Chiêu 'ém' bí mật kinh doanh của những 'ông lớn'

1. Câu chuyện về công thức của Coca-Cola

Coca-Cola là tập đoàn nước giải khát số 1 thế giới hiện nay. Bất chấp sự cạnh tranh khốc liệt của các nhẫn hiệu đồ uống, hãng nước ngọt này vẫn cứ thống trị thị trường tiêu thụ dù không thiếu thương hiệu bắt chước công thức sản xuất. Thứ dung dịch ngọt này bao gồm 4 nguyên liệu: nước sủi tăm, xi-rô bắp chứa lượng đường cao, chất caffeine và phẩm nâu. Nhưng chính liều lượng phối hợp, nhiệt độ trung hòa của từng thành phần giữa chúng trong mỗi lon do tiến sĩ John Pemberton sáng chế lại là thứ công thức tối mật chưa đối thủ nào tìm ra.

Do quyết giữ bí mật bằng được công thức của mình mà năm 1970, Coca-Cola đành cắn răng rút khỏi Ấn Độ, hy sinh thị phần béo bở đông dân thứ nhì thế giới, chỉ vì chính quyền sở tại dùng luật ép hãng phải cung cấp công thức. Cũng vì cố bảo mật tối đa mới đẻ ra chuyện điều khoản trong ly dị ở nội bộ tập đoàn. Khi một người thừa kế hãng chấm dứt cuộc hôn nhân, bản “di chúc” của vợ dành cho con cái phải được công ty thông qua, đề phòng trong đó tiết lộ dữ liệu về công thức. Bí mật này suốt bao năm nay chỉ có từng cặp giám đốc điều hành còn sống được biết. Bản gốc được cất giữ an toàn tuyệt đối trong két sắt ngân hàng SunTrust ở Atlanta.

2. Thành phần hương liệu kỳ bí của KFC

Năm 1936, dù chưa từng phục vụ trong quân ngũ nhưng Harland Sanders đã được trao tước Đại tá danh dự bang Kentucky (Mỹ) vì có công đưa thương hiệu gà rán KFC ra toàn thế giới. Từ khi Harland phục vụ món gà đặc biệt này ở trạm xăng dầu của gia đình tại North Corbin, Kentucky cho khách qua đường, lại có thêm một công thức món ăn bí mật xuất hiện trên hành tinh.

Cũng giống như Coca-Cola, công thức tẩm 11 loại hương liệu thảo mộc và gia vị ướp làm nên một món gà KFC đặc trưng bao nhiêu năm nay cũng chỉ có hai giám đốc điều hành của tập đoàn thay phiên nhau nắm giữ cho đến cuối đời. Công tác bảo mật công thức nằm trong đại bản doanh KFC ở Louisville, Kentucky. Tường và trần căn phòng bảo mật được xây bằng gạch dày 61 cm, có hệ thống camera và thiết bị phát hiện bằng cảm ứng siêu hiện đại. Nhân viên được trang bị vũ khí túc trực canh giữ 24/24h.

3. Bí mật pha chế nước sốt Big Mac

Nước sốt bí mật được sử dụng trong thực đơn Big Mac của hãng đồ ăn nhanh McDonald đã làm nảy sinh vô số giả thuyết về các thành phần của nó. Năm 2004, chuỗi nhà hàng ăn nhanh này thừa nhận đã để mất công thức gốc của món nước sốt bí mật sau khi công thức được chỉnh sửa theo một chính sách cắt giảm chi phí. Tuy nhiên, McDonald đã có thể lấy công thức ban đầu sau khi liên lạc với một công ty cung cấp từng chế biến món nước sốt ban đầu và vẫn còn giữ lại được công thức này.

4. Bí mật công thức bánh rán Krispy Kreme

Nguồn gốc món bánh rán hảo hạng này ra đời vào năm 1933, khi một người đàn ông tên là Ishmael Armstrong đã mua lại cửa hàng bánh Krispy Kreme ở Paducah, Kentucky (Mỹ). Việc mua lại cửa hàng cũng bao gồm của công thức làm bánh bí truyền của nó. Armstrong và cháu trai của ông, Vernon Rudolph, đã giữ được công thức làm bánh bí mật này trong suốt hơn 70 năm qua tại két sắt an toàn tại trụ sở công ty ở Winston-Salem, North Carolina. Chỉ có một số ít các nhân viên có quyền truy cập vào khu bảo mật này.

5. Công thức món bánh Twinkies, một loại bánh snack nhỏ mà người Mỹ rất yêu thích

Bất chấp sự nổi tiếng của món ăn, nhà sản xuất bánh Twinkies là công ty Continental Baking (nay là công ty Interstate Bakeries Corporation), chưa bao giờ có ý định tiết lộ về công thức món bánh được phát minh vào năm 1930 này.

Steve Ettlinger, tác giả của công thức bánh Twinkies đã đưa ra một danh sách gồm 39 thành phần khác nhau. Sự đa dạng về thành phần đã đem lại hương vị tuyệt vời cho món bán và chinh phục được hàng triệu người tiêu dùng Mỹ.

6. Công thức của loại nước tẩy rửa WD – 40

WD – 40 là chất tẩy rửa, dung môi và phương pháp phòng chống tẩy nhờn WD – 40 cho ngành công nghiệp hàng không vũ trụ. Tên gọi của sản phẩm này xuất phát từ thành công của cuộc thử nghiệm thứ 40 tiến hành vào năm 1953 để tìm ra sản phẩm “nước thay thế”. Không chỉ công thức thu được mà cả kết quả và cách tiến hành 39 lần thử nghiệm trước đó cũng được giấu kín. Điều này là bởi nếu đối thủ cạnh tranh chỉ biết những lần nỗ lực thất bại, họ vẫn có thể rút ngắn thời gian nghiên cứu và phát triển sản phẩm tương tự.

