khi nghĩ đến câu hỏi thơ dại của chú nhóc dành cho bố mình. Và tôi biết rằng nếu là một người bình thường phải chịu đựng sự oan ức ấy, linh hồn họ sẽ bị xâm chiếm bởi sự hận thù.

Bởi nỗi cay đắng bị quê hướng chối bỏ, Messi từng tuyên bố từ giã đội tuyển quốc gia vào năm 2016. Đó là hành động bột phát trong nỗi tuyệt vọng kiếm tìm sự giải thoát, không chỉ cho Messi mà cho cả chúng tôi, những người sống ở hải ngoại. Chúng tôi không thể nhìn Messi chịu đau khổ mãi như thế này được nữa, vì chúng tôi biết anh yêu quê hương tới nhường nào. Suốt cả sự nghiệp, dù thành công hay thất bại, Messi luôn cố vẫy vùng để bấu víu lấy nơi chôn nhau cắt rốn khi ra đời, trong khi những người từ nơi đó chỉ muốn xua đuổi anh đi.

Khi Messi từ giã đội tuyển, như thể đột nhiên, anh thoát khỏi lò lửa cay nghiệt thiêu đốt. Không chỉ Messi, chính chúng tôi cũng bị thiêu đốt bởi những lời chỉ trích.

Tôi trộm nghĩ, đã xảy ra sự kiện bất thường nhất trong bóng đá đương đại: Một buổi chiều năm 2016, Lionel nhỏ bé cảm thấy mệt mỏi với những lời lăng mạ và quyết định dừng lại. Một cậu bé 15 tuổi đã viết cho Messi bức tâm thư đầy xúc động: “Xin anh hãy suy nghĩ về việc ở lại. Nhưng hãy ở lại để rong chơi, đó là điều những kẻ này muốn cướp đi của anh”. 7 năm sau, cậu bé viết bức tâm thư ấy, Enzxo Fernandez, là đồng đội của Messi vô địch World Cup.

Messi trở lại đội tuyển Argentina, như chính anh nói, là để những cậu bé viết tâm thư gửi cho anh không phải tin buông bỏ là một sự lựa chọn trong cuộc sống.

Và khi trở về, anh đã có tất cả những gì anh còn thiếu và bịt miệng những kẻ gièm pha. Mặc dù một vài người nhìn thấy anh “lần đầu cộc cằn và thô tục” trước ống kính máy quay. Đó là khi Messi văng: “Mày nhìn cái gì, biến đi, thằng đần!”, tuy nhiên đối với chúng tôi, những người lắng nghe giọng nói đậm mùi quê hương của anh suốt 15 năm, đó là câu nói tuyệt hảo. Bởi lẽ, anh phát âm với trọn vẹn các âm S và phương ngữ yéismo.

Chúng tôi hãnh diện để xác nhận rằng Messi là người đem hạnh phúc đến cho chúng tôi khi phải xa lìa tổ quốc.

Ngày nay, một số người di cư đã trở về; những người khác còn ở lại. Tất cả chúng tôi đều thích thú khi thấy Messi trở về nhà với chiếc cúp vô địch thế giới để trong chiếc vali chưa bao giờ anh cất đi. Chiến công vĩ đại này sẽ không bao giờ xảy ra nếu thằng nhóc Lionel 15 tuổi đem cất chiếc vali vào tủ quần áo. Messi chưa bao giờ mảy may nhận mình là người Tây Ban Nha, dù anh ở đây còn nhiều hơn quê nhà. Messi không bao giờ quên mình người Argentina, trong tâm thức, hơi thở hay lời nói.

Đó là lý do tại sao nhân loại muốn Messi vô địch World Cup. Chưa bao giờ có sự ủng hộ mạnh mẽ đến như vậy. Và cũng chưa bao giờ thấy một ngôi sao trên đỉnh thế giới lại giản dị như vậy.

Và hôm qua, như mọi năm, Messi trở về Rosario để đón Giáng sinh cùng gia đình, để thăm hỏi bà con, chòm xóm. Phong tục ấy chưa bao giờ thay đổi.

Điều duy nhất thay đổi là thứ anh ấy mang về cho chúng tôi trong vali.