Chính biến Syria: Có tin Nga sắp rút máy bay; Israel chuẩn bị ở lại lâu dài; Mỹ-Thổ nhất trí giải pháp

Chính biến Syria ngày qua tiếp tục có diễn biến mới.

Mỹ-Thổ Nhĩ Kỳ nhất trí giải pháp về Syria

Ngày 13-12, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken và người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ Hakan Fidan đã nhất trí nỗ lực nhằm ngăn chặn bất kỳ sự trỗi dậy nào ở Syria sau sự sụp đổ của chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad, theo hãng tin Reuters.

Ông Blinken nói thêm rằng chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden muốn các cường quốc trong khu vực thống nhất một cách tiếp cận chung về vấn đề Syria.

Thổ Nhĩ Kỳ ủng hộ một số phe đối lập Syria đã lật đổ ông al-Assad và coi lực lượng dân quân người Kurd - lực lượng mà Mỹ hậu thuẫn - là khủng bố.

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken (trái) và Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Hakan Fidan ở thủ đô Ankara (Thổ Nhĩ Kỳ) ngày 13-12. Ảnh: REUTERS

Sau cuộc gặp, ông Blinken nói rằng đã có “sự đồng thuận về những bước đi tiếp theo trong tương lai, bắt đầu từ việc thành lập một chính phủ lâm thời ở Syria”.

Ngoại trưởng Mỹ lưu ý rằng Washington và Ankara đã “làm việc rất chăm chỉ để đảm bảo xóa bỏ tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS)”, đồng thời cảnh báo nguy cơ IS cố gắng lợi dụng thời gian này để tái lập năng lực ở Syria.

Đầu tuần này, lực lượng do Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn đã chiếm TP Manbij ở phía bắc Syria, sau đó tiến về phía đông sông Euphrates. Một nguồn tin đối lập Syria nói với Reuters rằng Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ đã đạt được thỏa thuận về việc rút quân.

Cả ông Blinken và ông Fidan đều không đề cập thỏa thuận này.

Sau cuộc gặp, ông Fidan nói rằng “ưu tiên của Thổ Nhĩ Kỳ tại Syria là đảm bảo sự ổn định càng sớm càng tốt, để ngăn chặn chủ nghĩa khủng bố phát triển và ngăn chặn IS và Đảng Công nhân người Kurd (PKK) thống trị tại Syria”.

“Chúng tôi đã thảo luận chi tiết về những gì chúng tôi có thể làm về vấn đề Syria, những mối quan tâm chung và giải pháp chung của chúng tôi” - ông Fidan nói về cuộc gặp với ông Blinken.

Israel yêu cầu lực lượng chuẩn bị cho việc ở lại Syria lâu dài

Ngày 13-12, Bộ trưởng Quốc phòng Israel - ông Israel Katz ra lệnh cho lực lượng Israel chuẩn bị ở lại đỉnh núi Hermon (phía Syria) “trong những tháng mùa đông sắp tới” vì Israel muốn ngăn chặn khu vực biên giới này rơi vào tay kẻ xấu, theo tờ The Time of Israel.

“Do những gì đang xảy ra ở Syria, việc chúng tôi kiểm soát đỉnh Hermon có tầm quan trọng rất lớn về mặt an ninh và mọi việc phải được thực hiện để đảm bảo sự chuẩn bị của Lực lượng Phòng vệ trong khu vực, để cho phép quân ở lại đó trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt” - ông Katz nói.

Lực lượng Israel hoạt động tại một địa điểm được cho là khu vực Núi Hermon (Syria) ngày 9-12. Ảnh: REUTERS

Quyết định của ông Katz được đưa ra sau khi tham vấn với Tham mưu trưởng Lực lượng Phòng vệ - Trung tướng Herzi Halevi và các sĩ quan cấp cao khác.

Sau khi chính quyền ông al-Assad sụp đổ, Israel đã tiến vào vùng đệm phi quân sự giữa Israel và Syria và mở rộng ra ngoài khu vực Cao nguyên Golan mà Tel Aviv đã chiếm đóng kể từ năm 1967.

Israel cho biết muốn thiết lập một “vùng phòng thủ an toàn” ở miền nam Syria để ngăn lực lượng đối lập Syria tiếp cận vũ khí.

Động thái của Israel vấp phải sự phản đối từ cộng đồng quốc tế. Ngày 12-12, Bộ Ngoại giao Israel bác bỏ những lời chỉ trích quốc tế liên quan việc tiến quân ở Syria, nói rằng động thái này chỉ là biện pháp tạm thời nhằm ngăn chặn khu vực biên giới rơi vào tay những kẻ cực đoan.

Phía Syria chưa bình luận về các động thái của Israel.

Phái đoàn Qatar sắp gặp chính phủ lâm thời Syria

Qatar sẽ cử phái đoàn chính thức đầu tiên tới Damascus vào ngày 15-12 để gặp chính phủ lâm thời Syria, thảo luận về việc mở lại đại sứ quán Qatar và tăng cường cung cấp viện trợ nhân đạo, một quan chức Qatar nói với Reuters.

“Hai bên sẽ thực hiện các bước cần thiết để mở lại đại sứ quán và thảo luận về việc tăng cường cung cấp viện trợ” - vị quan chức nói.

Đại sứ quán Qatar tại Damascus đã đóng cửa kể từ tháng 7-2011 khi Doha triệu hồi đại sứ về nước sau những bạo lực trước thềm nội chiến Syria.

Trong những năm gần đây, Doha đã từ chối nỗ lực của một số nước Ả Rập nhằm hàn gắn quan hệ với chính quyền ông al-Assad và tái lập quan hệ ngoại giao với Syria.

Nga dường như đang chuẩn bị đưa máy bay rời khỏi Syria

Hình ảnh vệ tinh do công ty công nghệ vũ trụ Mỹ Maxar thu thập ngày 13-12 cho thấy Nga dường như đang chất hàng và chuẩn bị đưa máy bay rời khỏi căn cứ quân sự của nước này ở Syria, theo đài CNN.

Tại căn cứ không quân Khmeimim của Nga, ở cảng Latakia trên bờ biển Địa Trung Hải (tây bắc Syria), hai máy bay vận tải quân sự hạng nặng AN-124 đã có mặt tại sân bay vào ngày 13-12, cả hai máy bay đều nâng phần mũi, cho thấy chúng đang được chuẩn bị để bốc xếp hàng hóa.

Căn cứ không quân Khmeimim của Nga, ở cảng Latakia trên bờ biển Địa Trung Hải (tây bắc Syria) ngày 13-12. Ảnh: MAXAR

Một trực thăng tấn công Ka-52 đang được tháo rời, nhiều khả năng là để chuẩn bị vận chuyển. Các bộ phận của hệ thống phòng không S-400 cũng đang được đóng gói để vận chuyển.

Nga chưa bình luận về thông tin trên. Trước đó, ngày 11-12, Điện Kremlin cho biết việc đảm bảo an ninh cho các căn cứ quân sự và phái bộ ngoại giao của Nga tại Syria là “vô cùng quan trọng”, đồng thời lưu ý rằng Moscow vẫn duy trì liên lạc với giới lãnh đạo mới ở Damascus.

Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov từ chối cung cấp thông tin chi tiết về số lượng quân Nga ở Syria hoặc khả năng sơ tán.

THẢO VY