'Chim tiến vua' hồi sinh, mở hướng làm giàu bền vững ở Bắc Ninh

Cơ duyên với loài chim quý

Giữa vùng quê xã Nghĩa Phương, tỉnh Bắc Ninh những dãy chuồng trại chăn nuôi được xây dựng khang trang, sắp xếp ngăn nắp hiện lên như một dấu ấn mới của nông nghiệp hiện đại. Ở đó, trang trại nuôi chim sâm cầm của Hợp tác xã (HTX) Chim Sâm Cầm Việt Nam đang từng ngày vận hành nhịp nhàng, bài bản. Không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế rõ nét, mô hình này còn cho thấy hướng đi đúng đắn trong phát triển nông nghiệp hàng hóa, khi gắn sản xuất với quy trình khoa học, quản lý chặt chẽ và tuân thủ nghiêm các quy định của pháp luật.

Cơ duyên đến với sâm cầm của Giám đốc Phạm Văn Hùng HTX Chim Sâm Cầm Việt Nam khá tình cờ. Người dân địa phương phát hiện chim sâm cầm mẹ sinh sản ven bờ ao, bụi cỏ và mang trứng về ấp thử. Nhận thấy tiềm năng của loài chim quý hiếm này, vốn có kinh nghiệm trong chăn nuôi gia cầm, anh Hùng bắt đầu thu mua trứng và chim non, từng bước nghiên cứu tập tính sinh học, chế độ dinh dưỡng và khả năng thích nghi trong môi trường nuôi nhân tạo.

Giám đốc Phạm Văn Hùng HTX Chim Sâm Cầm Việt Nam

“Nuôi gà, nuôi vịt thì quen rồi, nhưng sâm cầm là loài nằm trong danh mục động vật hoang dã nên phải hiểu rất kỹ về tập tính, đồng thời tuân thủ đầy đủ các quy định pháp lý”, anh Hùng chia sẻ.

Từ những thử nghiệm ban đầu, mô hình nuôi sâm cầm dần được hoàn thiện. Trên diện tích 17.000 m², trang trại hiện là nơi sinh sống của gần 10.000 con chim bố mẹ, mỗi năm cung cấp ra thị trường khoảng 40.000 con giống và chim thương phẩm.

Hướng dẫn bà con nuôi theo chuỗi

Theo anh Hùng, sâm cầm thuộc nhóm thủy cầm, có khả năng thích nghi tốt với môi trường nuôi nhân tạo, ít bệnh tật và không đòi hỏi kỹ thuật quá phức tạp nếu nắm chắc quy trình. Chim non mới nở có tỷ lệ sống cao, có thể tự ăn, thức ăn chủ yếu là cám gà, cám vịt kết hợp với rau xanh như lục bình, giá đỗ…

Thời gian sinh trưởng ngắn, chỉ khoảng 3 tháng là có thể xuất bán, giúp người nuôi quay vòng vốn nhanh, giảm rủi ro. Đặc biệt, giá trị kinh tế của sâm cầm khá cao: mỗi quả trứng có giá từ 100.000 - 200.000 đồng, chim trưởng thành có thể bán gần 1 triệu đồng/con, thậm chí cao hơn khi thị trường khan hiếm. Các cặp chim giống thuần chủng có giá lên tới hơn 2 triệu đồng/cặp.

Nhờ đó, mô hình nuôi sâm cầm mang lại lợi nhuận trung bình trên 1 tỷ đồng mỗi năm, trong khi chỉ cần 2 lao động thường xuyên để vận hành trang trại. Công việc đều đặn, thu nhập ổn định, phù hợp với cả lao động tại chỗ.

Chim sâm cầm cho hiệu quả kinh tế cao

Do sâm cầm là động vật hoang dã, người nuôi phải có đầy đủ giấy tờ pháp lý như chứng nhận nguồn gốc con giống, mã số cơ sở nuôi, kiểm tra định kỳ và xác nhận của cơ quan kiểm lâm. Trang trại của anh Hùng là một trong số ít cơ sở thực hiện đầy đủ các yêu cầu này ngay từ đầu. “Làm đúng pháp lý giúp chúng tôi yên tâm mở rộng sản xuất, tiếp cận các thị trường lớn và hướng tới xuất khẩu trong tương lai”, anh Hùng khẳng định.

Không dừng lại ở việc làm giàu cho bản thân, anh Phạm Văn Hùng còn tích cực chia sẻ con giống, kỹ thuật và kinh nghiệm chăn nuôi cho người dân địa phương và các vùng lân cận, trong đó có nhiều hộ đồng bào dân tộc thiểu số.

Thông qua HTX Chim Sâm Cầm Việt Nam, anh Hùng tổ chức hướng dẫn kỹ thuật từ khâu làm chuồng trại, chăm sóc, phòng bệnh đến quy trình sinh sản và tiêu thụ sản phẩm. Các hộ tham gia được hỗ trợ con giống chất lượng, hướng dẫn nuôi theo tiêu chuẩn thống nhất, từ đó hình thành chuỗi chăn nuôi sâm cầm tập trung, bảo đảm chất lượng và đầu ra ổn định.

“Muốn đi xa thì phải đi cùng nhau. Khi bà con nuôi đúng kỹ thuật, sản phẩm đồng đều, HTX mới đủ sản lượng để ký kết với nhà hàng, khách sạn lớn”, anh Hùng nói.

Bên cạnh đào tạo kỹ thuật chăn nuôi, HTX còn chú trọng tuyên truyền kỹ năng bán hàng, ứng dụng thương mại điện tử và chuyển đổi số cho các thành viên và hộ liên kết. Các sản phẩm sâm cầm được giới thiệu trên nền tảng mạng xã hội, sàn thương mại điện tử, kết hợp quảng bá hình ảnh, truy xuất nguồn gốc và xây dựng thương hiệu.

Anh Hùng cho biết, chuyển đổi số giúp HTX kết nối trực tiếp với khách hàng, giảm khâu trung gian, nâng cao giá trị sản phẩm. Chúng tôi hướng dẫn bà con cách quay video, chụp ảnh, giới thiệu quy trình nuôi để khách hàng yên tâm về chất lượng. Đây là xu thế tất yếu nếu muốn mở rộng thị trường”.

Từ một loài chim quý hiếm tưởng chừng chỉ còn trong ký ức, sâm cầm đang được hồi sinh, trở thành sản phẩm nông nghiệp hàng hóa, góp phần tạo việc làm, nâng cao thu nhập cho người dân Bắc Ninh. Quan trọng hơn, HTX Chim Sâm Cầm Việt Nam đang mở ra hướng phát triển bền vững, nơi người nông dân không chỉ biết nuôi mà còn biết làm kinh tế, kết nối thị trường và đi đường dài cùng nhau.

Song Hồng/VOV.VN