Chủ cũ khốn đốn vì người mua không chịu sang tên xe

Phản ánh đến báo Pháp Luật TP.HCM, nhiều người cho biết họ gặp rắc rối khi mua bán xe khi người mua cố tình không sang tên. Điều này khiến người bán lo lắng vì trên giấy tờ pháp lý, xe vẫn đứng tên họ, dù đã bàn giao xe, giấy tờ sở hữu và nhận đủ tiền.

Người mua thờ ơ khiến người bán bất an

Ông TCL (ngụ quận 10, TP.HCM) cho biết vào cuối năm 2022, ông đã bán xe máy Honda PCX biển số TP.HCM cho ông TTM. Năm 2023, hai bên đã lập hợp đồng mua bán xe tại một phòng công chứng ở quận 5.

Dù đã nhận tiền và bàn giao xe kèm giấy tờ chủ quyền, ông L nhiều lần yêu cầu ông M thực hiện sang tên nhưng đến nay ông M vẫn chưa hoàn tất thủ tục. Ông M liên tục trì hoãn với lý do "chờ rảnh" sẽ làm thủ tục. Đến nay, đã gần ba năm trôi qua nhưng việc chuyển đổi chủ sở hữu vẫn chưa được thực hiện.

“Khi kiểm tra trên ứng dụng VNeID, tôi phát hiện xe PCX vẫn đứng tên mình dù thực tế đã bán từ năm 2022. Việc chủ xe mới liên tục trì hoãn khiến tôi lo lắng, vì nếu xe vi phạm giao thông, bị phạt nguội hoặc liên quan đến tai nạn, tôi có thể bị liên đới pháp lý” – ông L chia sẻ.

Ông L cũng cho biết, theo Nghị định 168/2024, mức phạt đối với hành vi không sang tên xe là rất cao. Điều này khiến ông L bất an và lo lắng.

Cũng liên quan đến rắc rối không sang tên xe khi mua bán, anh ĐTH (sống tại quận 8, TP.HCM), cho biết năm 2019 anh có bán xe cho em ruột là chị PHT nhưng không làm hợp đồng mua bán vì tin tưởng nhau. Sau đó, chị T tiếp tục bán xe cho bạn thân là anh NHC, cũng không sang tên.

Khi kiểm tra, anh H (chủ xe ban đầu) phát hiện xe vẫn đứng tên mình dù đã qua nhiều đời chủ. Lo ngại rủi ro pháp lý nếu xe bị phạt nguội hoặc gây tai nạn, anh H chủ động liên hệ anh C để làm thủ tục sang tên. Tuy nhiên, anh C đã đổi chỗ ở, đổi số điện thoại.

“Sự chủ quan khi không làm giấy tờ từ đầu đã khiến tôi gặp rắc rối dù không còn sở hữu chiếc xe” – anh H chia sẻ.

Sau khi mua bán xe, người dân cần đến cơ quan chức năng để làm thủ tục sang tên và thu hồi biển số, nhằm tránh rủi ro pháp lý. Ảnh: THY NHUNG.

Rủi ro pháp lý

Luật sư Phùng Thị Huyền, Đoàn Luật sư TP.HCM cho biết theo Điều 161 Bộ luật Dân sự 2015 và Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024 (trước đây là Luật Giao thông đường bộ 2008), các phương tiện cơ giới như xe máy, ô tô là tài sản bắt buộc phải đăng ký. Thời điểm chuyển giao quyền sở hữu đối với các phương tiện này là khi hoàn thành thủ tục đăng ký sang tên.

Như vậy, dù hai bên đã ký hợp đồng mua bán và thanh toán đầy đủ, nhưng nếu chưa sang tên thì về nguyên tắc, người bán vẫn là chủ sở hữu hợp pháp của xe. Điều này có thể khiến họ phải liên đới chịu trách nhiệm nếu phương tiện gây thiệt hại theo quy định tại Điều 584, 601 Bộ luật Dân sự 2015 hoặc gặp phiền toái nếu người mua vi phạm giao thông hay sử dụng xe để thực hiện hành vi vi phạm pháp luật hình sự.

Theo LS Huyền, trong trường hợp người mua không thực hiện thủ tục sang tên xe, người bán có thể khởi kiện tại tòa án để yêu cầu bên mua hoàn tất việc đăng ký theo quy định. Đồng thời, người bán cũng có thể thông báo cho Cơ quan Công an để làm bằng chứng chứng minh họ không còn sử dụng, chiếm hữu xe trên thực tế.

Luật sư Phùng Thị Huyền, Đoàn Luật sư TP.HCM.

Hiện nay, căn cứ theo khoản 5 Điều 6 Thông tư 79/2024/TT-BCA, khi bán xe, chủ xe phải giữ lại chứng nhận đăng ký xe, biển số xe (không giao cho tổ chức, cá nhân nhận chuyển quyền sở hữu xe) và nộp cho cơ quan đăng ký xe để làm thủ tục thu hồi. Trường hợp chủ xe không làm thủ tục thu hồi sau khi chuyển quyền sở hữu thì vẫn phải tiếp tục chịu trách nhiệm là chủ xe. Sau khi người bán (chủ xe) hoàn thành thủ tục thu hồi, người mua mới tiến hành làm thủ tục đăng ký sang tên xe theo quy định.

Như vậy, quy định hiện nay đã phân định trách nhiệm rõ ràng giữa bên mua và bên bán. Nếu bên mua không làm thủ tục sang tên thì lúc đó xe không có Giấy chứng nhận đăng ký xe, biển số xe (do đã bị thu hồi) nên không đủ điều kiện để tham gia lưu thông. Điều này sẽ giúp tránh trường hợp người đã mua xe nhưng vì lý do nào đó lại cố tình không thực hiện thủ tục đăng ký sang tên, gây ảnh hưởng cho quyền lợi của người bán.

Điểm b khoản 5 Điều 6 Thông tư 79/2024/TT-BCA quy định trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày làm giấy tờ chuyển quyền sở hữu xe, chủ xe phải làm thủ tục thu hồi. Quá thời hạn nêu trên, chủ xe có thể bị xử phạt từ 4 đến 6 triệu đồng đối với cá nhân, 8 đến 12 triệu đồng đối với tổ chức căn cứ theo khoản 7, 8 Điều 32 Nghị định 168/2024/NĐ-CP.

Cũng theo luật sư, hiện nay Thông tư 79/2024/TT-BCA không quy định thời hạn thực hiện thủ tục đăng ký sang tên xe, tuy nhiên, trong trường hợp không thực hiện thủ tục này thì người mua không có giấy chứng nhận đăng ký xe, không có biển số xe nên không thể sử dụng được xe để lưu thông một cách hợp pháp.

THẢO HIỀN