Chỗ ở mùa nhập học: Bài toán thuê trọ và ký túc xá tại Hà Nội

Kinh nghiệm thuê nhà trọ an toàn, tiết kiệm cho tân sinh viên

Ngay từ tháng 8, thị trường phòng trọ quanh các trường đại học lớn ở Hà Nội đã bước vào mùa cao điểm. Tại những khu vực tập trung đông sinh viên như Cầu Giấy, Thanh Xuân, Hai Bà Trưng hay Đống Đa, giá thuê đồng loạt tăng, dao động từ hai đến bốn triệu đồng cho một phòng nhỏ khép kín rộng 8 - 15 mét vuông.

Mức giá này chưa bao gồm điện, nước, internet và phí vệ sinh, khiến tổng chi phí hàng tháng có thể đội lên 4–5 triệu đồng. Thêm vào đó, phần lớn chủ nhà yêu cầu đặt cọc từ một đến ba tháng, tạo thêm áp lực tài chính cho gia đình có thu nhập trung bình.

Phòng trọ 10m2 cạnh Đại học Kinh tế Quốc dân Hà Nội có giá thuê 3 triệu, chưa kèm các loại phí

Chi phí cao đã là một thách thức, nhưng rủi ro mới là điều khiến phụ huynh lo lắng nhất. Không ít sinh viên vội vàng đặt cọc sau khi xem ảnh trên mạng, để rồi khi dọn đến mới “ngã ngửa” vì phòng thực tế xuống cấp, ẩm thấp hoặc xa trường hơn so với quảng cáo. Một số trường hợp chủ nhà giữ cọc vô lý, tăng giá bất ngờ hoặc kèm điều khoản bất lợi trong hợp đồng. Những câu chuyện này liên tục xuất hiện trên mạng xã hội, trở thành bài học đắt giá cho thế hệ sau.

Nguyễn Thu Hà, tân sinh viên Trường Đại học Kinh tế Quốc dân, chia sẻ trên một diễn đàn: “Em đã đi xem tới 6 phòng trọ quanh khu vực trường. Có phòng quảng cáo 2,5 triệu nhưng thực tế chật chội, xuống cấp. Cuối cùng em chọn phòng 3 triệu, rộng rãi hơn và chủ nhà thân thiện. Bố mẹ khuyên là thà trả thêm một chút nhưng ở cho yên tâm”.

Kinh nghiệm được nhấn mạnh nhiều nhất là phải trực tiếp đến xem phòng. Sinh viên nên kiểm tra kỹ hệ thống điện, nước, cửa ra vào, quan sát tình hình an ninh xung quanh, và trao đổi rõ ràng với chủ nhà về các khoản chi phí. Hợp đồng cần ghi cụ thể giá thuê, thời hạn, điều kiện trả phòng và các loại phí phát sinh. Việc yêu cầu biên lai cho mọi khoản thanh toán, đặc biệt là tiền cọc, sẽ giúp tránh rắc rối sau này.

Ngoài yếu tố an toàn, vị trí cũng là điều cần cân nhắc. Một căn phòng trong bán kính một đến hai kilômét quanh trường giúp tiết kiệm thời gian di chuyển, dễ dàng tham gia hoạt động ngoại khóa, trong khi trọ xa hơn có thể rẻ hơn nhưng đòi hỏi sinh viên đầu tư phương tiện đi lại, đối mặt với giao thông đông đúc của Hà Nội. Vì thế, nhiều phụ huynh chấp nhận trả thêm để con ở gần trường, coi đó là khoản đầu tư cho sự an toàn và sức khỏe.

Các kênh tìm trọ hiện nay khá đa dạng. Ngoài bảng tin truyền thống tại trường, sinh viên thường tìm qua nhóm Facebook, Zalo, hoặc nhờ anh chị khóa trên giới thiệu. Những nguồn tin này thường đáng tin cậy hơn môi giới không rõ ràng, vốn dễ dẫn đến mất tiền oan. Tốt nhất, sinh viên nên bắt đầu tìm phòng ít nhất hai đến ba tuần trước khi nhập học để có nhiều lựa chọn và tránh tình trạng “cháy phòng” khi nhu cầu tăng cao.

