Chính phủ Hà Lan nguy cơ sụp đổ ngay trước thềm thượng đỉnh NATO
Nghị sĩ cực hữu Geert Wilders vừa rút đảng của ông khỏi liên minh cầm quyền gồm 4 đảng của Hà Lan, gây ra một cuộc khủng hoảng chính trị và có thể đặt dấu chấm hết cho chính phủ 11 tháng tuổi của Thủ tướng Dick Schoof.
Ngày 3/6, ông Wilders công bố quyết định trong thông báo đăng trên mạng xã hội X, sau cuộc họp ngắn giữa lãnh đạo của 4 đảng.
Cuộc khủng hoảng chính phủ xảy ra chỉ 3 tuần trước khi Hà Lan dự kiến tổ chức hội nghị thượng đỉnh Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) tại La Hay.

Nghị sĩ cực hữu Hà Lan Geert Wilders. (Ảnh: AP)
Ông Wilders nói với các phóng viên rằng ông sẽ rút lại sự ủng hộ của mình đối với liên minh cầm quyền và rút các bộ trưởng của đảng khỏi nội các. "Tôi đã đăng ký chính sách tị nạn cứng rắn nhất chứ không phải sự sụp đổ của Hà Lan", ông nói.
Bà Dilan Yesilgöz, lãnh đạo đảng Nhân dân vì tự do và dân chủ cánh hữu, cho biết trước cuộc họp, rằng Thủ tướng Schoof thúc giục các lãnh đạo hành động có trách nhiệm.
"Thủ tướng nói rằng chúng ta đang phải đối mặt với những thách thức quốc tế to lớn, và chúng ta đang đối mặt với chiến tranh trên lục địa của mình, một cuộc khủng hoảng kinh tế có thể sắp xảy ra", bà Yesilgöz nói với báo chí tại quốc hội.
Nhưng chỉ vài phút sau, cuộc họp kết thúc và ông Wilders tuyên bố rút lui. "Tôi bị sốc", bà Yesilgöz nói, và cho rằng quyết định của ông Wilders là "siêu vô trách nhiệm".
Sau nhiều năm đối lập, đảng PVV của ông Wilders giành chiến thắng trong cuộc bầu cử gần đây nhất với cam kết giảm bớt tình trạng nhập cư. Chính trị gia này ngày càng thất vọng trước tốc độ mà ông cho là chậm chạp trong nỗ lực thực hiện kế hoạch của liên minh.
Tuần trước, ông Wilders kêu gọi các đối tác liên minh ký vào bản kế hoạch gồm 10 điểm nhằm cắt giảm mạnh mẽ tình trạng nhập cư, bao gồm biện pháp huy động quân đội để bảo vệ biên giới trên bộ và từ chối tất cả những người xin tị nạn. Khi đó, ông nói rằng nếu chính sách nhập cư không được thắt chặt, đảng của ông "sẽ không còn trong nội các".
Bà Caroline van der Plas, lãnh đạo của Phong trào Công dân nông dân ủng hộ nông nghiệp, cho biết bà tức giận với quyết định của ông Wilders. "Ông ấy không đặt Hà Lan lên hàng đầu, ông ấy đặt Geert Wilders lên hàng đầu", bà nói với đài truyền hình Hà Lan NOS.
Sau khi PVV rút lui, các đảng khác có thể chọn cách tiếp tục điều hành đất nước bằng một chính phủ thiểu số. Họ không mong đợi như vậy và chưa cho biết có chọn cách này hay không.
Quyết định của PVV có thể dẫn đến một cuộc bầu cử mới trong vài tháng tới, khiến tình hình chính trị của nền kinh tế lớn thứ 5 trong khu vực đồng euro càng không chắc chắn. Điều này có thể sẽ làm chậm kế hoạch tăng chi tiêu quốc phòng để đáp ứng các mục tiêu mới của NATO. Hội nghị thượng đỉnh NATO sẽ diễn ra vào cuối tháng này, khi Hà Lan chỉ có chính phủ tạm quyền.