Chủ động đa dạng hóa thị trường, nâng cao giá trị gạo Việt

Tại hội nghị thúc đẩy sản xuất, xuất khẩu gạo và ổn định thị trường gạo ngày 10/9 nhằm triển khai kịp thời Công điện số 160/CĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, gạo không chỉ là lương thực thiết yếu mà còn là mặt hàng chiến lược, sống còn với nhiều quốc gia. Với Việt Nam, gạo từng là nền tảng an ninh kinh tế, chính trị trước năm 1986 và đến nay đã trở thành ngành xuất khẩu chủ lực, mang về hàng chục tỷ USD, tạo việc làm và thu nhập cho hàng triệu nông dân.

Tuy nhiên, gần đây một số thị trường gạo xuất khẩu lớn của ta bị thu hẹp vì lý do khách quan. Ngày 9/9, Thủ tướng đã ban hành Công điện 160/CĐ-TTg về việc tăng cường thực hiện đồng bộ các giải pháp thúc đẩy sản xuất, xuất khẩu và điều tiết thị trường gạo.

Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên chủ trì và phát biểu chỉ đạo tại hội nghị thúc đẩy sản xuất, xuất khẩu gạo và ổn định thị trường gạo.

Trong bối cảnh thị trường nhập khẩu biến động, cần sớm đa dạng hóa thị trường, tránh phụ thuộc. Theo Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Thanh Nam, mục tiêu xuyên suốt của ngành nông nghiệp là vừa bảo đảm an ninh lương thực trong nước, vừa duy trì giá trị xuất khẩu.

Ông Nam đề nghị tăng cường liên kết trong sản xuất, nhân rộng mô hình 1 triệu ha lúa chất lượng cao, giảm phát thải, đồng thời đẩy mạnh tìm kiếm thị trường mới để tránh tình trạng ùn ứ.

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, trong 8 tháng đầu năm, xuất khẩu gạo đạt 6,3 triệu tấn, hoàn thành gần 80% kế hoạch cả năm 8 triệu tấn và có khả năng vượt chỉ tiêu. Dù một số thị trường như Philippines, Indonesia tạm ngừng nhập khẩu, gạo Việt Nam vẫn hiện diện tại hơn 80 quốc gia, trong đó có những thị trường mới ở Trung Đông, châu Phi và Tây Á.

Kết luận hội nghị, Bộ trưởng nêu 5 nhóm giải pháp trọng tâm. Thứ nhất, Bộ Công Thương, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Ngoại giao theo sát biến động thị trường, mở rộng thị trường tiềm năng, đẩy mạnh xúc tiến thương mại và quảng bá thương hiệu.

Thứ 2, Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước đẩy nhanh hoàn thuế VAT, cung ứng vốn kịp thời, đơn giản hóa thủ tục hải quan, nâng dự trữ quốc gia.

Thứ 3, Chính phủ, Quốc hội xem xét cơ chế vốn ưu đãi, hỗ trợ thuê kho bãi, bổ sung chính sách thuế.

Thứ 4, hiệp hội ngành hàng hỗ trợ doanh nghiệp tuân thủ quy định, nâng cao tính liên kết.

Thứ 5, các doanh nghiệp xuất khẩu gạo cần đa dạng sản phẩm, mở rộng thị trường, tăng cường dự trữ và coi trọng thương hiệu gạo Việt.

Bộ trưởng cũng đề nghị báo chí đẩy mạnh tuyên truyền về đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao, phát thải thấp, cũng như chủ trương phát triển bền vững ngành lúa gạo, nhằm lan tỏa hình ảnh gạo Việt Nam chất lượng, uy tín trên thị trường quốc tế.

Trước đó, ngày 9/9, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký Công điện 160/CĐ-TTg yêu cầu các bộ, ngành, địa phương triển khai đồng bộ giải pháp thúc đẩy sản xuất, xuất khẩu và ổn định thị trường gạo.

Bộ Công Thương được yêu cầu chủ trì đa dạng hóa thị trường, đẩy mạnh xúc tiến thương mại, tận dụng FTA và khai thác các thị trường ngách cho gạo thơm, gạo chất lượng cao. Bộ Nông nghiệp và Môi trường được giao xây dựng vùng chuyên canh, phát triển giống mới, áp dụng công nghệ và chuyển đổi số để nâng cao năng suất, chất lượng.

Công điện cũng nhấn mạnh yêu cầu đẩy mạnh cung cấp tín dụng, hoàn thuế VAT kịp thời, tăng cường dự trữ quốc gia, Các địa phương chủ động tháo gỡ vướng mắc, hỗ trợ nông dân và doanh nghiệp liên kết sản xuất – tiêu thụ. Các cơ quan ngoại giao, hiệp hội ngành hàng được giao tăng cường kết nối thương mại, quảng bá thương hiệu và bảo vệ lợi ích doanh nghiệp xuất khẩu gạo.

Nguyệt Minh