Chiến đấu cơ thành công nhất của Mỹ lại bị rơi

Chiếc F-16 thuộc biên chế Không đoàn 49 của không quân Mỹ rơi khi đang hạ cánh tại căn cứ không quân Holloman chiều 13-7 (sáng 14-7 giờ Hà Nội), tài khoản Facebook của căn cứ này thông báo hôm qua. Phi công phóng ghế thoát hiểm thành công và đang được điều trị một số vết thương nhẹ.

Lực lượng ứng phó khẩn cấp đã tới hiện trường, các quan chức cho biết song không cung cấp thêm thông tin về nguyên nhân tai nạn hoặc danh tính phi công.

Tai nạn xảy ra chưa đầy 2 tuần sau vụ rơi tiêm kích F-16CM ở căn cứ không quân Shaw, Nam Carolina, khiến Trung úy phi công David Schmitz thiệt mạng. Đây là vụ rơi máy bay thứ năm của không quân Mỹ kể từ tháng 5

Từ lâu F-16 vẫn được coi là dòng máy bay thành công nhất của Mỹ với gần 3000 chiếc được chế tạo.

F-16 do tập đoàn General Dynamics (nay thuộc Lockheed Martin) chế tạo và đưa vào sử dụng trong Không quân Mỹ từ năm 1978. Ban đầu F-16 được chế tạo với vai trò tiêm kích hạng nhẹ thực hiện nhiệm vụ chiếm ưu thế trên không, bảo vệ không phận.

F-16 có thiết kế khí động tối ưu cho nhiệm vụ chiếm ưu thế trên không. Buồng lái kiểu "bong bóng" giúp phi công quan sát tốt hơn. Nó là một trong những máy bay chiến đấu đầu tiên được trang bị hệ thống "fly-by-wire" (điều khiển bay bằng dây dẫn) đem lại khả năng cơ động xuất sắc trong phạm vi hẹp.

Trong một thử nghiệm gần đây, F-16 đã chiến thắng tiêm kích tàng hình F-35 trong không chiến quần vòng ở cự ly gần.

F-16 được trang bị một động cơ phản lực Pratt&Whitney F100-PW-200, lực đẩy tối đa 106 kN có đốt sau. Động cơ này giúp F-16 đạt tốc độ tối đa Mach 2 (khoảng 2.200 km/h), bán kính chiến đấu 550 km.

Buồng lái F-16 được thiết kế theo công nghệ "nhà kính" hiện đại với 2 màn hình LCD ở hai bên, màn hình hiển thị HUD phía trước, thanh điều khiển HOTAS bố trí phía bên trái.

Cảm biến chính của máy bay là radar xung Doppler AN/APG-68. Radar này có phạm vi tìm kiếm mục tiêu trên không có diện tích phản hồi radar 5m2 ở cự ly 105 km, tầm trinh sát tối đa 296 km.

Các phiên bản hiện đại hơn được trang bị radar quét mạng pha điện tử chủ động (AESA) AN/APG-80 đem lại hiệu suất tác chiến vượt trội.

Máy bay được vũ trang pháo M61A1 6 nòng 20 mm bố trí phía bên trái buồng lái. F-16 có 9 điểm treo vũ khí dưới cánh có thể mang tên lửa không đối không, đối đất, đối hải, bom thông thường, bom thông minh. Tổng tải trọng vũ khí mang theo khoảng 7,7 tấn.

Từ những năm 1980 trở đi, F-16 được nâng cấp thành chiến đấu cơ đa nhiệm. Sau nâng cấp, ngoài nhiệm vụ chính là chiếm ưu thế trên không, F-16 có thể thực hiện nhiệm vụ tấn công mặt đất, đối hải, áp chế phòng không và trinh sát mạnh mẽ.

F-16 phiên bản C/D block 40 được nâng cấp để sử dụng đạn tấn công ngoài tầm phòng không điểm AGM-154 JSOW, bổ sung pod nhắm mục tiêu gắn ngoài LANTIRN cho phép thực hiện nhiệm vụ áp chế phòng không đối phương.

F-16 E/F block 60 là phiên bản hiện đại nhất của gia đình F-16. Phiên bản này được bổ sung thêm thùng nhiên liệu đa giác cho phép mở rộng phạm vi hoạt động, trang bị radar AESA, động cơ mới cùng hệ thống điện tử hàng không tiên tiến. Phiên bản Block 60 được chế tạo cho Không quân UAE, phiên bản này có ngoại hình tương tự F-16I của Israel.

F-16 xung trận lần đầu trong chiến dịch Bão táp sa mạc năm 1991. Máy bay đã chứng minh hiệu suất chiến đấu ưu việt trong các nhiệm vụ thực thi vùng cấm bay, áp chế phòng không Iraq và Libya. Không quân Mỹ dự định duy trì hoạt động F-16 đến năm 2025.

F-16 được xuất khẩu cho 25 quốc gia đưa nó trở thành chiến đấu cơ bán chạy nhất thế giới. Lockheed Martin vẫn tiếp tục sản xuất F-16 cho các khách hàng nước ngoài.

Việt Hùng (Tổng hợp)