Chính quyền huyện làm sai lại 'xúi' dân đưa nhau ra tòa

Theo tài liệu PV Báo CAND thu thập được từ cơ quan chức năng, ngày 7/9/2010, UBND huyện Tây Hòa cấp sổ đỏ số BB 723992, số vào sổ CH 02132 cho vợ chồng ông bà Ngô Trường Sơn – Võ Thị Huyền Mơ tại thửa đất 369, tờ bản đồ 5-C với diện tích 100m2 đất ở nông thôn, nguồn gốc đất mua lại của hai người là Huỳnh Rạng, Nguyễn Định, cùng trú ở thôn Lễ Lộc Bình, xã Sơn Thành Đông, huyện Tây Hòa. Hai năm sau, ông bà Sơn – Mơ xây dựng nhà ở kiên cố thì con đường người dân sử dụng chung để sản xuất, vận chuyển nông sản bằng xe máy cày, công nông bị “khai tử” từ đó.

Do thiếu kiểm tra nên UBND huyện Tây Hòa cấp “sổ đỏ” cho người dân xây nhà trên con đường đi chung, chặn mất lối đi sản xuất, vận chuyển nông sản của hàng chục gia đình.

Vậy là 12 năm qua, đến mùa vụ gieo trồng, thu hoạch, mỗi hộ gia đình nông dân trồng sắn mì ở đồng đất Khu A phải tự tìm lối đi tắt, gánh vác thủ công, giẫm đạp qua nhiều thửa đất của người khác nên gặp rất nhiều phiền toái.

Bức xúc trước nghịch cảnh mất đứt con đường đi chung, cản trở sản xuất và đời sống, người dân liên tục gửi đơn kiến nghị đến các cơ quan chức năng. Nhưng gởi lên tỉnh, tỉnh chuyển đơn về huyện, rồi huyện đẩy xuống xã, xã lại báo cáo lên huyện,… Cứ vòng vèo như thế kéo dài cho đến nay, con đường đi chung của hàng chục hộ dân vẫn chưa được trả lại.

Tại báo cáo số 450/BC-UBND ngày 23/11/2022 của UBND xã Sơn Thành Đông xác định, con đường đi chung có từ trước năm 1996, đến khi thực hiện Nghị định 64-CP ngày 27/9/1993 về giao đất nông nghiệp cho hộ gia đình, cá nhân sử dụng ổn định lâu dài, trên bản đồ đo đạc năm 1996 vẫn còn con đường đi chung của người dân do chính quyền địa phương quản lý.

Kết quả kiểm tra hiện trạng và các giấy tờ có liên quan, UBND xã Sơn Thành Đông xác định hiện trạng nhà ở của ông bà Sơn - Mơ xây dựng trên con đường đi, đúng như người dân phản ánh.

Báo cáo số 144/BC-TNMT ngày 8/12/2022 của Phòng TN&MT gửi Chủ tịch UBND huyện Tây Hòa thừa nhận sai sót này và nhận xét: “Trước tiên là lỗi của UBND xã Sơn Thành Đông khi lập và xác nhận sơ đồ khu đất đề nghị cấp giấy chứng nhận. Sau đó có một phần lỗi thiếu kiểm tra đối chiếu hồ sơ địa chính của cơ quan tham mưu cấp giấy chứng nhận”. Báo cáo này cũng ghi nhận “Hiện tại hộ ông Sơn đã xây dựng nhà trên đường đi đúng như phản ánh của các hộ dân”.

Trong biên bản làm việc ngày 12/6/2023 của UBND xã Sơn Thành Đông cho biết, sau khi UBND huyện Tây Hòa cấp sổ đỏ cho ông bà Sơn – Mơ đã làm mất con đường. Nửa tháng sau khi lập biên bản, ngày 27/6/2023, bà Mơ mới ký tên đồng ý trích một phần đất trên thửa đất của gia đình bà nằm kế bên căn nhà đã xây dựng để mở con đường đi rộng 2m cho người dân sử dụng phục vụ sản xuất, vận chuyển nông sản, nhưng ông Sơn không đồng ý, nên vụ việc tiếp tục bị ách tắc.

Thực hiện Thông báo kết luận số 31/TB-UBND, ngày 29/1 của ông Tạ Anh Tuấn, Chủ tịch UBND tỉnh Phú Yên và Công văn số 222/STTTT-TTBCXB ngày 25/2 của Sở Thông tin và Truyền thông tỉnh Phú Yên về việc trả lời những vấn đề được báo chí quan tâm, phản ánh, ông Mai Ne, Phó Chủ tịch UBND huyện Tây Hòa đã có Báo cáo số 151/BC-UBND ngày 9/4. Báo cáo này cũng thừa nhận: Theo bản đồ đo đạc năm 1996 có con đường đi chung rộng khoảng 2m, nhưng sau khi ông bà Sơn – Mơ được cấp sổ đỏ và xây dựng nhà kiên cố thì con đường bị mất.

Trong báo cáo, UBND huyện Tây Hòa cho rằng ông bà Sơn – Mơ đồng ý mở con đường đi khác rộng 2m trên diện tích đất còn lại, nhưng các hộ dân không đồng ý. Thế nhưng trong biên bản ngày 12/6/2023 của UBND xã Sơn Thành Đông chỉ có bà Mơ ký tên, còn ông Sơn không tham dự buổi làm việc. Cũng tại báo cáo này, Phó Chủ tịch UBND huyện - ông Mai Ne bày tỏ quan điểm rằng: Trường hợp các bên có liên quan không thống nhất thì có quyền khởi kiện đến TAND huyện để giải quyết.

Theo nhiều người dân, hướng dẫn như thế là chưa đúng quy định pháp luật, bởi lẽ ông bà Sơn - Mơ xây dựng nhà ở theo sổ đỏ do UBND huyện Tây Hòa cấp, còn việc cấp sổ đỏ cấp nhầm vị trí khiến con đường đi chung của hàng chục người dân bị chiếm mất là lỗi của chính quyền cấp xã và huyện như báo cáo của Phòng TN&MT huyện Tây Hòa đã nêu.

Nhiều luật gia cho rằng, đây là trường hợp cấp sổ đỏ “không đúng đối tượng sử dụng đất, không đúng diện tích đất, không đủ điều kiện được cấp”, nên không thể hướng dẫn người dân khởi kiện ông bà Sơn - Mơ, mà UBND huyện Tây Hòa cần tiến hành thanh tra để có căn cứ quyết định thu hồi sổ đỏ theo quy định tại điểm d, khoản 2 và khoản 3 điều 106 Luật Đất đai 2013.

Ngoài ra, UBND huyện Tây Hòa cũng cần xem xét xử lý trách nhiệm hành chính đối với các tập thể, cá nhân đã xét duyệt hồ sơ, tham mưu cho UBND huyện Tây Hòa cấp sổ đỏ chồng lấn con đường phục vụ sản xuất, vận chuyển nông sản của người dân. Trường hợp ông bà Sơn - Mơ đồng ý giao đất do họ đang quản lý, sử dụng hợp pháp để mở con đường đi khác cho người dân thì cơ quan có thẩm quyền phải chủ trì lập biên bản ghi nhận sự tự nguyện để có căn cứ làm thủ tục chỉnh lý biến động đất đai trên sổ đỏ của người giao đất làm đường, nhằm tránh phát sinh khiếu kiện có thể xảy ra.

Hữu Toàn