Chinh phục thị trường châu Mỹ: Đừng bỏ lỡ cơ hội từ CPTPP

Đó là nội dung được nhiều chuyên gia, nhà quản lý, hiệp hội ngành hàng quan tâm tại hội thảo “CPTPP - Cơ hội mở rộng thị trường châu Mỹ cho hàng xuất khẩu Việt Nam” do Bộ Công Thương tổ chức ngày 27/4.

Vẫn còn nhiều nút thắt
Dù mới đi vào thực thi được 2 năm, xong CPTPP đang trở thành động lực mở rộng đường cho hàng Việt sang thị trường các nước châu Mỹ. Theo Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải, năm 2020, trong bối cảnh thương mại toàn cầu chịu ảnh hưởng nặng nề của dịch Covid-19, kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam sang khu vực châu Mỹ vẫn tăng trưởng tích cực.

Cụ thể, tổng kim ngạch thương mại giữa Việt Nam và châu Mỹ đạt hơn 111 tỷ USD, tăng 16% so với năm 2019; trong đó xuất khẩu đạt 89,7 tỷ USD, tăng 21,7% và chiếm tỷ trọng 31,7% trong tổng xuất khẩu của Việt Nam. Đáng chú ý, sau 2 năm CPTPP chính thức có hiệu lực, kim ngạch xuất khẩu sang 2 quốc gia đã phê chuẩn CPTPP là Canada và Mexico đã tăng trưởng mạnh mẽ, lần lượt đạt kim ngạch 4,4 tỷ USD (tăng 45%) và 3,17 tỷ USD (tăng 41%) so với cùng kỳ năm 2018.

May hàng xuất khẩu tại Công ty Vit Garment - KCN Quang Minh, Mê Linh, Hà Nội. Ảnh: Phạm Hùng

Bên cạnh những điều kiện thuận lợi, cộng đồng DN Việt Nam và các đối tác trong CPTPP và đặc biệt là khu vực châu Mỹ vẫn còn phải đối mặt với nhiều thách thức trong hợp tác kinh doanh như: Khoảng cách địa lý xa xôi, chưa có tuyến vận tải hàng hóa và hành khách trực tiếp, sự khác biệt về ngôn ngữ và việc thiếu thông tin cập nhật về tiếp cận thị trường. Trong khi đó, để được hưởng thuế ưu đãi xuất khẩu sang thị trường thành viên CPTPP, DN vẫn đang gặp một số khó khăn lớn như: Vấn đề đáp ứng tiêu chuẩn xuất xứ, vấn đề chất lượng, đáp ứng nhu cầu của thị trường...
Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) Nguyễn Cẩm Trang phân tích: Mặc dù CPTPP mang lại ưu đãi về thuế quan, tuy nhiên một số mặt hàng như dệt may đang gặp nút thắt về quy tắc xuất xứ. Hay vấn đề đáp ứng yêu cầu chất lượng của sản phẩm xuất khẩu, nhất là mặt hàng nông sản.

Hiện nay, phần lớn các sản phẩm vẫn chưa chuẩn đồng đều về mẫu mã, chất lượng nên chưa đáp ứng được yêu cầu của thị trường nhập khẩu. Nếu như không khắc phục được điểm yếu này thì hàng hóa Việt Nam khó mà xâm nhập vào các thị trường yêu cầu cao về chất lượng, trong đó có các quốc gia châu Mỹ là thành viên CPTPP.
Doanh nghiệp chủ động tiếp cận thị trường
Chia sẻ kinh nghiệm trong kết nối với các DN, nhà nhập khẩu nước ngoài, Tổng Giám đốc Tổng Công ty May 10 Thân Đức Việt cho biết, hiện May 10 đã xuất khẩu tại 5/10 thị trường các nước thành viên CPTPP, gồm: Nhật Bản, Singapore, Australia, Newzealand và Canada. Tuy nhiên, trong năm 2020, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, May 10 đã chuyển sang may khẩu trang y tế, trang phục bảo hộ và xuất khẩu mạnh mặt hàng này sang thị trường Canada, nhờ đó mà bù đắp được sự sụt giảm doanh thu từ 2 mặt hàng truyền thống là sơ mi và veston.
Phó Viện trưởng Viện Châu Mỹ (Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam) Phan Cao Cường nhận định, trong tương lai, CPTPP mở ra cơ hội rất lớn cho hàng hóa xuất khẩu Việt Nam, bởi rất có khả năng Mỹ sẽ trở lại tham gia CPTPP vào thời gian tới. Mặt khác, Argentina, Brazil là những nước có GDP lớn nên DN cũng cần quan tâm để đẩy mạnh xuất khẩu, đặc biệt là các mặt hàng hàng nông sản, điện tử là thế mạnh của Việt Nam.
Nhằm hỗ trợ các DN thực thi CPTPP, trong thời gian tới, Bộ Công Thương tiếp tục tổ chức các hội thảo chuyên biệt về từng thị trường, từng sản phẩm để DN nắm chắc về thị trường nhập khẩu (thị hiếu, yêu cầu, dung lượng), từ đó giúp DN lựa chọn chính xác, hiệu quả thị trường hướng tới xuất khẩu. Tuy nhiên, bản thân các DN cũng phải nâng cao sự chủ động trong việc nắm bắt thông tin thị trường thông qua tìm hiểu các hiệp định thương mại tự do, trong đó có CPTPP.

“Khi bước vào sân chơi thương mại mới, DN cần phải thay đổi tư duy kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh bằng chính chất lượng sản phẩm. Đặc biệt, DN cần có sự chuẩn bị bài bản hơn về nhân lực, tài lực để tiếp cận được các thị trường mới. Đây là những yếu tố quyết định DN có được hưởng lợi hay không và được hưởng lợi bao nhiêu từ các FTA nói chung và CPTPP nói riêng” – bà Nguyễn Cẩm Trang khuyến nghị.

"Chính thách thức về vải, sợi, nguyên phụ liệu là cú hích thu hút các nhà đầu tư xây dựng vùng nguyên liệu khi nhận thấy tiềm năng giữa Việt Nam với các nước thành viên CPTPP. Chắc chắn, trong tương lai gần, Việt Nam sẽ xây dựng được chuỗi cung ứng hoàn chỉnh, gỡ bỏ nút thắt phụ thuộc nguồn nguyên liệu để mặt hàng dệt may hưởng trọn vẹn ưu đãi thuế quan từ CPTPP." - Tổng Giám đốc Tổng Công ty May 10 Thân Đức Việt

Ánh Ngọc