Chiến công của đơn vị 'quả đấm thép'
Những người từng sống, chiến đấu ở chiến trường tỉnh Mỹ Tho thời chống Mỹ (nay là tỉnh Tiền Giang) không ai không nghe danh Tiểu đoàn Bộ binh 514C tỉnh Mỹ Tho, đơn vị 2 lần được phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, từng được vinh danh là “quả đấm thép” trong chiến dịch mở mảng ở huyện Chợ Gạo (1974 - 1975).
Sau khi kết thúc chiến dịch, cố Thiếu tướng Nguyễn Văn Thành (Tám Tàu), lúc đó là Tỉnh đội trưởng Mỹ Tho, Chỉ huy trưởng mặt trận Chợ
Gạo, đích thân đến đơn vị khen ngợi cán bộ, chiến sĩ Tiểu đoàn 514C đánh giỏi, mưu trí, táo bạo, bất ngờ, đạt hiệu suất chiến đấu cao, xứng đáng là “quả đấm thép ” của chiến dịch.
Ngay từ đầu, địa bàn huyện Chợ Gạo đã được Ban Chỉ huy (BCH) chiến dịch chọn làm chiến trường trọng điểm. Đây là vùng địch bình định ác liệt, có hệ thống đồn bót dày đặc, được bố phòng rất vững chắc, nhiều phân, chi khu có đến 7 - 8 lớp rào kẽm gai, xen kẽ giữa những lớp rào là những bãi mìn, lựu đạn, bên trong có giao thông hào, ụ súng máy, hầm chỉ huy kiên cố… và có sự chi viện kịp thời của không quân, pháo binh, tàu chiến từ tiểu khu Định Tường, quận lỵ Chợ Gạo, chi khu Bến Tranh và thị trấn Tân Hiệp.
Nếu phá vỡ mảng phòng ngự này, giải phóng được huyện Chợ Gạo, ta sẽ cắt đứt giao thông huyết mạch quan trọng bằng đường thủy từ Sài Gòn đi miền Tây, và ngược lại. Quan trọng hơn hết, nếu làm chủ được chiến trường Chợ Gạo sẽ làm bàn đạp cho đại quân ta tiến vào phía Nam Sài Gòn thuận lợi hơn.
“ĐẦU XUÔI ĐUÔI LỌT”
20 giờ ngày 6-11-1974, BCH chiến dịch giao nhiệm vụ cho Tiểu đoàn 514C khai hỏa chiến dịch bằng trận tấn công đồn Xóm Cũ (xã Đăng Hưng Phước), đồn Bình Hiệp (ngã ba Lộ Xoài, xã Song Bình), làm tiểu khu Định Tường và chi khu Chợ Gạo bất ngờ, lúng túng. Để đối phó, chúng đã điều tiểu đoàn bảo an cùng lính nghĩa quân phản kích quyết liệt. Ngày 19-11-1974, BCH Tiểu đoàn 514C cử bộ phận trinh sát đánh chặn địch, tổ chức quần chúng nhân dân kéo ra tuyên truyền, tác động tinh thần binh lính địch làm cho chúng hoang mang, không dám càn vào địa hình, chỉ thập thò ở lộ Ông Văn. Đêm 19-11-1974, Đại đội 1 tấn công tiêu diệt đồn Bình Thành, Đại đội 2 tấn công đồn Bình Lợi (xã Song Bình), rồi chuyển hướng tấn công và bao vây đồn Xóm Chùa (xã Thanh Bình), sau đó tổ chức 7 gia đình binh sĩ địch gọi binh lính trong đồn buông súng trở về với gia đình, có 8 lính dân vệ bỏ trốn. Lúc này, từng phân đội của Tiểu đoàn cơ động liên tục, luôn “xuất quỷ nhập thần” lúc ẩn, lúc hiện làm cho bọn chỉ huy địch như gà mắc tóc không biết đường đối phó. Phát huy thắng lợi, có đêm Tiểu đoàn tổ chức đánh tiêu diệt, bức hàng và bức rút từ 2 đến 3 đồn địch.
