Chính thức 'chốt' nới trần giờ làm thêm 1 tháng không quá 60 giờ từ ngày 1/4

Việc làm thêm 1 tháng phải có sự đồng ý từ người lao động

Chiều ngày 23/3, tiếp tục chương trình phiên họp thứ 9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, thông qua dự thảo Nghị quyết về thời giờ làm thêm trong 1 tháng và trong 1 năm của người lao động.

Sau khi thảo luận, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã biểu quyết thông qua Nghị quyết với 100% thành viên tán thành. Nghị quyết nêu rõ, nếu khi người sử dụng lao động có nhu cầu và được sự đồng ý của người lao động thì làm thêm trên 40 giờ nhưng không quá 60 giờ trong 1 tháng.

Cụ thể, về số giờ làm thêm trong 1 năm, trường hợp người sử dụng lao động có nhu cầu và được sự đồng ý của người lao động thì được sử dụng người lao động làm thêm trên 200 giờ nhưng không quá 300 giờ trong 1 năm. Trong đó, trừ các trường hợp như: Người lao động từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi; Người lao động là người khuyết tật nhẹ suy giảm khả năng lao động từ 51% trở lên, khuyết tật nặng hoặc khuyết tật đặc biệt nặng; Lao động nữ làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm; Lao động nữ mang thai từ tháng thứ 7 hoặc từ tháng thứ 6 nếu làm việc ở vùng cao, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo; Lao động nữ đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi.

Ngoài ra, không áp dụng quy định này đối với trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 107 của Bộ luật Lao động.

Quốc hội thông qua Nghị quyết về giờ làm thêm của người lao động mỗi tháng được nâng từ 40 giờ lên 60 giờ. (Ảnh minh họa)

Đối với số giờ làm thêm trong 1 tháng, trường hợp người sử dụng lao động được sử dụng người lao động làm thêm tối đa 300 giờ trong 1 năm có nhu cầu và được sự đồng ý của người lao động thì được sử dụng người lao động làm thêm trên 40 giờ nhưng không quá 60 giờ trong 1 tháng.

Nghị quyết này có hiệu lực thi hành từ ngày 1/4/2022. Riêng quy định về số giờ làm thêm trong một năm có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2022.

Trước đó, Báo cáo trước khi Ủy ban Thường vụ Quốc hội thảo luận, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh cho biết, có 2 luồng ý kiến về thời gian làm thêm trong 1 tháng.

Theo đó, luồng ý kiến thứ nhất cho rằng, việc nâng trần thời gian làm thêm giờ lên mức không quá 72 giờ là quá cao, trong khi cơ quan soạn thảo chưa đưa ra căn cứ thuyết phục. Vì thế, Ủy ban Xã hội đề nghị chỉ nên nâng trần thời gian làm thêm giờ trong 1 tháng từ không quá 40 giờ lên không quá không quá 60 giờ, tương ứng với việc được áp dụng thời gian làm thêm tối đa trong 1 năm từ 200 giờ lên không quá 300 giờ (150%).

Đây cũng là ý kiến được Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam lựa chọn để thực hiện mục tiêu bảo đảm sức khỏe, tái tạo sức lao động, an toàn lao động của người lao động.

Luồng ý kiến thứ hai đồng tình nâng trần thời gian làm thêm giờ trong 1 tháng từ không quá 40 giờ lên không quá 72 giờ như Tờ trình của Chính phủ và cho rằng, đây là mức hợp lý trong bối cảnh hiện nay. Đây cũng là ý kiến của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam.

“Không đánh đổi sức khỏe, tính mạng của người lao động lấy tăng trưởng”

Trước khi Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua nghị quyết này, Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung đã giải trình, làm rõ thêm một số nội dung. Theo đó, việc nâng trần thời gian làm thêm trong tháng, trong năm nhằm đẩy nhanh quá trình phục hồi sản xuất kinh doanh, phát triển kinh tế - xã hội.

Theo Bộ trưởng Đào Ngọc Dung, các khảo sát trong những ngày gần đây cho thấy đa số các doanh nghiệp, người sử dụng lao động, lao động đồng tình theo hướng đó do xuất phát từ nhu cầu thực tiễn hiện nay.

Bên cạnh đó, thực tiễn cho thấy do sức ép công việc, đơn hàng nhiều doanh nghiệp đã trực tiếp thỏa thuận với người lao động để tiến hành việc làm thêm. Chính vì việc này dẫn đến quyền lợi của người lao động đôi khi không được đảm bảo.

"Trong luật quy định rất rõ chính sách đối với giờ làm thêm, do vậy, khi chúng ta thực hiện vấn đề này công khai, minh bạch, quyền lợi của người lao động sẽ được bảo đảm" - Bộ trưởng Đào Ngọc Dung nhấn mạnh.

Cho ý kiến tại phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương nhấn mạnh mục tiêu xuyên suốt của chúng ta là tăng lương, giảm giờ làm đối với người lao động. Theo ông Trần Quang Phương, dịch Covid-19 là cơ hội để chúng ta chuyển đổi mô hình tăng trưởng, nhưng bây giờ lại tăng giờ làm lên thì việc ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất sẽ như thế nào.

Bên cạnh đó, phải đánh giá tác động toàn diện chứ không thể chỉ nhìn vào tác động kinh tế. Ông Phương cũng nhắc lại quan điểm đã nhiều lần được lãnh đạo Đảng và Nhà nước khẳng định là không đánh đổi tính mạng và sức khỏe của dân để lấy tăng trưởng.

Liên quan đến đề xuất của Chính phủ về nâng trần thời gian làm thêm giờ trong 1 tháng từ không quá 40 giờ lên không quá 72 giờ, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết, trong suốt thời gian Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ xem xét dự thảo Nghị quyết này, cá nhân Chủ tịch Quốc hội không nhận được văn bản nào của doanh nghiệp, hiệp hội doanh nghiệp gửi tới để đề nghị nâng trần thời gian làm thêm giờ trong 1 tháng lên đến 72 giờ.

“Các đồng chí nói đã khảo sát, vậy thì bao nhiêu doanh nghiệp có đơn hàng làm không kịp, tổng số lượng đơn hàng thu hút được ra sao? Sức khỏe hậu Covid-19 là vấn đề lớn đặt ra. Nhiều trường hợp không đơn giản để duy trì trạng thái tâm lý, sức khỏe bình thường sau khi mắc bệnh. Giữa lợi trước mắt (về kinh tế) và lợi lâu dài (về sức khỏe của người lao động) thì người lao động chọn cái nào?”.

Chủ tịch Quốc cũng lưu ý vấn đề này thuộc thẩm quyền của Quốc hội và Quốc hội ủy quyền cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội trong trường hợp cấp bách theo Nghị quyết 30 nên phải hết sức cân nhắc khi xem xét, đánh giá đầy đủ, thuyết phục trước khi quyết sách.

Lan Anh