Chiêm ngưỡng ngôi đình cổ trên hòn đảo xa đất liền ở Quảng Ninh

Đình Quan Lạn nằm trên hòn đảo xa đất liền. Ảnh: Tuệ Nhi

Đình Quan Lạn là ngôi đình cổ nằm trên hòn đảo xa đất liền, song lại là ngôi đình duy nhất ở Việt Nam thờ tượng Vua Lê Anh Tông - người có công lập ra trang, trấn Vân Đồn vào năm 1149 và vị tướng tài ba Trần Khánh Dư trấn ải Vân Đồn.

Là ngôi đình duy nhất ở Việt Nam thờ tượng Vua Lê Anh Tông - người có công lập ra trang, trấn Vân Đồn. Ảnh: Tuệ Nhi

Ngoài ra đình còn là nơi thờ Dương Không Lộ và "Tứ vị thánh nương" là những vị thần được cư dân trên đảo truyền tụng thường chở che cho những người làm nghề biển.

Theo các cụ già trên đảo kể lại, đình Quan Lạn đầu tiên được xây dựng gần bến Cái Làng, trung tâm thương cảng Vân Đồn. Cách đây khoảng 100 năm, đình được chuyển về xây dựng tại vị trí thôn Đoài - trung tâm xã đảo Quan Lạn như ngày nay.

Đình được đặt ở vị trí "Tiền tam sơn, hậu ngũ nhạc". Ảnh: Tuệ Nhi

Đình nằm sát bờ biển, phía trước trông ra 3 hòn đảo, phía sau có 5 ngọn núi. Người Quan Lạn cho rằng đình được đặt ở vị trí "tiền tam sơn, hậu ngũ nhạc".

Đình có kiến trúc hình chữ công. Ảnh: Tuệ Nhi

Đình Quan Lạn có kiến trúc hình chữ công, gồm bái đường, hậu cung và ba gian ống muống. Mái đình lợp bằng ngói vẩy, trên nóc mái có đắp trang trí hình lưỡng long chầu nguyệt.

Mái đình lợp bằng ngói vẩy. Ảnh: Tuệ Nhi

Phía trước đình đắp 4 chữ nổi "Quốc thịnh dân hưng"- dân giàu, nước mạnh - thể hiện ước vọng của người dân trong vùng. Bên trong đình được chạm khắc công phu, tỉ mỉ và rất độc đáo.

Đặc biệt, đình còn lưu giữ 19 sắc phong của các triều đại Lý, Trần, Lê, Nguyễn, ngoài ra còn 4 sắc phong thời Nguyễn và 1 kiệu Bát Công được đưa về Bảo tàng Lịch sử Việt Nam để trưng bày.

Đình là một điểm đến không thể bỏ qua khi muốn tìm hiểu về lịch sử vùng biển đảo Đông Bắc. Ảnh: Tuệ Nhi

Toàn bộ cấu trúc của đình được đỡ bởi 32 cột cái, 26 cột quân, cột to nhất có chu vi đến 3,2m. Đặc biệt hơn là các cột đình được làm bằng loại gỗ mần lái. Theo người dân địa phương, gỗ mần lái là một loại gỗ được coi vào hàng tứ thiết mọc trên núi đá, áng đá. Loại gỗ này bền bỉ với thời gian, có thể chịu được sự khắc nghiệt của thời tiết miền biển và không mối mọt.

Bên trong đình được chạm khắc công phu, tỉ mỉ và rất độc đáo. Ảnh: Tuệ Nhi

Ông Phạm Hồng Thắng (73 tuổi), người trông coi ngôi đình cổ hơn 20 năm qua cho biết, trong suốt hai thập kỷ vừa qua, đình Quan Lạn đã có những cuộc trùng tu nhỏ, song do xuống cấp nên năm 2022 chính quyền địa phương đã có cuộc đại tu để giữ lại phần cột kèo bằng gỗ quý.

Đặc biệt cột đình được làm từ gỗ mần lái, loại gỗ bền bỉ với thời gian. Ảnh: Tuệ Nhi

Người dân trên xã đảo Quan Lạn cùng các ngư dân trên biển thường đến đình Quan Lạn dâng hương cầu mưa thuận gió hòa để thuận lợi ra khơi.

Ông Phạm Hồng Thắng (73 tuổi), người trông coi ngôi đình cổ hơn 20 cho biết, cột kèo hay đầu bẩy ở trong đình đều được các nghệ nhân thời xưa chạm khắc thủ công. Ảnh: Tuệ Nhi

Hằng năm, từ ngày 16 đến 18/6 âm lịch nhân dân Quan Lạn tổ chức lễ hội truyền thống Vân Đồn (hay còn gọi lễ hội chèo bơi) để tưởng nhớ công lao của cha ông và ôn lại chiến thắng Vân Đồn - Cửa Lục năm 1288.

Cuộc đua chải giữa hai giáp Đông Nam văn và Đoài Bắc võ được tổ chức ngay trước cửa đình Quan Lạn. Trong suốt những ngày lễ hội, đình Quan Lạn mở cửa cả ngày và là nơi các cụ già họp bàn việc tế lễ, việc làng.

Tuệ Nhi