Hiện nay, WD-40 được sử dụng vào nhiều mục đích từ việc loại bỏ nhựa, nhựa đường và chất kết dính trên các bề mặt khác nhau đến việc làm sạch các công cụ và thiết bị.

Công thức tạo ra chất WD-40 được bảo mật trong một kho tiền ngân hàng trong nhiều năm qua. Để bảo vệ bí mật của công thức, công ty này đã trộn hỗn hợp tạo nên chất WD-40 tại 3 thành phố khác nhau trên toàn cầu, sau đó, chuyển nó cho các đối tác sản xuất.

7. Công thức của nước xúc miệng Listerine

Trong những năm 1880, Tiến sĩ JJ Lawrence phát minh ra chất khử trùng Listerine. Sau đó, ông đã bán công thức bí mật của mình cho Công ty dược phẩm J. W. Lambert.

Lúc đầu, Listerine được dùng như là chất khử trùng đa mục đích nhưng dần dần người ta khám phá ra chức năng tuyệt diệu của nó là giết chết vi trùng trong miệng. Vì vậy, năm 1895 công ty Lambert đã mở rộng việc bán Listerine cho các bác sĩ nha khoa như là một chất khử trùng răng miệng.

Năm 1914, công thức Listerine hiệu quả và phổ biến đến nỗi nó trở thành một trong những sản phẩm thuốc đầu tiên, mang lại lợi nhuận lớn.

8. Thuật toán tìm kiếm của Google

Google là một trong những công ty công nghệ hàng đầu trên thế giới và lý do cho thành công đó từ lâu vẫn là một bí mật. Thuật toán tìm kiếm mà Google sử dụng mỗi khi bạn nhập một truy vấn là chìa khóa dẫn tới thành công của công ty. Không giống như công thức bí mật của các món ăn, thuật toán thường xuyên được chỉnh sửa và cập nhật để theo kịp với các xu hướng công nghệ.

Thuật toán của Google là yếu tố quan trọng trong hoạt động kinh doanh của công ty đến mức các đối thủ cạnh tranh khác của họ có đang tận dụng các gợi ý từ cỗ máy tìm kiếm khổng lồ. Đầu năm nay, Google cáo buộc công cụ tìm kiếm Bing của Microsoft đã sao chép các kết quả tìm kiếm của họ và đã có những ảnh chụp màn hình để chứng minh điều đó. Bing phản bác rằng họ không sao chép dữ liệu, mà đang quan sát hành vi của người sử dụng thông qua các cỗ máy tìm kiếm để cải thiện kinh nghiệm tìm kiếm của riêng họ.

9. Công thức món bánh quy với vụn sô cô la Mrs Fields

Ở tuổi 20, Debbi Fields, chỉ là một người nội trợ và không hề có chút khái niệm gì về kinh doanh. Tuy nhiên, cô đã trở nên thành công nhờ phát minh ra công thức của loại bánh quy với vụn sô cô la (chocolate chip cookie).

Fields đã mở cửa hàng đầu tiên vào năm 1977 với cái tên Mrs Field’s. Lúc đó, mọi người đều nói rằng cô quá điên rồ khi tin rằng cô có thể điều hành được việc kinh doanh này. Nhờ sự quyết đoán, Fields phát triển cửa hàng bánh quy nhỏ này thành một công ty với tổng số vốn lên đến 450 triệu USD và có hơn 600 chi nhánh tại Mỹ và 10 quốc gia trên thế giới.

Món bánh quy đặc biệt này được rất nhiều người yêu thích và muốn tìm hiểu về công thức chế biến. Tuy nhiên, đó là một bí mật được công ty giữ kín và nó gồm rất nhiều công đoạn phức tạp.

10. Chất bùn kỳ diệu

Giải bóng chày Major League Baseball của Mỹ sẽ khó tồn tại và phát triển nếu thiếu một thứ gọi là chất bùn đặc biệt đựng trong hộp nhỏ mang tên Blackburn Rubbing Mud, giá bán 24 USD. Trái banh bóng chày mới toanh trong hộp sẽ rất trơn, không cầu thủ nào có thể kiểm soát chúng dễ dàng trong các thao tác ném, chuyền, chụp…nó nếu không có chất bùn này.

Lena Blackburne, huấn luyện viên bóng chày tay ngang, đã phát hiện loại bùn lạ trong khi đi dạo gần nhà ở New Jersey. Blackburne mang một mẩu về, thử trét lên banh, thấy hiệu quả. Từ năm 1938, bùn trét banh Blackburn là sản phẩm độc quyền của giải bóng chày nhà nghề Mỹ.

Mảnh đất chứa chất bùn kỳ dị được dòng tộc Lena Blackburne canh giữ trong tuyệt mật ngay từ những năm 1930. Blackburne và cổ đông chính của công ty bùn trét banh đặc biệt này - John Jaas là hai người duy nhất biết được tọa độ địa điểm bí mật lấy bùn suốt 5 thập niên. Mỗi năm, chỉ có hai người đến đó đem về 227 kg bùn để cung cấp cho giải.

Nguyên Thảo (theo HowstuffWorks)