Nhận nhiệm vụ, chỉ trong vòng 1 tháng quần nhau quyết liệt với địch, kể cả sư đoàn 7, sư đoàn 9 ngụy, có xe M113, máy bay, tàu chiến, pháo binh yểm trợ phản kích dữ dội, nhưng bị Tiểu đoàn 514C anh dũng chiến đấu, làm chủ tuyến kinh Chợ Gạo dài hơn 10 km, đã mở toang cánh cửa cho Trung đoàn 24, Trung đoàn 88 (Quân khu 8) và các binh đoàn chủ lực tấn công vào hướng Nam và Tây Nam Sài Gòn.
Trong những ngày đầu chiến dịch, Tiểu đoàn 514C đã tấn công mạnh, phối hợp nhịp nhàng với bộ đội địa phương, du kích và phong trào quần chúng nổi dậy rầm rộ, đã phá vỡ một mảng phòng ngự khá lớn phía Đông và Tây lộ Ông Văn, gây cho địch hoang mang, dao động…
Đầu tháng 1-1975, BCH chiến dịch quyết tâm giải phóng cơ bản huyện Chợ Gạo với thời gian ngắn nhất. BCH chiến dịch chọn các phân đội là những đơn vị đánh công kiên (đánh căn cứ có công sự kiên cố vững chắc) rất cừ khôi của Tiểu đoàn 514C, được tăng cường Tiểu đoàn Bộ binh 2009 B đánh viện, tiếp tục bám sát hướng Đông - Tây lộ Ông Văn tiến hành bao vây, tiêu diệt 8 đồn, đột nhập khu phố Ông Văn, tước súng và giải tán 3 toán phòng vệ dân sự, giải phóng một vùng rộng liên hoàn gồm 20 xã, từ lộ Bốn Ngàn đến sông Bảo Định và vùng nông thôn Tây kinh Chợ Gạo.
BẺ GÃY Ý ĐỒ TÁI CHIẾM CỦA ĐỊCH
Đó là phân chi khu Thanh Bình, chỉ không đầy 3 tháng bị quân ta tấn công tiêu diệt đến 6 lần, bọn chúng mới bỏ ý đồ tái chiếm.
Lúc 3 giờ 15 phút ngày 8-1-1975, BCH chiến dịch tiếp tục chỉ thị cho Tiểu đoàn 514C bằng mọi giá phải tấn công tiêu diệt phân chi khu Thanh Bình, tập trung bọn ngoan cố ác ôn, có nhiều nợ máu với nhân dân, trấn giữ trong công sự kiên cố, hỏa lực chi viện nhanh. Được phối hợp hỏa lực khá mạnh và các phương tiện phá rào, Tiểu đoàn 514C tổ chức tấn công 3 hướng: Đại đội 4 và trinh sát tiểu đoàn đánh chiếm lô cốt hướng Đông và nhà chỉ huy, bắt liên lạc với mũi hai.
Ở hướng Đông, Đại đội 3 nổ mìn mở cửa đánh chiếm lô cốt phía Tây, triển khai thành 2 mũi đánh cặp bờ thành. Đại đội 1 đột kích vào hướng Tây Nam đánh chiếm khu truyền tin, nhà công chức, tua phòng vệ dân sự ở hướng Đông Nam, dùng B41 tiêu diệt lô cốt hướng Tây Nam và nhà làm việc phân chi khu địch. Đến 3 giờ 45 phút, hướng chủ yếu đã mở cửa và phát triển tốt; mũi thứ yếu phát triển được một đoạn bờ tường phía Tây, bị địch kháng cự quyết liệt, quân ta bị thương và hy sinh gần hết, BCH Tiểu đoàn tung thêm đội dự bị và dùng hỏa lực chi viện. Đến 20 phút sau ta chiếm được phân chi khu, nhà công chức và tua phòng vệ dân sự. Đến mờ sáng 9-1-1975, quân ta làm chủ trận địa, tiêu diệt hoàn toàn phân chi khu Thanh Bình lần thứ nhất. Sau khi phân chi khu Thanh Bình bị tiêu diệt, lính trong đồn Mười Luận, phân chi khu Trung Hòa, Tân Bình Thạnh bỏ chạy.
