Chống oan, sai và bỏ lọt tội phạm
Năm 2021, Phòng Thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra, kiểm sát xét xử sơ thẩm án hình sự về an ninh, kinh tế, ma túy, tham nhũng và chức vụ (Phòng 1) Viện Kiểm sát nhân dân (VKSND) tỉnh Sóc Trăng đã vinh dự nhận cờ ngành, dẫn đầu phong trào thi đua khối của VKSND Tối cao. Bởi phòng luôn bám sát chủ trương của ngành, tích cực tham mưu, thực hiện có hiệu quả các mặt công tác, nhất là trong đấu tranh, phòng chống tội phạm, không để oan sai, bỏ lọt tội phạm.
Theo đồng chí Nguyễn Văn Phước - Trưởng Phòng 1 VKSND tỉnh, với chức năng, nhiệm vụ đặc thù của phòng, được xác định là một trong những công tác mũi nhọn của ngành nên lãnh đạo đơn vị đặc biệt quan tâm và chỉ đạo sâu sát. Thực hiện nghiêm sự chỉ đạo cấp trên, ngay từ đầu năm, phòng đã xây dựng chương trình công tác kiểm sát và đề ra những giải pháp cụ thể, thiết thực nhằm tiếp tục phát huy những mặt làm được và khắc phục triệt để những hạn chế, yếu kém. Ở khâu công tác thực hành quyền công tác và kiểm sát điều tra, kiểm sát xét xử đều được thực hiện khá toàn diện. Dù tình hình khó khăn, phòng đã giải quyết đạt, vượt chỉ tiêu nghiệp vụ được giao (vượt 18 chỉ tiêu và tăng 3 chỉ tiêu so với cùng kỳ). Đặc biệt, phòng giải quyết dứt điểm nhiều vụ án dư luận xã hội quan tâm, tồn đọng kéo dài hơn 10 năm liên quan về an ninh, kinh tế, ma túy, tham nhũng. Đây là những bị can phạm tội có tổ chức, buôn bán ma túy có khối lượng lớn nhất từ trước đến nay. Phòng luôn đồng thuận trong tham mưu giải quyết án, không để oan sai, bỏ lột tội phạm và không để xảy ra việc đình chỉ điều tra do bị can không phạm tội.
Phòng 1 VKSND tỉnh Sóc Trăng (thứ 2 từ trái sang) nhận Cờ tập thể dẫn đầu phong trào thi đua khối, do có thành tích xuất sắc trong thực hiện nhiệm vụ. Ảnh: C.H
Thực tế, mỗi hành vi phạm tội phát sinh đều có nguyên nhân, điều kiện. Do vậy, phòng đã chú trọng nghiên cứu thông qua công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra, kiểm sát xét xử từng vụ án hình sự, xác định rõ nguyên nhân và điều kiện phát sinh tội phạm. Trên địa bàn tỉnh, lĩnh vực kinh tế, trật tự xã hội, có nhiều dư luận xã hội quan tâm nên đã tập trung nghiên cứu ban hành kiến nghị phòng ngừa vi phạm và tội phạm. Thông qua công tác kiểm sát các hoạt động tư pháp, phòng còn chủ động tổng hợp vi phạm, thiếu sót tham mưu cho lãnh đạo viện ban hành kiến nghị khắc phục vi phạm trong hoạt động khởi tố, điều tra vụ án hình sự. Năm 2021, phòng đã tham mưu cho Viện trưởng VKSND tỉnh ban hành 2 kiến nghị Chủ tịch UBND tỉnh áp dụng biện pháp phòng ngừa tội phạm xâm phạm trật tự quản lý kinh tế đối với vi phạm liên quan đến các hành vi khai thác tài nguyên và kiến nghị trong lĩnh vực xâm phạm trật tự công cộng đối với các tội phạm liên quan đến hoạt động tàng trữ, mua bán, sử dụng trái phép vũ khí quân dụng. Đồng thời, ban hành 3 văn bản kiến nghị đối với Cơ quan điều tra Công an tỉnh, yêu cầu khắc phục vi phạm trong hoạt động điều tra, hoạt động tiếp nhận, giải quyết nguồn tin về tội phạm. Từ đó, đã góp phần đẩy lùi sự gia tăng về tội phạm, đảm bảo các hoạt động tư pháp trong lĩnh vực hình sự được thực hiện đúng quy định của pháp luật.
