Chính sách tiền tệ: Neo giữ lạm phát, hỗ trợ tăng trưởng

Bốc xếp hàng hóa tại Cảng Hải Phòng.

Lãi suất sẽ tăng nhẹ?

Ấn phẩm Triển vọng Phát triển châu Á (ADO) do Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) công bố cuối tháng 7-2025 nhận định, kinh tế Việt Nam vẫn sẽ vững vàng trong năm 2025 và 2026, mặc dù tăng trưởng có thể chững lại trong ngắn hạn do áp lực từ thuế quan. Đáng chú ý, ADB dự báo lạm phát sẽ giảm xuống còn 3,9% vào năm 2025 và 3,8% vào năm 2026.

Cũng hạ dự báo lạm phát trong năm 2025, Ngân hàng Standard Chartered nhận định giảm còn 3,5% (so với mức 3,8% dự báo trước đó). Lạm phát đã chững lại trong những tháng gần đây, với lạm phát toàn phần duy trì dưới ngưỡng 4,0% so với cùng kỳ trong tháng thứ 11 liên tiếp tính tới tháng 6. Xu hướng này có thể hạn chế dư địa nới lỏng tiền tệ hơn nữa và thúc đẩy các nhà hoạch định chính sách duy trì lập trường trung lập hơn.

“Các yếu tố thúc đẩy nhu cầu có thể làm tăng áp lực lạm phát trong tương lai gần. Đà tăng của lạm phát cùng tình trạng suy yếu kéo dài của VNĐ có thể gây khó khăn cho việc giảm lãi suất. Vì vậy, chúng tôi kỳ vọng lãi suất tái cấp vốn sẽ giữ nguyên trong suốt thời gian còn lại của năm 2025”, Tổng Giám đốc kiêm Giám đốc Khối Khách hàng doanh nghiệp và Đầu tư, Ngân hàng Standard Chartered Việt Nam Nguyễn Thúy Hạnh cho biết.

Giám đốc Khối Nghiên cứu của Chứng khoán MB (MBS) Trần Thị Khánh Hiền nhận định, dù vẫn còn dư địa để giảm lãi suất thêm trong quý III-2025 nhưng đến quý IV-2025, lãi suất huy động có thể tăng nhẹ khi tăng trưởng tín dụng thường có xu hướng tăng mạnh về cuối năm.

Đồng quan điểm, đại diện Công ty Chứng khoán KB (KBSV) cho rằng, mức tăng trưởng cho vay mạnh mẽ đang tạo áp lực lên thanh khoản cho các ngân hàng. Mặc dù thanh khoản các ngân hàng được hỗ trợ thông qua việc gia tăng tiền gửi kho bạc tại các ngân hàng quốc doanh, nhưng có thể thanh khoản sẽ căng thẳng trong một vài thời điểm, đặc biệt là giai đoạn đẩy mạnh tín dụng cuối năm. “Không loại trừ khả năng lãi suất huy động có thể tăng nhẹ trở lại từ quý IV-2025”, chuyên gia của KBSV nhận định.

Khách hàng giao dịch tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam. Ảnh: Nguyễn Quang

Hai yếu tố chính chi phối áp lực tỷ giá

Một lãnh đạo BIDV nhận định, bước sang quý III-2025, yếu tố chi phối chính đến diễn biến tỷ giá vẫn là vấn đề thuế quan với những tác động đan xen trái chiều từ chính sách lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED).

Việc Việt Nam đang tạm thời chiếm ưu thế khi được công bố mức thuế thấp hơn so với Brazil, Thái Lan, Indonesia, Malaysia… sẽ hỗ trợ tâm lý thị trường theo hướng tích cực trong ngắn hạn. Quy mô bán ròng của các nhà đầu tư nước ngoài trên thị trường chứng khoán dự kiến cũng có xu hướng chậm lại. Từ đầu tháng 7 đến nay, khối ngoại đã mua ròng khoảng 400 triệu USD.

Bên cạnh đó, các cấu phần cơ bản như giải ngân vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài, cán cân thương mại... dự kiến vẫn duy trì tích cực do quý III thường là cao điểm về thặng dư thương mại theo chu kỳ, dù mức độ có thể giảm bớt so với các năm trước do hoạt động xuất khẩu đã được đẩy mạnh từ quý II. Ngoài ra, chênh lệch lãi suất dự kiến ổn định hơn so với quý II cũng là yếu tố có thể làm hạn chế đà tăng của tỷ giá.

Cụ thể, ngay trong giai đoạn cuối tháng 6 đầu tháng 7 vừa qua, Ngân hàng Nhà nước đã có động thái điều tiết cung tiền thận trọng hơn thông qua việc hút tín phiếu trở lại và phối hợp với kênh tiền gửi của Kho bạc Nhà nước nhằm giảm bớt lượng dư thừa thanh khoản VNĐ, đưa chênh lệch lãi suất về vùng hợp lý hơn để hạn chế tạo áp lực lên tỷ giá.

“Tuy nhiên, ở chiều ngược lại, rủi ro từ hàng hóa trung chuyển (chịu thuế 40%) và khả năng thực tế đàm phán của các quốc gia khác vẫn là ẩn số cần thận trọng. Ngoài ra, việc FED dự kiến tiếp tục giữ nguyên lãi suất ở mức 4,25-4,5%/năm ít nhất đến phiên họp cuối tháng 9 kéo theo nhu cầu nắm giữ ngoại tệ, trả nợ vay nước ngoài vẫn ở mức cao. Cung cầu ngoại tệ theo đó có thể cải thiện so với quý II nhưng vẫn kém dồi dào (ước thâm hụt khoảng 0,5 tỷ USD tại kịch bản cơ sở). Đà tăng của tỷ giá dự kiến cũng chậm lại trong quý III. Tuy nhiên rủi ro có thể chịu áp lực tăng mạnh hơn, lên trên vùng giá bán trong kịch bản thuế quan thực tế tiêu cực hơn kỳ vọng”, vị lãnh đạo BIDV nói.

Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ (Ngân hàng Nhà nước) Phạm Chí Quang cho biết, dù nền kinh tế đã có dấu hiệu phục hồi, nhưng dữ liệu của Cục Thống kê cho thấy số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường vẫn rất cao. Số lượng doanh nghiệp thành lập mới tuy tăng, vẫn không bằng số doanh nghiệp đóng cửa. Điều này cho thấy nội lực phục hồi còn yếu và tăng trưởng GDP trong nửa cuối năm vẫn thiếu tính bền vững. Điều đó sẽ tác động đến điều hành chính sách tiền tệ, lãi suất và tỷ giá. Vì thế, Ngân hàng Nhà nước sẽ có giải pháp phù hợp, bảo đảm nhu cầu ngoại tệ hợp pháp của doanh nghiệp và người dân được đáp ứng đầy đủ.

Thanh Nga