Chiến lược 2030: Kiến tạo hạ tầng công nghệ - văn hóa cho nền kinh tế số Việt Nam

Ngày 15/12 tại TP.HCM, VIDE phối hợp với Viện Khoa học Phát triển Nhân lực và Văn hóa (IHRDC) tổ chức hội thảo khoa học “Kinh tế số và vai trò của nhân lực - văn hóa”.

Sự kiện quy tụ đông đảo lãnh đạo cơ quan quản lý, chuyên gia, nhà khoa học, đại diện các trường đại học, viện nghiên cứu và cộng đồng doanh nghiệp. Đây đồng thời là dấu mốc kỷ niệm 5 năm thành lập (2020 - 2025) và khẳng định bước chuyển vai trò của VIDE - IHRDC từ nghiên cứu, tham vấn sang vị thế nhà kiến tạo hạ tầng, cung cấp nền tảng công nghệ tuân thủ và nguồn nhân lực số giàu bản sắc để đưa chính sách vào cuộc sống.

TS. Nguyễn Minh Hồng - nguyên Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông, Chủ tịch Hội Truyền thông Số Việt Nam. Ảnh: Ngọc Loan

Phát biểu tại hội thảo, TS. Nguyễn Minh Hồng - nguyên Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông, Chủ tịch Hội Truyền thông Số Việt Nam nhận định việc Quốc hội thông qua 51 luật, trong đó có các luật nền tảng như Luật Công nghiệp Công nghệ số, Luật Chuyển đổi số và Luật Trí tuệ nhân tạo, được xem là đợt “nâng cấp hệ điều hành” lớn nhất về mặt thể chế. Theo ông, kinh tế số Việt Nam đang chuyển từ giai đoạn phát triển mang tính tự phát sang giai đoạn kiến tạo có định hướng, đòi hỏi cách làm bài bản, đồng bộ và gắn chặt với năng lực thực thi.

TS. Nguyễn Minh Hồng nhấn mạnh, khi hành lang pháp lý ngày càng đầy đủ, áp lực đặt ra không còn là ban hành chính sách mà là tổ chức triển khai hiệu quả. Doanh nghiệp và xã hội vì vậy cần một hệ sinh thái hạ tầng số đồng bộ để bảo đảm nền kinh tế số vận hành minh bạch, an toàn và bền vững, qua đó đóng góp trực tiếp cho mục tiêu tăng trưởng và khát vọng phát triển quốc gia đến năm 2050.

Từ yêu cầu thực tiễn đó, Chiến lược 2030 của VIDE tập trung xây dựng hệ sinh thái kinh tế số “on-chain”, trong đó các tài sản thực được số hóa và giao dịch minh bạch trên nền tảng chuỗi khối.

TS. Trần Quý - Viện trưởng VIDE cho biết Việt Nam đang sở hữu điều kiện pháp lý thuận lợi nhất từ trước đến nay cho kinh tế số, song thách thức lớn nhất là làm thế nào để các chính sách mới trở thành động lực tăng trưởng thực sự. VIDE xác định phải chuyển từ vai trò nghiên cứu, tham vấn sang vị thế nhà kiến tạo hạ tầng, cung cấp các nền tảng công nghệ tuân thủ pháp luật và giải pháp triển khai để doanh nghiệp có thể nhanh chóng ứng dụng.

TS. Trần Quý - Viện trưởng VIDE chia sẻ tại hội thảo. Ảnh: Hoài Văn

Trong khuôn khổ sự kiện, TS. Tạ Anh Phương - Phó Viện trưởng VIDE đã giới thiệu bộ công cụ chuyển đổi số và trí tuệ nhân tạo, được thiết kế theo hướng triển khai nhanh, tối ưu vận hành và mang lại hiệu quả sớm cho doanh nghiệp.

Ở góc độ nhân lực, các ý kiến tại hội thảo thống nhất rằng yếu tố con người giữ vai trò quyết định trong vận hành hệ sinh thái kinh tế số. “Công nghệ là động cơ, nhưng con người mới là người lái”, TS. Nguyễn Minh Hồng khẳng định, đồng thời chỉ ra thực trạng thiếu hụt nghiêm trọng nguồn nhân lực am hiểu pháp lý số, quản trị tài sản số và nền tảng chuỗi khối - những mắt xích then chốt để bảo đảm tính tuân thủ và hiệu quả trong giai đoạn phát triển mới.

Song hành với hạ tầng công nghệ là hạ tầng “mềm” về văn hóa. PGS.TS.LS, Đại tá Trần Văn Luyện - Viện trưởng IHRDC nhấn mạnh rằng công nghệ càng phát triển thì yêu cầu về chiều sâu văn hóa càng cao. Văn hóa số không chỉ là khả năng thích ứng với công nghệ, mà còn là nền tảng của liêm chính, minh bạch, hợp tác và phát triển bền vững. IHRDC cam kết triển khai các chương trình đào tạo kết hợp kỹ năng số với bồi đắp giá trị văn hóa, giúp nguồn nhân lực Việt Nam hội nhập hiệu quả mà vẫn giữ vững bản sắc.

Các diễn giả chia sẻ tại tọa đàm. Ảnh: Hoài Văn

Điểm nhấn của hội thảo là tọa đàm “Giải mã bài toán nhân lực số và văn hóa doanh nghiệp số”, với sự tham gia của nhiều chuyên gia, nhà khoa học và doanh nhân uy tín. Các ý kiến đều thống nhất rằng chuyển đổi số không đồng nghĩa với sự đứt gãy giá trị truyền thống, mà là quá trình sử dụng công nghệ để lan tỏa sâu rộng hơn các giá trị văn hóa, tạo lợi thế cạnh tranh bền vững cho doanh nghiệp Việt trong môi trường toàn cầu.

Khép lại chương trình là nghi thức khởi động hệ sinh thái số VIDE mở rộng, đánh dấu việc chính thức đưa Chiến lược 2030 vào triển khai sau 5 năm chuẩn bị. Với định hướng “hạ tầng kép” - công nghệ song hành cùng nhân lực và văn hóa, VIDE và IHRDC kỳ vọng sẽ đóng góp thiết thực vào quá trình kiến tạo nền kinh tế số Việt Nam hiện đại, minh bạch và phát triển bền vững trong những thập niên tới.

Văn Hùng