Chính phủ được ban hành nghị quyết để sửa luật khi nào?
Quốc hội thông qua Nghị quyết cơ chế đặc biệt xử lý khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật, cho phép Chính phủ được ban hành nghị quyết để điều chỉnh một số quy định của luật, nghị quyết do Chính phủ trình.
Chiều 24-6, với đa số đại biểu có mặt tán thành, Quốc hội thông qua Nghị quyết cơ chế đặc biệt xử lý khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật. Nghị quyết gồm 7 điều quy định về tiêu chí xác định, nguyên tắc, phương án, quy trình và trách nhiệm trong việc xử lý khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật.
Nghị quyết có hiệu lực thi hành từ ngày được thông qua đến hết ngày 28-2-2027.
Theo Nghị quyết, khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật kìm hãm, cản trở, gây ách tắc phát triển kinh tế - xã hội được xác định theo một trong các tiêu chí cụ thể.
Quốc hội thông qua Nghị quyết cơ chế đặc biệt xử lý khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật. Ảnh: PHẠM THẮNG
Tiêu chí đầu tiên là các quy định mâu thuẫn, chồng chéo trong cùng một văn bản quy phạm pháp luật hoặc giữa các văn bản quy phạm pháp luật.
Thứ hai, quy định của văn bản quy phạm pháp luật không rõ ràng, có nhiều cách hiểu khác nhau, không hợp lý, không khả thi, gây khó khăn trong áp dụng, thực hiện pháp luật.
Tiêu chí thứ ba, quy định của văn bản quy phạm pháp luật tạo gánh nặng chi phí tuân thủ; chưa có quy định của văn bản quy phạm pháp luật hoặc có quy định nhưng hạn chế việc đổi mới, sáng tạo, phát triển động lực tăng trưởng mới, khơi thông nguồn lực, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và hội nhập quốc tế.
Đáng chú ý, Nghị quyết của Quốc hội đã có cơ chế đặc biệt cho phép Chính phủ được ban hành nghị quyết để điều chỉnh một số quy định của luật, nghị quyết do Chính phủ trình.
Việc này chỉ được áp dụng trong thời gian luật, nghị quyết của Quốc hội chưa được sửa đổi, bổ sung theo trình tự rút gọn và phải được báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội tại phiên họp, kỳ họp gần nhất.
Nghị quyết quy định trường hợp việc ban hành nghị quyết của Chính phủ dẫn đến đồng thời phải sửa đổi các luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội không do Chính phủ trình thì cơ quan chủ trì soạn thảo phải xin ý kiến cơ quan trình luật, nghị quyết, pháp lệnh đó. Chính phủ phải báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội trước khi ban hành.
Trường hợp ban hành nghị quyết của Chính phủ có nội dung điều chỉnh vấn đề chưa có luật, nghị quyết của Quốc hội quy định hoặc tác động lớn đến kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại thì phải xin ý kiến cơ quan có thẩm quyền của Đảng trước khi ban hành.
Trường hợp ban hành nghị quyết của Chính phủ dẫn đến phải sửa đổi, bổ sung nghị định của Chính phủ, quyết định của Thủ tướng, thông tư của bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ thì quy định ngay trong nghị quyết đó.
“Nghị quyết của Chính phủ phải xác định rõ thời điểm hết hiệu lực thi hành và phải trước ngày 1-3-2027. Danh mục văn bản quy phạm pháp luật và điều, khoản, điểm được đề xuất sửa đổi, bổ sung để bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ” - nghị quyết nêu.
Cũng theo quy định vừa được Quốc hội thông qua, trong trường hợp luật, nghị quyết không do Chính phủ trình chưa được sửa đổi, bổ sung, Ủy ban Thường vụ Quốc hội được ban hành nghị quyết để điều chỉnh quy định của luật, nghị quyết và báo cáo Quốc hội tại kỳ họp gần nhất.
Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng phải xác định rõ thời điểm hết hiệu lực thi hành nhưng phải trước ngày 1-3-2027. Danh mục văn bản quy phạm pháp luật và điều, khoản, điểm được đề xuất sửa đổi, bổ sung để bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ.
Nghị quyết của Chính phủ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội được ban hành theo quy định tại khoản này phải được đánh số, ký hiệu riêng để theo dõi, xử lý.
Nghị quyết quy định rõ Chính phủ, các bộ, cơ quan ngang bộ, chính quyền địa phương các cấp nâng cao hiệu quả công tác xây dựng và tổ chức thi hành văn bản quy phạm pháp luật. Đồng thời, thường xuyên rà soát các văn bản quy phạm pháp luật để xác định, xử lý khó khăn, vướng mắc theo quy định theo đúng thẩm quyền, bảo đảm lộ trình, thứ tự ưu tiên cụ thể để xử lý hiệu quả các khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật.
Cơ quan, người có thẩm quyền phải ban hành văn bản quy phạm pháp luật theo thẩm quyền hoặc trình cấp có thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật theo trình tự, thủ tục rút gọn để xử lý các văn bản được điều chỉnh bởi nghị quyết của Chính phủ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội trước ngày 1-3-2027.