Ngày 15-1-1975, bị mất phân chi khu Thanh Bình và hàng loạt đồn bót xung quanh, tiểu khu Định Tường cay cú điều tiểu đoàn bảo an 450 và 516 đến càn quét giải tỏa lộ Phú Kiết đến ngã tư Tịnh Hà và chiếm lại công sở Trung Hòa. Sau đó chúng chiếm lại phân chi khu Thanh Bình và xây phân chi khu mới ở phía Tây phân chi khu cũ, để lại một đại đội chiếm giữ. Tiếp đó, địch tập trung quân của 2 tiểu đoàn 450, 516 phát triển lên lộ An Khương, chiếm lại công sở Tân Bình Thạnh. Trước tình hình trên, BCH chiến dịch lệnh cho Tiểu đoàn 514C và tăng cường một bộ phận của Tiểu đoàn 2009 B tấn công tiêu diệt phân chi khu Thanh Bình lần thứ hai, bức rút luôn đồn Cầu Tre (ngã ba Lộ Tổng).
Bước sang cao điểm tháng 2-1975, địch ráo riết tung lực lượng phản kích ngày đêm hòng tái chiếm phân chi khu Thanh Bình lần thứ ba và thứ tư, nhưng đều bị Tiểu đoàn 514C tấn công tiêu diệt, giữ vững vùng mới mở trên lộ Ngang và lộ Tổng. Sau đó địch tăng cường tiểu đoàn bảo an 513 đứng chân trên lộ Tổng, hỗ trợ cho bọn dân vệ chiếm đóng đồn bót.
Đầu tháng 3-1975, địch lại ngoan cố tái chiếm lại phân chi khu Thanh Bình, bị quân ta bao vây tấn công. Ngày 11-3-1975, tiểu đoàn 513 bảo an hành quân giải tỏa, đã rơi vào trận địa phục kích của Tiểu đoàn 514C, bị thiệt hại nặng, không vào cứu viện được. Bọn địch ở phân chi khu Thanh Bình hoang mang, đã bị Tiểu đoàn 2009B chớp thời cơ tấn công. Đây là lần thứ 5 ta tiêu diệt phân chi khu này.
Phân chi khu Thanh Bình được địch xem là một địa bàn, một cứ điểm chiến lược, mặc dù bị quân ta đánh diệt nhiều lần, thiệt hại rất nặng nề, nhưng bọn chúng vẫn cố tái chiếm. Được sự yểm trợ đắc lực của máy bay và pháo binh, tiểu khu Định Tường đã tập trung lực lượng bảo an vào tái chiếm lần nữa. Mặc dù cán bộ, chiến sĩ (CB-CS) Tiểu đoàn 514C tham gia chiến dịch liên tục, dài ngày hết sức mệt nhọc, nhưng vẫn sẵn sàng chiến đấu.
Sáng 24-3-1975 Tiểu đoàn 514C cùng với Tiểu đoàn 2009B chặn đánh tiểu đoàn 513 và 516, gây cho địch nhiều thiệt hại, không vào cứu viện được. Các đồn bót trên các xã Tân Bình Thạnh, Trung Hòa, Hòa Tịnh, Lương Hòa Lạc, Song Bình, Long Bình Điền địch vừa mới tái chiếm thì bị Tiểu đoàn 514C tấn công tiêu diệt, bức rút, bức hàng. Đây là trận tiêu diệt phân chi khu Thanh Bình lần thứ sáu, bẻ gãy hoàn toàn ý đố tái chiếm của kẻ địch.
Sau khi giải phóng hoàn toàn phân chi khu Thanh Bình, vùng nông thôn 13 xã phía Tây kinh Chợ Gạo được giải phóng liên hoàn, tạo ra hành lang an toàn cho việc di chuyển quân, vũ khí theo yêu cầu, nhiệm vụ chiến dịch.
Đến cuối tháng 3-1975, những thắng lợi dồn dập trên chiến trường miền Nam đã làm nức lòng đồng bào cả nước. CB-CS Tiểu đoàn 514C và nhân dân huyện Chợ Gạo lúc này hết sức phấn khởi, tập trung tất cả sức lực cho tiền tuyến. Ngày 9-4-1975, BCH tiền phương chỉ thị cho Tiểu đoàn 514C phát triển về hướng Đông lộ Ông Văn, cùng Tiểu đoàn 2009B tấn công tiêu diệt phân chi khu Quơn Long, Bình Phục Nhứt, đồn Nhà Việc Cháy, đồn Ô Môi, đồn Ngã Tư Kinh (xã Tân Thuận Bình)…, cắt đứt và làm chủ kinh Chợ Gạo.
HỒNG LÂM
(Nguyên Chính trị viên phó Tiểu đoàn 514C)