Thực hiện tốt chủ trương của ngành và lãnh đạo đơn vị về “Tăng cường trách nhiệm công tố, kiểm sát chặt chẽ các hoạt động tư pháp bảo đảm tuân thủ đúng quy định của pháp luật; thực hiện tốt hơn nhiệm vụ chống oan, sai, bỏ lọt tội phạm”, phòng luôn khẩn trương, đề ra các giải pháp thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ phù hợp tình hình thực tế. Trước tình hình dịch bệnh Covid-19 đang bùng phát nên không thể tiếp tục duy trì phương thức trực tiếp hướng về cơ sở để tăng cường hướng dẫn nghiệp vụ đối với cấp huyện, phòng đã chuyển đổi hướng dẫn bằng nhiều hình thức đa dạng như: trao đổi, nắm bắt thông tin qua điện thoại, gửi văn bản lấy ý kiến, thông tin, trả lời qua hội nghị trực tuyến… để kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc đảm bảo việc nhận thức và áp dụng pháp luật thống nhất, hạn chế xảy ra oan sai, lọt tội trong lĩnh vực phòng phụ trách. Cụ thể, phòng đã tham mưu ban hành 4 văn bản trả lời thỉnh thị và hướng dẫn nghiệp vụ, 7 thông báo rút kinh nghiệm đối với cấp huyện. Nhờ vậy, đã khắc phục được vấn đề “bỏ lọt tội phạm”, khởi tố sai tội danh đối với các án hình sự.
Ngoài ra, phòng còn tham mưu có hiệu quả trong công tác phối hợp thực hiện kiến nghị khởi tố của thanh tra. Trong năm, cơ quan thanh tra và các cơ quan hữu quan đã có văn bản kiến nghị khởi tố, yêu cầu xử lý tội phạm qua kết quả thanh tra kinh tế, xã hội và chuyển đến cơ quan điều tra 15 vụ việc có dấu hiệu tội phạm về tham nhũng, chức vụ...
Đồng chí Nguyễn Văn Phước cho biết, năm 2021, phòng được VKSND Tối cao tặng “Cờ tập thể dẫn đầu phong trào thi đua khối”, đây là niềm vinh dự lớn lao, song cũng là trách nhiệm nặng nề trong việc hoàn thành nhiệm vụ chính trị của Đảng và của ngành. Năm 2022, phòng tiếp tục tổ chức triển khai, quán triệt thực hiện những nội dung trọng tâm của VKSND tỉnh để thực hiện tốt chủ trương của ngành: “Tăng cường trách nhiệm công tố, kiểm sát chặt chẽ các hoạt động tư pháp bảo đảm tuân thủ đúng quy định của pháp luật; thực hiện tốt hơn nhiệm vụ chống oan, sai, bỏ lọt tội phạm”. Khi đó, sẽ tăng cường công tác tham mưu cho lãnh đạo viện để thực hiện tốt hơn nữa nhiệm vụ tham mưu cho Tỉnh ủy đối với công tác phát hiện, khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử các hành vi tham nhũng, nhất là những lĩnh vực dễ phát sinh tiêu cực, tham nhũng, những vấn đề nổi cộm, gây bức xúc trong xã hội. Kịp thời báo cáo với cấp ủy kết quả thực hành quyền công tố liên quan đến công tác phòng, chống tội phạm tham nhũng, tiêu cực, đảm bảo thực hiện tốt vai trò lãnh đạo của Đảng đối với công tác này.
Phòng sẽ phối hợp tốt hơn nữa với cơ quan điều tra và tòa án tập trung điều tra, truy tố và đưa ra xét xử kịp thời vụ án “Đánh bạc và tổ chức đánh bạc”; đẩy nhanh tiến độ, nâng cao chất lượng giải quyết án hình sự, hạn chế việc trả hồ sơ điều tra bổ sung giữa các cơ quan tiến hành tố tụng, không để xảy ra việc đình chỉ điều tra do bị can không phạm tội hay tòa án tuyên bị cáo không phạm tội. Kiểm sát chặt chẽ hoạt động điều tra theo tinh thần chỉ đạo của ngành “Tăng cường trách nhiệm công tố trong giải quyết các vụ án hình sự, đáp ứng yêu cầu đấu tranh phòng, chống tội phạm trong tình hình mới”. Thực hiện ứng dụng số hóa hồ sơ nhằm tạo điều kiện nâng cao chất lượng tranh tụng của kiểm sát viên; kịp thời phát hiện vi phạm và kiên quyết kiến nghị yêu cầu khắc phục vi phạm và phòng ngừa tội phạm. Quan tâm tổ chức phiên tòa rút kinh nghiệm nâng cao tranh tụng của kiểm sát viên thực hiện đạt và vượt kế hoạch đề ra. Đặc biệt, tăng cường áp dụng nhiều biện pháp thích hợp nếu tình hình dịch bệnh vẫn diễn biến phức tạp trong thời gian tới để nhằm thực hiện đạt và vượt các chỉ tiêu được giao.