Chính sách mới của Tổng thống Trump: Hạn chế Trung Quốc đầu tư vào các lĩnh vực chiến lược

Ngày 21/2, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký bản ghi nhớ mang tên "Chính sách đầu tư nước Mỹ trên hết", trong đó yêu cầu các cơ quan chức năng hạn chế các khoản đầu tư từ Trung Quốc vào những lĩnh vực chiến lược của Mỹ. Đây được xem là một bước đi quan trọng trong việc bảo vệ an ninh quốc gia Mỹ và giảm thiểu sự phụ thuộc vào các đối thủ nước ngoài, đặc biệt là Trung Quốc.

Bản ghi nhớ vừa ký yêu cầu Mỹ phải áp dụng một quy trình nhanh chóng và khách quan để đánh giá các khoản đầu tư nước ngoài, đồng thời bảo đảm rằng chỉ những khoản đầu tư có lợi cho lợi ích quốc gia mới được phép. Tuy nhiên, quy trình này cũng đặt ra các điều kiện về an ninh, yêu cầu hạn chế hợp tác với các quốc gia hoặc doanh nghiệp bị xem là đối thủ chiến lược của Mỹ, đặc biệt là Trung Quốc.

Các lĩnh vực được chỉ rõ trong bản ghi nhớ bao gồm công nghệ, năng lượng, hạ tầng quan trọng, chăm sóc sức khỏe, nông nghiệp và nguyên liệu thô. Chính quyền Trump nhấn mạnh rằng việc bảo vệ các ngành này là cần thiết để ngăn chặn sự xâm nhập của các doanh nghiệp Trung Quốc vào những lĩnh vực có ảnh hưởng trực tiếp đến an ninh và lợi ích quốc gia Mỹ.

Tổng thống Mỹ Donald Trump. (Ảnh: NYT)

Ủy ban Đầu tư nước ngoài tại Mỹ (CFIUS) sẽ là cơ quan chủ chốt trong việc thực hiện các biện pháp hạn chế này. CFIUS có nhiệm vụ đánh giá các khoản đầu tư từ nước ngoài và xác định những khoản đầu tư nào có thể gây ra mối đe dọa cho an ninh quốc gia. Chính quyền Trump cho biết, họ sẽ sử dụng "tất cả các công cụ pháp lý cần thiết" để ngăn chặn các khoản đầu tư từ Trung Quốc vào các lĩnh vực chiến lược của Mỹ.

Các quan chức Nhà Trắng khẳng định rằng chính sách này không chỉ nhằm mục đích bảo vệ an ninh quốc gia mà còn thúc đẩy đầu tư từ các đồng minh và đối tác của Mỹ vào những lĩnh vực quan trọng, qua đó tạo ra một môi trường đầu tư lành mạnh và an toàn hơn.

Động thái hạn chế đầu tư của Trung Quốc vào các lĩnh vực chiến lược của Mỹ có thể làm gia tăng căng thẳng trong mối quan hệ giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới. Đây không phải là lần đầu tiên Mỹ thực hiện các biện pháp nhằm ngăn chặn sự xâm nhập của Trung Quốc vào các lĩnh vực nhạy cảm. Trước đó, Tổng thống Trump đã áp thuế bổ sung 10% đối với tất cả các sản phẩm nhập khẩu từ Trung Quốc vào đầu tháng 2, điều này cho thấy một xu hướng gia tăng đối đầu trong thương mại giữa hai quốc gia.

Giới quan sát nhận định rằng, nếu các biện pháp hạn chế đầu tư này được thực hiện nghiêm ngặt, chúng có thể gây ra sự giảm sút đáng kể trong các khoản đầu tư từ Trung Quốc vào Mỹ. Theo dữ liệu từ Rhodium Group, đầu tư trực tiếp của Trung Quốc vào Mỹ đã giảm mạnh từ 46 tỷ USD trong năm 2016 xuống chỉ còn dưới 5 tỷ USD vào năm 2022.

Ngoài những lĩnh vực chiến lược nêu trên, các nhóm nông dân và các nhà lập pháp cũng bày tỏ lo ngại về việc Trung Quốc đang gia tăng việc mua đất nông nghiệp tại Mỹ. Trung Quốc hiện sở hữu hơn 141.000 hecta đất nông nghiệp tại 27 bang của Mỹ, và điều này đang dần trở thành một vấn đề nhạy cảm liên quan đến an ninh quốc gia.

Nhiều người lo ngại rằng việc mua đất của các nhà đầu tư nước ngoài, đặc biệt là Trung Quốc, có thể khiến giá đất nông nghiệp tăng cao và tạo ra những rủi ro về an ninh lương thực trong tương lai. Các quy định hạn chế đầu tư từ Trung Quốc vào nông nghiệp và các ngành công nghiệp khác có thể là một trong những biện pháp được chính quyền Trump áp dụng để giải quyết vấn đề này.

Ngọc Bảo (T/h)