Chiêm ngưỡng cung đèo 'vắt ngang' dãy Trường Sơn, nối 2 cực của tỉnh Gia Lai mới

Cận cảnh cung đèo An Khê thuộc tỉnh Gia Lai.

Sau khi hai tỉnh Gia Lai và Bình Định chính thức hợp nhất thành một đơn vị hành chính mới – tỉnh Gia Lai mới, trục phát triển kinh tế – giao thông – logistics của toàn vùng được tái cơ cấu theo hướng Đông – Tây. Trong cấu trúc ấy, đèo An Khê nổi lên như một cửa ngõ giao thông sống còn, đảm nhiệm vai trò luân chuyển hàng hóa, dịch vụ và lực lượng lao động giữa khu vực ven biển năng động và vùng nội địa đang đô thị hóa nhanh chóng.

Đèo An Khê nằm trên tuyến Quốc lộ 19 – hành lang giao thông xương sống nối Trung tâm ven biển Quy Nhơn – Phù Cát (trước thuộc tỉnh Bình Định) với Cụm phát triển công – nông nghiệp An Khê – Kon Tum (trước thuộc tỉnh Gia Lai). Tuyến này hiện là con đường ngắn và hiệu quả nhất để vận chuyển nông sản, vật liệu xây dựng, sản phẩm công nghiệp và hàng hóa tiêu dùng từ vùng nội địa cao nguyên ra đến cảng biển quốc tế.

Trong những năm gần đây, khi cả nước tăng tốc phát triển hạ tầng giao thông, đèo An Khê một lần nữa trở thành điểm nhấn quan trọng. Giai đoạn từ năm 2021 đến 2024, tuyến Quốc lộ 19 qua đèo An Khê được Bộ Giao thông Vận tải đầu tư nâng cấp với tổng mức kinh phí gần 600 tỷ đồng.

Dự án mở rộng đoạn đường qua đèo từ 7–9m lên 11–14m, xử lý toàn bộ các điểm sạt lở nguy hiểm, tăng cường lưới thép, bê tông giữ mái ta-luy và xây dựng hệ thống rãnh thoát nước kiên cố.

Từ một con đèo khiến tài xế “toát mồ hôi lạnh” mỗi lần vượt qua trong mùa mưa lũ, nay đèo An Khê đã khoác lên mình diện mạo mới: rộng rãi hơn, tầm nhìn thoáng, độ dốc hợp lý, giúp xe tải nặng dễ dàng lưu thông và hạn chế tai nạn đáng tiếc.

Đặc biệt, khúc cua "cùi chỏ" nổi tiếng nguy hiểm trên đèo đã được đào núi, nắn cong hợp lý và mở rộng thêm hơn 9m.

Đèo An Khê, không đơn thuần là một con đường giao thông. Đó là nhịp đập nối liền miền biển và cao nguyên, là huyết mạch của liên kết vùng.

Việc hợp nhất hai tỉnh đã mở rộng địa giới, tăng quy mô dân số, diện tích và tiềm năng kinh tế của Gia Lai mới. Trong định hướng phát triển đến năm 2030, tỉnh xác định hình thành ba vùng kinh tế động lực: khu ven biển – trung tâm công nghiệp dịch vụ – khu sản xuất nông nghiệp và năng lượng tái tạo ở vùng nội địa.

Để ba vùng này kết nối hiệu quả, cần có một trục giao thông xuyên suốt, và đèo An Khê chính là điểm then chốt của hành lang Đông – Tây ấy.

Giữ cho tuyến đèo này an toàn, hiện đại, vận hành hiệu quả chính là giữ cho cả tỉnh một hành lang phát triển vững vàng, không đứt gãy – từ vùng tây nguyên tới biển lớn.

Tỉnh Gia Lai mới trải dài từ biển đến cao nguyên. Đèo An Khê giữ vai trò then chốt trong trục giao thông – kinh tế chiến lược xuyên tỉnh.