Ký túc xá – sự lựa chọn tối ưu, có điều kiện

Song song với nhà trọ bên ngoài, ký túc xá vẫn là lựa chọn an toàn, tiết kiệm cho nhiều sinh viên xa quê. Năm học 2025–2026, theo thống kê, mức phí ký túc xá tại các trường đại học dao động từ 180.000 đồng/tháng đến 3,14 triệu đồng/tháng, tùy trường, loại phòng và dịch vụ kèm theo.

Ký túc xá Ngoại ngữ - Đại học Quốc gia Hà Nội

Tại Đại học Quốc gia Hà Nội (ĐHQGHN), hệ thống ký túc xá Mễ Trì, Mỹ Đình và Ngoại ngữ hiện có trên 6.000 chỗ ở, trong đó 1.700 chỗ ưu tiên cho sinh viên năm nhất. Mức phí năm nay chưa được công bố chi tiết, nhưng theo Ban Quản lý KTX, các loại phòng phổ biến vẫn dao động quanh mức 150.000–250.000 đồng/tháng. Các phòng đều khép kín, có giường, tủ, bàn ghế, điều hòa, bình nóng lạnh, wifi và các dịch vụ đi kèm như thư viện, khu thể thao, căn tin.

Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông (PTIT) đã công bố rõ mức phí năm học 2025–2026: ký túc B1 giá 1,8 triệu đồng/tháng (phòng 4 người khép kín), ký túc B2 250.000 đồng/tháng (phòng 8 người), ký túc Ngọc Trục 1,5 triệu đồng/tháng (phòng 4 người). Mỗi sinh viên còn được miễn 100 số điện mỗi tháng – một hỗ trợ đáng kể trong bối cảnh chi phí sinh hoạt tăng.

Trong khi đó, Đại học Sư phạm Hà Nội (HNUE) sở hữu sáu tòa ký túc với khoảng 3.000 chỗ ở. Cơ sở vật chất được đánh giá ngày càng hoàn thiện: phòng ở có giường tầng, tủ cá nhân, quạt trần, bình nóng lạnh; xung quanh có siêu thị mini, quán ăn sinh viên, nhà ăn tập thể. Mức phí cụ thể chưa được công bố năm nay, nhưng theo các sinh viên đang theo học, trung bình khoảng 200.000–300.000 đồng/tháng.

Nguyễn Văn Long, sinh viên năm hai Học viện PTIT, hiện ở KTX B1, cho biết: “So với bạn bè thuê trọ ngoài 3–4 triệu đồng/tháng, em thấy ở ký túc xá tiết kiệm được nhiều. Tiền phòng 1,8 triệu chia cho 4 người, có điều hòa, khép kín, lại an toàn. Dù hơi chật chội nhưng phù hợp với sinh viên.” Ý kiến này phản ánh sự lựa chọn thực tế: ký túc xá có thể thiếu sự riêng tư, nhưng là giải pháp tài chính hợp lý cho nhiều gia đình.

Khu nội trú Đại học Quốc gia Hà Nội cơ sở Hòa Lạc

Tuy vậy, ký túc xá không phải giải pháp cho tất cả. Số lượng chỗ còn hạn chế so với nhu cầu, trong khi thủ tục xét duyệt ưu tiên cho sinh viên diện chính sách, hộ nghèo, dân tộc thiểu số hoặc có thành tích học tập tốt. Điều này khiến không ít sinh viên phải tìm đến phòng trọ ngoài, dù muốn tiết kiệm chi phí.

Các chuyên gia giáo dục nhận định, để giải quyết tận gốc bài toán chỗ ở, cần song song phát triển hệ thống ký túc xá hiện đại và quản lý thị trường phòng trọ lành mạnh. Ký túc xá cần được đầu tư thêm về cơ sở vật chất, dịch vụ, biến nơi ở thành không gian học tập và trải nghiệm. Trong khi đó, phòng trọ ngoài trường cần sự giám sát tốt hơn để tránh tình trạng lừa đảo, chặt chém, bảo đảm quyền lợi cho sinh viên.

HOÀNG HƯƠNG