Chiến sự Ukraine chặn đứng 50% nguồn cung khí hiếm neon dùng sản xuất chip trên toàn cầu

Ukraine cung cấp 50% sản lượng khí neon tinh khiết sử dụng cho sản xuất chip trên thế giới, nhưng hiện tại, nguồn cung này bị gián đoạn do chiến sự. Ảnh: Ảnh: Yahoo Finance

Khoảng 45% đến 54% trong tổng số 540 tấn khí neon tinh khiết chuyên dùng cho sản xuất chip bán dẫn trên thế giới vào năm ngoái đến từ hai công ty Ingas và Cryoin tại Ukraine, theo tính toán của Reuters dựa trên số liệu của hai công ty này và Công ty nghiên cứu thị trường Techcet.

Các nhà sản xuất chip sử dụng máy quang khắc laser để khắc các mẫu hình mạch siêu mịn lên tấm silicon. Các tia laser hoạt động bằng cách kích thích nguyên tử của các loại khí quí hiếm để tạo ra ánh sáng ở các bước sóng cụ thể. Khí neon thường chiếm 95% hoặc nhiều hơn trong hàm lượng khí mà các máy quang khắc sử dụng.

Khí neon phải được tinh chế đến độ tinh khiết 99,999% cho mục đích này, một quy trình mà rất ít nhà máy trên thế giới thực hiện được. Đại diện của Ingas và Cryoin cho biết họ đã dừng hoạt động khi quân đội Nga leo thang các cuộc tấn công vào các thành phố trên khắp Ukraine, gây thương vong cho dân thường và phá hủy các cơ sở hạ tầng quan trọng.

Việc ngừng hoạt động này phủ bóng đen lên sản lượng chip trên toàn thế giới, vốn đang thiếu hụt khi đại dịch Covid-19 thúc đẩy nhu cầu đối với điện thoại di động, máy tính xách tay và ô tô, khiến một số công ty phải giảm quy mô sản xuất.

Theo Angelo Zino, nhà phân tích tại Công ty nghiên cứu đầu tư CFRA, có các ước tính rất khác nhau về khối lượng khí neon mà các nhà sản xuất chip đang dự trữ, nhưng hoạt động sản xuất của họ có thể bị ảnh hưởng nếu xung đột ở Ukraine kéo dài.

Ông nói: “Nếu các kho dự trữ khí neon cạn kiệt vào tháng 4 và các nhà sản xuất chip không có đơn đặt hàng mua neon chốt sẵn ở các khu vực khác trên thế giới, điều đó có nghĩa là các hạn chế trong chuỗi cung ứng chip sẽ lan rộng hơn, dẫn đến việc mất khả năng sản xuất thành phẩm cho nhiều khách hàng quan trọng”.

Nikolay Avdzhy, Giám đốc thương mại của Ingas, cho biết trước khi chiến sự nổ ra ở Ukraine, Ingas đã sản xuất 15.000 đến 20.000 mét khối neon mỗi tháng cho các khách hàng ở Đài Loan, Hàn Quốc, Trung Quốc, Mỹ và Đức, với khoảng 75% nguồn cung này phục vụ ngành công nghiệp chip. Ingas có trụ sở đóng ở TP. Mariupol, nơi chiến sự đang diễn ra ác liệt.

Theo Larissa Bondarenko, Giám đốc phát triển kinh doanh của Cryoin, có trụ ở ở TP. Odessa, để bảo đảm an toàn cho nhân viên, công ty bà đã dừng hoạt động kể từ ngày 24-2 khi Nga bắt đầu tấn công Ukraine. Trước chiến sự, Cryoin sản xuất khoảng 10.000-15.000 mét khối khí neon mỗi tháng.

Bondarenko cho biết Cryoin sẽ không thể đáp ứng các đơn đặt hàng mua tổng cộng 13.000 mét khối khí neon trong tháng 3 trừ khi xung đột dừng lại. Bà nói công ty có thể chịu được cảnh nhà máy đóng cửa trong ít nhất 3 tháng, nhưng cảnh báo nếu thiết bị bị hư hỏng và gây ra các khó khăn tài chính, công ty khó khởi động lại sản xuất nhanh chóng. Ngoài ra, bà cũng không chắc công ty có thể mua thêm các nguyên liệu thô để tinh chế khí neon hay không.

Cơ quan quản lý kinh tế của Đài Loan, quê hương của nhà sản xuất gia công chip lớn nhất thế giới, TSMC, cho hay các công ty Đài Loan đã có sự chuẩn bị trước và lượng dự trữ khí neon của họ đang ở mức an toàn. Vì vậy, họ sẽ không gặp phải bất kỳ vấn đề nào về nguồn cung khí neon trong ngắn hạn.

Tuy nhiên, Shon-Roy, Chủ tịch Techcet, cảnh báo các hãng chip nhỏ có thể chịu tác động lớn hơn. “Các nhà sản xuất chip lớn nhất thế giới, như Intel, Samsung và TSMC, có sức mua lớn hơn và có khả năng xây dựng nguồn khí neon dự trữ đủ dùng trong thời gian dài hơn, từ hai tháng trở lên. Nhưng nhà sản xuất chip khác không có vùng đệm dự trữ này”, bà nói và cho biết thêm có những tin đồn về các công ty đang cố gắng mua khí neon để dự trữ và điều này sẽ càng gây khó khăn cho nguồn cung ứng. Khí neon cũng được sản xuất tại Trung Quốc nhưng giá bán tại đây đang tăng nhanh.

Bondarenko, Giám đốc phát triển kinh doanh của Cryoin, cho biết giá khí neon đã tăng tới 500% so với tháng 12. Theo thông tin từ trang biiinfo.com, nhà cung cấp thông tin thị trường hàng hóa ở Trung Quốc, giá khí neon (tinh khiết 99,9%) ở Trung Quốc đã tăng gấp 4 lần từ 400 nhân dân tệ/mét khối vào tháng 10 năm ngoái, lên hơn 1.600 nhân dân tệ /mét khối ở cuối tháng 2-2022.

Theo Ủy ban Thương mại quốc tế Mỹ, khí neon cũng chứng kiến đợt tăng 600% giá ngay trước khi Nga sáp nhập bán đảo Crimea từ Ukraine vào năm 2014.

Richard Barnett, Giám đốc tiếp thị Công ty nghiên cứu thị trường Supplyframe, cho biết các nhà cung cấp ở nơi khác có thể bắt đầu sản xuất khí neon nhưng họ phải mất từ 9 tháng đến 2 năm để tăng công suất. Angelo Zino, nhà phân tích của CFRA, lưu ý các công ty có thể không sẵn sàng đầu tư sản xuất khí neon nếu họ đánh giá tình trạng suy giảm nguồn cung hiện nay chỉ là tạm thời.

Theo Reuters

Khánh Lan