Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại

Đúng 0 giờ 43 phút ngày 9/5/1945 theo giờ Moskva, thay mặt nước Đức quốc xã, thống soái Field Marshal Keitel ký biên bản xác nhận sự đầu hàng vô điều kiện của phát xít Đức. Sự kiện này đánh dấu khúc khải hoàn vinh quang của quân dân Liên Xô, kết thúc cuộc Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại và định trước kết cục của Chiến tranh thế giới lần thứ hai - cuộc chiến tranh có quy mô rộng lớn, tàn khốc nhất và khủng khiếp nhất trong lịch sử nhân loại.

KỲ 1: BIỂU TƯỢNG CỦA CHỦ NGHĨA ANH HÙNG

Chiến tranh thế giới lần thứ hai chính thức bùng nổ vào ngày 1/9/1939, khi phát xít Đức gây chiến, tấn công Ba Lan. Chỉ hơn một năm sau khi thôn tính Ba Lan, phát xít Đức đã thống trị hầu như toàn bộ châu Âu tư bản chủ nghĩa. Đại bộ phận giai cấp tư bản cầm quyền của các nước châu Âu đã nhanh chóng đầu hàng, biến thành tay sai cho phát xít Hitler chống lại tổ quốc. Lúc này, chỉ còn duy nhất nước Anh là vẫn kiên cường chống lại các cuộc không kích của Hitler. Đồng thời với cuộc tấn công của Đức, quân phiệt Nhật và phát xít Italy đã tiến hành xâm lược những thuộc địa cũ của Hà Lan, Anh, Pháp tại châu Á, châu Phi, Trung Đông.

Lá cờ chiến thắng của Hồng quân Liên Xô tại Berlin, Đức ngày 1/5/1945.

Đầu năm 1941, Đức đơn phương hủy bỏ Hiệp ước không xâm phạm Xô - Đức, chuẩn bị mở các cuộc tiến công Liên Xô. Ngày 22/6/1941, phát xít Đức đã sử dụng một đội quân khổng lồ, với trên 5,5 triệu lính và sĩ quan, gần 4.300 xe tăng và 5.000 máy bay chiến đấu cùng nhiều loại phương tiện chiến tranh khác ào ạt tấn công Liên Xô. Phát xít Đức chủ trương tiến hành một cuộc chiến tranh chớp nhoáng nhằm bao vây và tiêu diệt các lực lượng chủ chốt của Hồng quân Liên Xô trước khi mùa đông đến.

Nhưng phát xít Đức hoàn toàn bị bất ngờ trước sự anh dũng, chống trả quyết liệt của quân và dân Liên Xô. Trong vòng hai năm từ 1941 đến 1943, hàng chục sư đoàn và lữ đoàn phát xít Đức bị tiêu diệt. Chiến thắng quan trọng đầu tiên của quân và dân Liên Xô là trận đánh tại ngoại ô Moskva vào mùa đông từ tháng 12/1941 đến tháng 1/1942. Đây là thất bại lớn đầu tiên của phát xít Đức, đập tan sự hoang đường thống trị thế giới và kế hoạch “chiến tranh thần tốc” thôn tính Liên Xô.

Tuy trải qua nhiều khó khăn và mất mát nhưng nền tảng của chiến thắng đã dần được hình thành. Qua mỗi năm chiến tranh, sau nhiều trận đánh, lực lượng vũ trang Liên Xô ngày càng trưởng thành và lớn mạnh. Với sự sáng suốt trong lãnh đạo, chỉ huy cùng tinh thần chiến đấu anh dũng, quả cảm, các chiến sĩ Hồng quân Liên Xô đã giành được thế chủ động tại các mũi đánh quyết định, đập tan mưu đồ xâm lược của phát xít Đức.

Sau chiến dịch Moskva, Hồng quân Liên Xô đã có trận thắng vẻ vang tại thành phố Stalingrad, dẫn đến sự thay đổi cục diện quan trọng nhất trong cuộc chiến tranh Vệ quốc. Sau đó, thành công của quân đội Liên Xô luôn được phát huy, đặc biệt trong trận chiến xe tăng lịch sử oanh liệt nhất trên vòng cung Kursk vào tháng 7/1943.

Mùa hè năm 1944, Hồng quân Liên Xô liên tiếp mở các đợt tấn công dồn dập trên mặt trận phía Đông và đánh tan các đơn vị chiến lược của phát xít Đức, kết thúc giải phóng toàn bộ lãnh thổ Liên Xô và khôi phục đường biên giới. Trong khi đó, quân đội Mỹ và Anh mở mặt trận thứ hai tại Tây Âu, cho quân đổ bộ lên miền Bắc nước Pháp. Sau đó, Hồng quân Liên Xô tiếp tục di chuyển về hướng Tây, giải phóng Romania, Bulgaria, Ba Lan, Tiệp Khắc, Hungary, Nam Tư, Na Uy… và tiến đến biên giới nước Đức.

Ngày 30/4/1945, lá cờ chiến thắng của Hồng quân Liên Xô đã bay phấp phới trên tòa nhà quốc hội Đức. Ngày 9/5/1945, thay mặt nước Đức quốc xã, thống soái Field Marshal Keitel ký biên bản đầu hàng vô điều kiện quân đội Xô viết và quân đồng minh. Trong cuộc chiến này, nhân dân Xô viết và các nước đồng minh đã tiêu diệt phần lớn quân chủ lực của Đức quốc xã và chư hầu. Trên mặt trận Xô - Đức, quân đội Xô viết đã tiêu diệt và bắt làm tù binh 607 sư đoàn với 10 triệu binh lính, chiếm 74,6% tổng thiệt hại của quân đội Đức, đồng thời phá hủy 75% số vũ khí quân sự của Đức. Hơn 7 triệu binh lính Xô viết trong gần 15 tháng đã giải phóng được 13 nước trên thế giới với tổng diện tích 2,2 triệu km2. Như vậy, Hồng quân Liên Xô đã hoàn thành được sứ mệnh lịch sử giải phóng dân tộc và góp phần quan trọng trong việc khôi phục nền văn minh châu Âu và thế giới.

Xem Kỳ cuối: Ý NGHĨA CỦA NGÀY CHIẾN THẮNG tại đây

TL