Chủ công đánh mạnh tội phạm băng nhóm, 'tín dụng đen'

1. Nếu nói về những chiến công của Cục Cảnh sát hình sự thì không thể nào gói hết được thành tích của các anh trong một bài báo. Cũng chẳng phải ngẫu nhiên mà lực lượng Cảnh sát hình sự luôn được coi là tiên phong, đi đầu, là lá chắn thép bảo vệ bình yên của nhân dân. Khi xã hội phát triển, cùng với sự bùng nổ của công nghệ thông tin đã xuất hiện nhiều thủ đoạn, nhiều loại tội phạm mới, đặc biệt là tội phạm có tổ chức, thì việc phòng ngừa từ sớm, từ xa, không để tồn tại và hình thành tuyến, địa bàn, tụ điểm phức tạp, “điểm nóng” về tội phạm hình sự và tệ nạn xã hội; không để các băng nhóm hoạt động công khai, manh động, thách thức dư luận... luôn được đặt ra hàng đầu. Đáng chú ý, việc thực hiện hiệu quả Chỉ thị số 12 được lãnh đạo Đảng, Nhà nước, lãnh đạo Bộ Công an và nhân dân ghi nhận, đánh giá cao.

Lãnh đạo Cục Cảnh sát Hình sự cùng phía bạn tại Hội nghị Giao ban công tác hình sự Việt Nam - Trung Quốc lần thứ 16.

Trước năm 2019, khi chưa ban hành Chỉ thị số 12, hoạt động “tín dụng đen” diễn biến phức tạp trên toàn quốc và thường do các băng nhóm tội phạm, đối tượng hình sự, cộm cán thực hiện. Hậu quả của “tín dụng đen” làm phát sinh nhiều tội phạm có tính bạo lực, xâm phạm nhân thân, xâm phạm sở hữu gây bức xúc dư luận; thậm chí, người dân bị đe dọa, sợ hãi không dám tố cáo với lực lượng Công an.

Trung tướng Trần Ngọc Hà, Cục trưởng Cục Cảnh sát hình sự cho hay, qua 5 năm thực hiện Chỉ thị số 12 (2019-2024) của Thủ tướng Chính phủ về phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm và vi phạm pháp luật liên quan “tín dụng đen”, với sự quan tâm, chỉ đạo của Thủ tướng và lãnh đạo Chính phủ, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự đấu tranh, xử lý quyết liệt của các cơ quan chức năng, tình hình tội phạm và vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động “tín dụng đen” đã có những chuyển biến rõ rệt so với trước khi ban hành chỉ thị. Cục Cảnh sát hình sự đã chỉ đạo hệ lực lượng Cảnh sát hình sự làm tốt vai trò tham mưu cấp ủy, chính quyền các cấp huy động cả hệ thống chính trị cùng vào cuộc để phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật liên quan đến “tín dụng đen”, tạo nên sức mạnh tổng hợp, với nhiều giải pháp đồng bộ. Các đối tượng, băng nhóm tội phạm hoạt động “tín dụng đen”, nhất là các băng nhóm, đối tượng hoạt động theo thủ đoạn truyền thống đã giảm rõ rệt, không còn công khai, lộng hành hoặc gây ra các vụ án, vụ việc có hậu quả nghiêm trọng gây bức xúc dư luận.

Trong 5 năm thực hiện Chỉ thị số 12, cơ quan điều tra các cấp đã khởi tố 3.473 vụ án/6.879 bị can liên quan “tín dụng đen” (riêng 6 tháng thực hiện Công điện 766, đã khởi tố 793 vụ án/1.296 bị can), chủ yếu là tội “Cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự” là tội phạm nguồn. Từ đó, ngăn chặn các hậu quả phát sinh từ “tín dụng đen” như giết người, cố ý gây thương tích, bắt giữ người trái pháp luật, hủy hoại tài sản...

Lực lượng Cảnh sát hình sự đã chủ động nhận diện phương thức, thủ đoạn hoạt động của các băng nhóm, đối tượng “tín dụng đen”, từ đó tập trung điều tra cơ bản, rà soát, nắm tình hình, tập trung đấu tranh có hiệu quả đối với các băng nhóm hoạt động theo phương thức truyền thống kết hợp sử dụng công nghệ, lợi dụng không gian mạng để hoạt động phạm tội, các băng nhóm tội phạm do đối tượng người nước ngoài cầm đầu. Điển hình như: Tháng 3/2024, Cục Cảnh sát hình sự triệt phá băng nhóm đối tượng người nước ngoài (Ukraine) câu kết với các đối tượng người Việt Nam thành lập các công ty để núp bóng sử dụng công nghệ cao để hoạt động cho vay lãi nặng với quy mô lớn qua 2 app “easycash.vn” và “oncredit.vn”, lãi suất cộng phí dao động từ 876%-1.900%/năm...

