Chiến thắng của ông Fumio Kishida có ý nghĩa gì đối với Nhật Bản?

Truyền thống được duy trì

Fumio Kishida sẽ trở thành thủ tướng thứ 100 của Nhật Bản kể từ khi đất nước áp dụng hệ thống nội các vào năm 1885, kế nhiệm Yoshihide Suga, người đã không tái tranh cử do phải chịu những sự chỉ trích gay gắt về việc xử lý đại dịch Covid-19 trước đây.

Fumio Kishida (phải) sẽ kế nhiệm Yoshihide Suga (trái) ở cả vị trí lãnh đạo đảng LDP lẫn chức thủ tướng Nhật Bản - Ảnh: Reuters

Chiến thắng của ông Kishida được góp công lớn bởi những nhà lãnh đạo cũ của đảng LDP, như cựu Thủ tướng Shinzo Abe và Bộ trưởng Tài chính Taro Aso - những người vẫn nắm giữ rất nhiều quyền lực ở hậu trường.

Những lãnh đạo kỳ cựu ủng hộ ông Kishida nhằm ngăn chặn Bộ trưởng Vắc xin Taro Kono trở thành thủ tướng. Họ coi Kono là người quá trung dung - hoặc thậm chí quá tiến bộ - thông qua nhiều chính sách của ông, do vậy đi lệch quá nhiều so với đường lối bảo thủ của mình. Cần biết, LDP cầm quyền tại Nhật Bản gần như suốt từ năm 1955 đến nay.

Kishida cũng xuất thân từ một gia đình có truyền thống chính trị, cả cha và ông của ông đều từng là đại biểu quốc hội. Ông Kishida đã làm việc cho các cơ quan lập pháp từ năm 1993.

Gần đây nhất, ông Kishida giữ chức chủ tịch tại Hội đồng Nghiên cứu Chính trị, một trong ba chức vụ cao nhất trong đảng LDP. Tuy nhiên, ông được đánh giá mạnh mẽ hơn trong các đường lối thay đổi đất nước so với người tiền nhiệm Suga.

Tách khỏi chủ nghĩa tân tự do?

Về chính sách kinh tế, Kishida nói rằng ông muốn tiếp tục cải cách kinh tế theo đường lối do cựu Thủ tướng Shinzo Abe khởi xướng, tức tập trung vào các chính sách tài khóa và tiền tệ mở rộng.

Ông sẽ đưa ra một gói hỗ trợ khổng lồ trị giá khoảng 30 nghìn tỷ yên (269 tỷ USD) vào cuối năm nay, để giúp các doanh nghiệp Nhật Bản chịu thiệt hại kinh tế do đại dịch Covid-19 gây ra.

Đồng thời, trong chiến dịch tranh cử, ông từng hứa sẽ đưa đất nước ra khỏi chủ nghĩa tân tự do, đồng thời tuyên bố về một “chủ nghĩa tư bản mới cho Nhật Bản”. Ông nói: “Chỉ tăng trưởng, bãi bỏ quy định và cải cách cơ cấu thôi cũng không dẫn đến hạnh phúc thực sự”.

Người sắp được bổ nhiệm đứng đầu chính phủ Nhật Bản sẽ đưa ra các biện pháp nâng cao thu nhập của người dân, chẳng hạn bằng cách: nếu các công ty trả lương cao hơn, họ sẽ nhận được lợi ích về thuế. Kishida còn muốn bảo vệ các doanh nghiệp vừa và nhỏ trước sức mạnh và sự thống trị của các tập đoàn đa quốc gia.

Các ý tưởng khác của Kishida cũng kêu gọi một chính sách tài khóa mở rộng mạnh mẽ, bao gồm quỹ tài trợ cho trường đại học trị giá 10 nghìn tỷ yên; cũng như khái niệm tương lai của ông về “thành phố vườn kỹ thuật số”, nhằm thúc đẩy các khu vực nông thôn sử dụng công nghệ tiên tiến.

Thủ tướng sắp mãn nhiệm Yoshihide Suga, trái, nhận bó hoa từ tân Chủ tịch Đảng Dân chủ Tự do Fumio Kishida vào ngày 29 tháng 9 - Ảnh: Uichiro Kasai

Vừa ôn hòa, vừa mạnh mẽ

Từ năm 2013 đến năm 2017, ông Kishida giữ chức Bộ trưởng Ngoại giao, cũng như giữ cả chức Bộ trưởng Quốc phòng. Phe do ông lãnh đạo trong đảng LDP được đánh giá theo đường lối “ôn hòa”, ủng hộ hòa bình và chống lại vũ khí hạt nhân.

Tân chủ tịch LDP Kishida đến từ Hiroshima. Một số thành viên trong gia đình ông đã thiệt mạng khi quả bom nguyên tử được thả xuống thành phố này vào năm 1945. Trong một cuốn sách của mình, ông ủng hộ một thế giới không có vũ khí hạt nhân.

Nhưng trước chính sách đối ngoại quyết liệt của Trung Quốc, ông Kishida từng đánh giá rằng nó đã gây ra “báo động nghiêm trọng”, khiến Tokyo phải liên minh với các nước như Mỹ, Úc và Ấn Độ để đối phó với ảnh hưởng chính trị, quân sự và kinh tế ngày càng tăng từ Bắc Kinh.

Dẫu vậy, trọng tâm điều hành đất nước Nhật Bản tới đây của Kishida không chỉ tập trung vào sức mạnh quân sự, mà còn về an ninh kinh tế, nhằm đảm bảo chuỗi cung ứng cho các lĩnh vực sản xuất và thương mại chiến lược.

Hoàng Hải