Chống IUU, chung sức gỡ 'thẻ vàng'

Tàu cá neo đậu trên sông Cái Bé. Ảnh: THANH DƯ

Theo Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản - Kiểm ngư tỉnh Nguyễn Văn Tâm, xác định tầm quan trọng của việc chống khai thác IUU, thời gian qua, cả hệ thống chính trị trong tỉnh đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo và thực hiện các giải pháp chống khai thác IUU. Tính đến nay, toàn tỉnh có 9.882 tàu cá đã đăng ký; 100% tàu cá thực hiện đánh dấu theo quy định và cập nhật đầy đủ thông tin vào cơ sở dữ liệu nghề cá quốc gia VNFishbase và cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư VNeID. 100% tàu cá đã lắp đặt thiết bị giám sát hành trình.

Tỉnh đang tập trung triển khai thực hiện nhiều nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm cấp bách để khắc phục những tồn tại, hạn chế theo khuyến nghị của EC, ngăn chặn tình trạng tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài. Giám đốc Ban Quản lý cảng cá tỉnh Ngô Văn Lâm cho biết: “Tại cảng cá Tắc Cậu mỗi ngày có từ 10 - 15 tàu cá thực hiện bốc dỡ thủy sản qua cảng. Để kiểm soát tốt sản lượng thủy sản qua cảng, Ban Quản lý cảng cá tỉnh bố trí viên chức, người lao động giám sát 100% sản lượng thủy sản bốc dỡ qua cảng đúng quy định; tổ chức kiểm tra thủ tục giấy tờ đối với 100% tàu cá cập, rời cảng theo quy định”.

Nhân viên Ban Quản lý cảng cá tỉnh giám sát sản lượng thủy sản tại cảng cá Tắc Cậu. Ảnh: THÙY TRANG

Tại bộ phận theo dõi, giám sát hệ thống thiết bị giám sát hành trình tàu cá (VMS), mỗi ngày có từ 2 - 4 nhân viên trực theo dõi tín hiệu trên máy tính. Khi phát hiện có tàu cá mất tín hiệu, nhân viên sẽ ngay lập tức gọi điện thoại cho các chủ tàu để thông báo, yêu cầu kiểm tra, mở lại tín hiệu thiết bị VMS. Đồng thời, Chi cục Thủy sản - Kiểm ngư tỉnh sẽ lập danh sách những đối tượng nguy cơ cao vi phạm (chủ tàu, ngư dân đã vi phạm, thường xuyên mất kết nối VMS; môi giới đưa tàu cá và ngư dân hoạt động bất hợp pháp ở nước ngoài…) gửi đến các cơ quan, đơn vị, lực lượng chức năng theo dõi, giám sát, kịp thời phát hiện, ngăn chặn tàu cá có ý định vi phạm vùng biển nước ngoài.

Từ đầu năm 2025 đến nay, Chi cục Thủy sản - Kiểm ngư tỉnh thực hiện 114 cuộc gọi thông báo về việc tàu cá vượt ranh giới trên biển, tuyên truyền, yêu cầu đưa tàu cá về vùng biển Việt Nam; phát hành 12 văn bản cảnh báo tàu vượt ranh giới; thực hiện 2.370 cuộc gọi đối với các tàu cá mất kết nối trên biển. So với cùng kỳ năm 2024, số lượng tàu mất kết nối, vượt ranh giới trên biển giảm đáng kể. Ngoài ra, chi cục phối hợp các xã, phường, đặc khu tập kết các tàu cá không đủ điều kiện hoạt động neo đậu tại khu neo đậu tập trung, áp dụng biện pháp quản lý, niêm yết danh sách tại trụ sở ấp, khu phố. Các lực lượng chức năng đã điều tra, xác minh 7 vụ, 9 tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài bị bắt giữ; xử phạt 23 trường hợp vi phạm thiết bị VMS và 204 vụ vi phạm các hành vi khác. Cơ quan chức năng đã khởi tố 30 vụ liên quan đến khai thác IUU.

Tại cảng cá Tắc Cậu, Ban Quản lý cảng cá thường xuyên tuyên truyền mức xử phạt các hành vi khai thác IUU, các quy định tại Luật Thủy sản, thư kêu gọi của tỉnh về không vi phạm vùng biển nước ngoài… bằng hệ thống loa truyền thanh bố trí nhiều nơi tại cảng. Sở Nông nghiệp và Môi trường phối hợp các sở, ngành, địa phương tổ chức các buổi gặp gỡ, đối thoại với ngư dân, chủ tàu, lắng nghe ý kiến, kiến nghị của ngư dân. Đồng thời kết hợp tuyên truyền chủ trương, chính sách, pháp luật của Nhà nước, vận động ngư dân ký cam kết không vi phạm vùng biển nước ngoài. Số vụ vi phạm quy định chống khai thác IUU giảm so với trước.

Lực lượng kiểm ngư tuần tra trên biển. Ảnh: THÙY TRANG

Dự kiến tháng 10/2025, đoàn thanh tra EC đến Việt Nam kiểm tra thực tế công tác chống khai thác IUU. Đây là cơ hội để Việt Nam chứng minh những cam kết và nỗ lực trong việc triển khai các giải pháp chống khai thác IUU, hoàn thành mục tiêu gỡ “thẻ vàng” trong năm 2025.

Ông Nguyễn Thành Nhân - chủ tàu thu mua thủy sản tại cảng cá Tắc Cậu, xã Bình An nói: “Tôi ý thức được việc vi phạm các quy định về chống khai thác IUU sẽ bị phạt rất nặng. Hầu hết chủ tàu đều chấp hành nghiêm túc các quy định về xuất, nhập cảng, tàu cá nào cũng gắn thiết bị giám sát hành trình, ghi nộp nhật ký khai thác. Đa số ngư dân đồng lòng, ủng hộ, chung tay cùng các cấp, ngành tháo gỡ “thẻ vàng” EC”.

THÙY TRANG