Bên cạnh đó, Cục Cảnh sát hình sự đã hướng dẫn, phối hợp công an các địa phương đấu tranh, triệt phá hàng loạt các băng nhóm tội phạm do người nước ngoài (Trung Quốc, Nga, Latvia...) cầm đầu núp bóng doanh nghiệp sử dụng công nghệ cao để cho vay lãi nặng với số tiền hàng chục nghìn tỷ đồng; phối hợp, hướng dẫn công an các địa phương đấu tranh, xử lý hàng loạt băng nhóm tội phạm núp bóng doanh nghiệp, công ty luật sử dụng thủ đoạn gọi điện, nhắn tin, đe dọa để cưỡng đoạt tài sản...

Đến nay, các đối tượng, băng nhóm, cơ sở hoạt động “tín dụng đen” không còn công khai, lộng hành như trước. Tình trạng các đối tượng côn đồ, xăm trổ, có tiền án, tiền sự, nghiện ma túy, gọi điện, nhắn tin, ném chất bẩn, chất thải, đặt vòng hoa... để đòi nợ trái pháp luật không còn diễn biến phức tạp, ngang nhiên như trước. Tình trạng treo biển quảng cáo, phát, dán tờ rơi liên quan đến hoạt động cho vay giảm rõ rệt; từ rầm rộ quảng cáo, công khai mời chào, dụ dỗ người vay chuyển sang hoạt động cầm chừng, núp bóng, lén lút, hoạt động lưu động, phân tán không có cơ sở, địa điểm cụ thể ở nhiều địa bàn, địa phương khác nhau. Đặc biệt là, sau khi lực lượng Công an quyết liệt đấu tranh, bắt giữ, xử lý nghiêm các hành vi liên quan đến “tín dụng đen”, nhất là tội cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự và tội bắt giữ người trái pháp luật, cướp tài sản, hủy hoại tài sản, cưỡng đoạt tài sản thì hành vi sử dụng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực, nhắn tin, gọi điện đe dọa, ném chất bẩn, chất thải giảm rõ rệt, tình trạng cho vay lãi cao hầu hết với mức lãi suất dưới 100% và số vụ án có hậu quả nghiêm trọng giảm rõ rệt.

2. Thời gian tới, tình hình tội phạm và vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động “tín dụng đen” sẽ có nhiều diễn biến mới, tiềm ẩn phức tạp. Mặc dù phương thức, thủ đoạn “tín dụng đen” truyền thống tuy đã kiềm chế nhưng có nơi, có lúc vẫn hoạt động nhỏ lẻ. Các đối tượng sử dụng công nghệ cao, lợi dụng không gian mạng xuất hiện nhiều loại hình, phương thức, thủ đoạn mới, ẩn danh, không phụ thuộc vào phạm vi địa lý, lãnh thổ. Do đó, không chỉ Cục Cảnh sát hình sự mà cần sự vào cuộc của các Bộ, ngành địa phương không ngừng đấu tranh với loại tội phạm này.

Trung tướng Trần Ngọc Hà họp với cán bộ, chiến sĩ chủ chốt của Cục Cảnh sát hình sự về công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm.

Để chủ động phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm và vi phạm pháp luật liên quan đến “tín dụng đen”, Cục Cảnh sát hình sự trong thời gian tới sẽ tiếp tục tham mưu lãnh đạo Bộ Công an chỉ đạo công an các đơn vị, địa phương, làm tốt công tác nắm tình hình, phương thức, thủ đoạn của tội phạm và vi phạm pháp luật liên quan hoạt động “tín dụng đen”. Đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền phòng ngừa, nhất là đối với những người yếu thế, có nguy cơ bị dụ dỗ, lôi kéo; tham mưu cấp ủy, chính quyền các cấp triển khai các giải pháp an sinh xã hội, hỗ trợ vay vốn ưu đãi...; làm tốt công tác quản lý nhà nước về an ninh, trật tự, nhất là các cơ sở kinh doanh dịch vụ cầm đồ và cơ sở kinh doanh biến tướng, núp bóng hoạt động “tín dụng đen”. Đẩy mạnh thực hiện Đề án 06 để thúc đẩy quá trình chuyển đổi số, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, tạo thuận lợi cho người dân, hạn chế nguyên nhân, điều kiện của tội phạm (làm sạch sim rác, tài khoản ảo...); phối hợp với các Bộ, ngành có liên quan kết nối, chia sẻ cơ sở dữ liệu về dân cư, các cơ sở dữ liệu chuyên ngành, ứng dụng các thành tựu khoa học để tạo thuận lợi cho người dân, phục vụ quản trị xã hội, phát triển kinh tế, giảm chi phí, hạn chế các rủi ro, gian lận.

Cục cũng chỉ đạo lực lượng Cảnh sát hình sự toàn quốc tiếp tục đấu tranh, trấn áp mạnh mẽ tội phạm và vi phạm pháp luật liên quan đến “tín dụng đen”, nhất là số đối tượng núp bóng doanh nghiệp, sử dụng công nghệ cao, sử dụng phương thức, thủ đoạn mới, phối hợp chặt chẽ với VKSND, TAND các cấp điều tra, xử lý nghiêm để răn đe tội phạm.

N.Trâm - M.Hiền