Chính quyền Mỹ chia rẽ vì chương trình trợ cấp nhiên liệu sinh học

Tổng thống Mỹ Joe Biden

Theo hai nguồn tin quen thuộc với nội dung thảo luận, ngành công nghiệp nhiên liệu sinh học Mỹ muốn chính phủ đưa điều kiện trợ cấp dễ dàng hơn, trong khuôn khổ luật về khí hậu của Nhà Trắng, cho việc sử dụng ethanol chiết xuất từ ngô làm nhiên liệu hàng không bền vững (SAF).

Do dự trong việc phê chuẩn yêu cầu trên đã gây ra một cuộc chiến vận động hành lang giữa hai bên lớn có liên quan: Một bên là phe ủng hộ Vành đai Nông nghiệp (Farm Belt) - những người cho rằng SAF có vai trò rất quan trọng đối với sự phát triển của ngành công nghiệp ethanol. Còn bên kia là phe ủng hộ môi trường - những người cho rằng việc cải tạo đất để trồng trọt làm SAF là phản tác dụng trong thời điểm cần giải quyết vấn đề nóng lên toàn cầu.

Vấn đề hiện nay: Theo một điều khoản của Đạo luật Giảm lạm phát (IRA) của Mỹ, nếu các nhà sản xuất SAF muốn được hưởng ưu đãi tín dụng thuế, họ phải trình bày một mô hình khoa học để chứng minh rằng nhiên liệu của họ tạo ra ít hơn 50% lượng khí thải nhà kính so với nhiên liệu dầu mỏ trong cùng một chu kỳ sử dụng.

Các nhà sản xuất ethanol ở vùng Trung Tây Mỹ đã yêu cầu chính quyền của Joe Biden áp dụng một mô hình cho phép trợ cấp dự án dùng ethanol sinh học làm SAF. Mặt khác, giới bảo vệ môi trường muốn chính phủ khuyến khích sử dụng loại SAF được sản xuất từ dầu ăn đã qua sử dụng và mỡ động vật.

Theo các nguồn tin, những quan chức công tác tại Cơ quan Bảo vệ Môi trường Mỹ (EPA) và nhiều cơ quan nông nghiệp và năng lượng khác đã không thống nhất một mô hình chung. Còn ông John Podesta – Cố vấn Cấp cao về Năng lượng sạch của Tổng thống Mỹ, đang tìm cách giải quyết vấn đề này.

Một quan chức Nhà Trắng cho biết, chính sách SAF của chính quyền muốn bao hàm cả ethanol, nhưng họ "đang cố gắng tìm kiếm điểm chung giữa hai mô hình do hai bên liên quan đưa ra”.

EPA, Bộ Nông nghiệp và Bộ Năng lượng Mỹ đã không trả lời các yêu cầu bình luận.

Quyết định của chính phủ Mỹ sẽ xác định bên được hưởng lợi từ chương trình trợ cấp hàng tỷ USD. Chính quyền dự định công bố quyết định vào tháng 9/2023.

Mục tiêu của chính phủ cho năm 2030: Cung cấp ít nhất 3 tỷ gallon SAF/năm, giúp đóng góp vào một nỗ lực chung và lớn hơn nhằm khử carbon khỏi ngành giao thông vận tải. Đến năm 2050, họ hy vọng ngành công nghiệp SAF - hiện có quy mô rất nhỏ, sẽ đáp ứng 100% nhu cầu nhiên liệu hàng không với mức 35 tỷ gallon/năm.

Tiếp nhiên liệu cho máy bay tại Mỹ

Vấn đề sử dụng đất

Vận động hành lang về nhiên liệu sinh học đã tìm được đồng minh là những hãng hàng không thương mại và những nhà lập pháp về nông nghiệp. Lập luận của họ: Chính quyền của ông Joe Biden không thể đạt được những mục tiêu năm 2030 và 2050 nếu không tạo cơ hội cho ethanol được làm nguyên liệu SAF. Cũng theo họ, điều này sẽ gây tổn hại cho người nông dân.

"Nếu không cho ngành hàng không tìm đến những lựa chọn SAF dễ tiếp cận nhất, ta sẽ không chỉ tước đi khỏi nông dân Mỹ một cơ hội đóng góp vào thị trường năng lượng sạch mới, mà còn làm trì hoãn nghiêm trọng công tác chuyển sang những nguồn năng lượng hứa hẹn có mức phát thải thấp", trích nội dung một bức thư do tập thể những nhà lập pháp lưỡng đảng gửi đến cho Bộ trưởng Bộ Tài chính Janet Yellen hôm 28/7.

Trong khi đó, những nhóm hoạt động môi trường, bao gồm Environmental Defense Fund và Friends of the Earth, thì cho rằng việc sử dụng ethanol sẽ làm suy yếu giá trị của những mục tiêu khí hậu của Mỹ, vì công tác cải tạo đất để trồng cây làm nhiên liệu sẽ giải phóng carbon dưới mặt đất.

Tổng thống Mỹ Joe Biden - người lấy việc giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu làm trụ cột trung tâm trong chính sách của mình, đã nâng kỳ vọng trong lòng người nông dân. Vào tuần trước, ông phát biểu: “[…] trong 20 năm tới, nông dân sẽ đáp ứng 95% nhu cầu nhiên liệu bền vững cho ngành hàng không”.

Theo IRA, các nhà sản xuất phải sử dụng kế hoạch Carbon Offsetting and Reduction Scheme for International Aviation (Bù đắp và Giảm thiểu Carbon trong ngành Hàng không Quốc tế - CORSIA) do Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế phát triển, hoặc một "phương pháp tương tự" để đo lượng khí thải từ SAF.

Ngành công nghiệp ethanol muốn sử dụng mô hình Greenhouse Gases, Regulated Emissions and Energy Use in Technologies (“Khí nhà kính, điều chỉnh phát thải và tiêu thụ năng lượng trong mảng công nghệ” - GREET) của Bộ Năng lượng Mỹ.

Không như GREET, CORSIA có nhiều khả năng sẽ không xét trợ cấp cho việc sử dụng ethanol làm SAF, vì CORSIA đánh giá cả lượng phát thải từ việc gián tiếp thay đổi mục đích sử dụng đất. Trong trường hợp này là cải tạo đất nông nghiệp hoặc thảm thực vật tự nhiên hiện có để trồng trọt.

Theo một nguồn tin quen thuộc với vấn đề này, chính quyền Mỹ đang tìm cách tạo ra một thỏa hiệp nhằm kết hợp một số khía cạnh của hệ thống GREET vào một phương pháp mới.

Ngọc Duyên

AFP