Chốt mua 470 máy bay, Air India có dễ tìm lại danh tiếng?

Tuy nhiên, chặng đường này được dự báo sẽ khá chông gai.

Tham vọng trở lại thời hoàng kim

Tập đoàn Tata - doanh nghiệp tư nhân lớn nhất và lâu đời nhất Ấn Độ - đã thành lập hãng hàng không Air India từ năm 1932, đưa hãng bay này trở thành hãng hàng không lớn nhất, nổi tiếng với chất lượng dịch vụ đẳng cấp tại quốc gia đông dân hàng đầu thế giới.

Thời điểm đó, nói đến hàng không Ấn Độ, người ta nghĩ ngay tới Air India. Sự tỉ mỉ, chu đáo của họ thể hiện qua từng chi tiết nhỏ.

Người ta vẫn nhớ mãi câu chuyện ông Jehangir Ratanji Dadabhoy Tata (tên thân mật là JRD Tata) - người sáng lập Hãng hàng không Air India, cha đẻ của ngành hàng không dân dụng ở Ấn Độ, khi đi một chuyến bay của Air India đã cẩn thận đi từng phòng vệ sinh kiểm tra chất lượng, thậm chí còn chỉnh trang lại các cuộn giấy vệ sinh cho đúng quy cách.

Thời kỳ hoàng kim của Air India dưới sự quản lý của ông Jehangir Ratanji Dadabhoy Tata

Phong cách phục vụ chuyên nghiệp, cao cấp, sang trọng của Air India còn là cảm hứng cho hãng hàng không Singapore Airlines khi hãng này bắt đầu đi vào hoạt động.

Song, đến năm 1953, hãng này quốc hữu hóa và từ cuối những năm 1970 đến nay chất lượng dần suy giảm, gặp khó khăn về tài chính. Hình ảnh của Air India bị mờ nhạt vì dịch vụ khách hàng chậm trễ, cồng kềnh, tỉ lệ đúng giờ thấp, gây bức xúc cho hành khách.

Trước khi Tata mua lại, mỗi ngày Air India thua lỗ 2,6 triệu USD. Nay, khi giành lại hãng bay, để khôi phục lại danh tiếng, Tập đoàn Tata đã thực hiện nhiều chiến lược đột phá. Nổi bật nhất là việc đặt đơn hàng khủng, mua tới 470 máy bay của Airbus và Boeing, phục vụ cho chiến lược mở rộng mạng lưới toàn cầu. Ngoài ra, Air India cũng đặt thuê 11 máy bay Boeing 777 và 25 máy bay Airbus A320.

Theo Chủ tịch Air India N Chandrasekaran, những chiếc máy bay đầu tiên sẽ được bàn giao cho hãng vào cuối năm nay và phần lớn phương tiện còn lại sẽ được bàn giao vào giữa năm 2025.

Ngoài động thái này, nhiều chuyên gia cho rằng, Air India có thể trở thành đối thủ cạnh tranh đáng gờm trong thị trường hàng không châu Á nhờ việc thắt chặt quan hệ hợp tác với Singapore Airlines và là thành viên của liên minh hàng không lớn nhất thế giới Star Alliance.

Tập đoàn Tata (công ty mẹ của Air India) hiện sở hữu 4 hãng hàng không là: Air India, Vistara, AirAsia India và Air India Express. Sắp tới, khi Air India và Vistara hoàn thành quá trình sáp nhập, Singapore Airlines sẽ chiếm 25,1% còn Tập đoàn Tata chiếm 74,9% cổ phần của công ty mới này.

Ông Ram Shankar, Giám đốc điều hành kiêm nhà sáng lập công ty tư vấn Aerodef, cho rằng đơn hàng máy bay kỷ lục của Air India cũng giúp hãng bay có nhiều lợi thế khi đàm phán với các bên cung cấp phụ tùng, bảo trì.

Hàng loạt thử thách trước mắt

Dù sở hữu nhiều lợi thế song theo các nhà phân tích, con đường khôi phục danh tiếng của Air India không dễ dàng. Đơn đặt hàng máy bay kỷ lục có ý nghĩa quan trọng nhưng Air India cần khai thông công tác hậu cần như tìm nguồn phi công, kỹ sư và nhân viên vận hành dịch vụ mặt đất. Air India có thể mất từ 5 - 10 năm để khôi phục khả năng cạnh tranh và bổ sung thêm điểm đến.

Trong những năm qua, Air India đã để mất thị phần khai thác tuyến bay tại một số khu vực mà hãng từng có lợi thế như Trung Đông vào tay đối thủ. Còn tại thị trường Ấn Độ, hãng cũng phải đối mặt với tình trạng cạnh tranh gay gắt trong bối cảnh nhiều hãng hàng không tư nhân bùng nổ sau cải cách kinh tế vào những năm 1990.

Máy bay của hãng hàng không Ấn Độ Air India. Ảnh: Bloomberg

Hiện, IndiGo đang chiếm 55% thị phần thị trường hàng không Ấn Độ, trong khi còn có nhiều hãng bay khác như Spicejet, Go First, hay hãng bay Akasa Air mới đi vào hoạt động, Jet Airways (hãng hàng không đang dừng hoạt động) cũng rục rịch quay trở lại.

Ông Addison Schonland, nhà phân tích trong lĩnh vực hàng không, cho rằng ban lãnh đạo dày dạn kinh nghiệm của Tập đoàn Tata và đơn đặt hàng máy bay kỷ lục sẽ thu hút nhân sự có chuyên môn trong lĩnh vực hàng không, góp phần đưa Air India trở thành hãng bay có sức cạnh tranh hàng đầu tại thị trường trong nước và quốc tế.

“Thách thức lớn nhất với Air India là được bàn giao nhanh chóng lượng lớn máy bay đã đặt để sớm bắt tay vào thực hiện chiến lược toàn cầu”, ông Scholand nói, đồng thời bày tỏ tin tưởng Air India có thể mang đến những thay đổi không ngờ cho thị trường hàng không Ấn Độ.

Ngoài ra, ông Scholand cho rằng hãng bay cũng có thể hưởng lợi từ việc tận dụng vị trí địa lý của Ấn Độ để đẩy mạnh khai thác các tuyến bay nối châu Phi với châu Á, châu Đại Dương với châu Âu, nhưng để làm được điều này còn cần sự hỗ trợ rất lớn về chính sách từ Chính phủ Ấn Độ.

Cách đây 1 tháng, Air India đã chốt đơn hàng đặt mua 470 máy bay với các hãng sản xuất Airbus và Boeing.

Đây là đơn đặt mua số lượng máy bay lớn nhất của một hãng bay trong lịch sử hàng không thế giới. Với đơn hàng kỷ lục, Air India kỳ vọng sẽ sớm quay trở lại thời kỳ hoàng kim, khôi phục danh tiếng trong thị trường nội địa và quốc tế.

Đơn hàng của Air India gồm 70 máy bay thân rộng (40 máy bay Airbus A350, 20 máy bay Boeing 787 và 10 máy bay Boeing 777-9) và 400 máy bay thân hẹp (gồm 210 máy bay Airbus A320/321 Neo và 190 máy bay Boeing 737 MAX). Các hợp đồng cũng bao gồm tùy chọn mua thêm 370 máy bay nữa. Với đơn hàng mới này, số máy bay trong phi đội của Air India sẽ tăng lên gấp đôi so với con số 228 phương tiện vào thời điểm hiện tại.

Trang Trần - Hoàng Hương