Chọn sách giáo khoa lớp 1 mới ra sao?
Bộ GD-ĐT vừa ra Thông tư hướng dẫn việc lựa chọn sách giáo khoa (SGK) trong cơ sở giáo dục phổ thông theo quy định của Nghị quyết số 88/2014/QH13 ngày 28-11-2014 của Quốc hội về đổi mới chương trình, SGK giáo dục phổ thông. Theo đó, các cơ sở giáo dục được lựa chọn SGK lớp 1 cho năm học 2020-2021 còn các năm sau do UBND tỉnh lựa chọn.
Sở dĩ có chuyện này là vì Luật Giáo dục 2019 quy định UBND cấp tỉnh quyết định việc lựa chọn SGK sử dụng ổn định trong cơ sở giáo dục phổ thông trên địa bàn theo quy định của Bộ trưởng Bộ GD-ĐT. Thế nhưng, ngày 1-7-2020, Luật Giáo dục 2019 mới có hiệu lực, trong khi SGK phải được tổ chức lựa chọn từ đầu năm 2020 và công bố kết quả trước ngày 31-3-2020 để thực hiện đổi mới chương trình lớp 1 vào năm học 2020-2021. Vấn đề đặt ra là các cơ sở giáo dục chọn SGK lớp 1 mới ra sao? Đây là câu hỏi mà nhiều hiệu trưởng các trường tiểu học không dễ trả lời.
Quan điểm của các chuyên gia, nhà quản lý giáo dục khi xây dựng chương trình tổng thể giáo dục phổ thông mới, chương trình môn học là một chương trình nhiều bộ SGK. Việc này đòi hỏi các cơ sở giáo dục phải có trách nhiệm trong việc lựa chọn bộ sách phù hợp với nhà trường. Mới đây, các bộ SGK lớp 1 được các nhóm tác giả giới thiệu đến các hiệu trưởng tiểu học. Không ít thầy cô tâm tư trước những bộ sách đã được Bộ GD-ĐT thẩm định.
Chỉ hơn 1 tháng nữa là thời điểm phải đưa ra quyết định lựa chọn nhưng xem ra việc khởi động còn khá chậm. Có khá nhiều giáo viên lớp 1 vẫn đang mơ hồ về chương trình giáo dục phổ thông mới chứ chưa nói đến việc tiếp cận SGK mới. Tâm lý của không ít cán bộ quản lý trường học là chờ hướng dẫn của Phòng GD-ĐT, Sở GD-ĐT.
Hội đồng Thẩm định quốc gia đã thẩm định 5 bộ SGK với 32 cuốn sách. SGK mới có nhiều điểm sáng tạo, đổi mới. 5 bộ sách gồm: Kết nối tri thức với cuộc sống; Chân trời sáng tạo; Cùng học để phát triển năng lực; Vì sự bình đẳng và dân chủ trong giáo dục; Cánh diều. Theo các chuyên gia, nhà quản lý giáo dục thì việc chọn lựa bộ SGK cho chương trình giáo dục phổ thông mới cần phải đạt mục tiêu, quan điểm, yêu cầu, nguyên tắc, nội dung của chương trình.
Về nội dung phải đảm bảo yêu cầu về phẩm chất và năng lực: giáo dục các phẩm chất yêu nước, nhân ái, chăm chỉ, trung thực và trách nhiệm; các năng lực chung như: tự chủ và tự học, giao tiếp và hợp tác, giải quyết vấn đề và sáng tạo. Về hình thức, sách cần được thiết kế bắt mắt, trình bày hài hòa giữa kênh chữ và kênh hình, giữa nội dung thông tin và các hoạt động học tập của học sinh. Hình ảnh phải đẹp, sắc nét, tươi vui, ngộ nghĩnh và đặc biệt là phù hợp với tâm sinh lý lứa tuổi học sinh lớp 1.
Cẩn trọng, kỹ lưỡng trong việc lựa chọn bộ SGK lớp 1 mới là rất cần thiết. Một bộ SGK tối ưu, chất lượng sẽ góp phần trong việc thành công của lần cải cách đổi mới chương trình giáo dục phổ thông lần này.