Chủ động đảm bảo an toàn hồ, đập trước mùa mưa bão

Công nhân chuẩn bị đầy đủ vật tư, phương tiện sẵn sàng ứng phó thiên tai.

Hồ chứa nước Pá Khoang là công trình đầu mối quan trọng trong hệ thống Đại thủy nông Nậm Rốm, có vai trò cấp nước tưới ổn định cho hơn 4.000ha ruộng lúa nước hai vụ ở lòng chảo Mường Thanh và phục vụ vận hành cho bốn nhà máy thủy điện trong khu vực. Với dung tích lớn, đây được xem là một trong những hồ chứa quan trọng bậc nhất trên địa bàn tỉnh, do đó công tác đảm bảo an toàn hồ đập luôn được đặt lên hàng đầu, nhất là trong mùa mưa lũ. Việc kiểm tra tổng thể các hạng mục công trình như mái đập, tràn xả lũ, cống lấy nước, phát hiện hiện tượng thấm, trượt, mạch đùn... được thực hiện thường xuyên. Trong mùa mưa, nước trong hồ được giữ ở mức thấp hơn đỉnh tràn từ 0,5 - 1m để chủ động điều tiết khi có mưa lớn.

Ông Nguyễn Công Định, Cụm trưởng Cụm Thủy nông Pá Khoang - Noọng Luông, thuộc Công ty TNHH Quản lý Thủy nông Điện Biên chia sẻ: Chúng tôi luôn xác định nhiệm vụ quản lý, vận hành hồ chứa là công việc không có chỗ cho sai sót. Từ việc "đếm nước, đo mưa" đến theo dõi từng biểu hiện nhỏ của thân đập, mọi diễn biến đều phải được ghi chép và xử lý kịp thời.

Từ cuối tháng 6 đến tháng 11 hàng năm, Điện Biên thường xuyên chịu ảnh hưởng của bão và áp thấp nhiệt đới gây mưa lớn, có nơi trên 200mm. Theo dự báo năm 2025, do tác động của biến đổi khí hậu, thời tiết cực đoan sẽ gia tăng với khoảng 11 - 13 cơn bão trên biển Đông, trong đó 4 - 6 cơn ảnh hưởng trực tiếp đến đất liền. Kèm theo đó là nguy cơ dông, lốc, sét, mưa đá, lũ quét, sạt lở đất và ngập úng trên địa bàn, đặc biệt trong các tháng cao điểm từ tháng 6 đến tháng 11.

Cán bộ Công ty TNHH Quản lý Thủy nông Điện Biên kiểm tra tại công trình hồ đập do đơn vị quản lý.

Trước thực tế đó, Công ty Công ty TNHH Quản lý Thủy nông Điện Biên đã xây dựng phương án phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn (PCTT&TKCN) năm 2025 với một số nội dung, cụ thể. Theo đó, công ty quy định, khi hồ chứa đạt mức báo động cấp I (cảnh giới), Ban Chỉ huy PCTT&TKCN cùng cán bộ kỹ thuật tại hồ sẽ trực 24/24 giờ để theo dõi diễn biến mưa lũ. Tại các hồ không có phai điều tiết như: Pá Khoang, Lọng Luông 1, Nậm Khẩu Hu... việc xả lũ qua cống tháo sâu sẽ được triển khai đúng quy trình, đảm bảo mực nước luôn dưới tràn từ 0,6 - 1m. Cán bộ vận hành cũng thực hiện nghiêm việc kiểm tra thiết bị quan trắc, ngăn người lạ xâm nhập, cảnh giới gỗ trôi và ghi nhận tình hình vào sổ quan trắc. Trường hợp mức nước vượt ngưỡng mực nước dâng bình thường và đạt báo động cấp II (khẩn cấp), Ban Chỉ huy sẽ huy động toàn bộ lực lượng tại chỗ, bổ sung lực lượng xung kích từ Công ty về hiện trường. Kiểm tra kỹ các hạng mục xung yếu, chuẩn bị vật tư như bao tải, đất đá, rọ thép... luôn sẵn sàng ứng phó với các sự cố có thể xảy ra. Đồng thời thông báo kịp thời đến chính quyền vùng hạ du để sẵn sàng phương án sơ tán dân nếu cần thiết.

Ông Nguyễn Văn Cường, công nhân Cụm đầu mối, Công ty TNHH Quản lý Thủy nông Điện Biên cho biết: “Công ty đã xây dựng phương án PCTT&TKCN năm 2025 và phân công nhiệm vụ rõ ràng. Khi có tình huống xấu xảy ra, chúng tôi không còn phân biệt ngày hay đêm. Mọi công nhân, kỹ thuật viên, phương tiện như máy múc, máy ủi, ô tô vận tải đều được huy động đến công trình. Việc đo vẽ biểu đồ thấm được thực hiện ngày 4 lần để đánh giá độ ổn định của thân đập”.

Bên cạnh hồ chứa, các trạm bơm điện cũng được kiểm tra định kỳ về khả năng vận hành, mức độ bồi lắng, ách tắc dòng chảy. Khi phát hiện nguy cơ hoặc sự cố, cán bộ tại trạm lập tức báo cáo Ban Chỉ huy để xử lý kịp thời theo phương châm “bốn tại chỗ”. Đặc biệt, Công ty TNHH Quản lý Thủy nông Điện Biên đã thành lập Ban chỉ huy PCTT&TKCN năm 2025 với 17 thành viên do Ban điều hành công ty trực tiếp chỉ đạo. Công ty cũng chuẩn bị đầy đủ vật tư, phương tiện sẵn sàng ứng phó thiên tai, bao gồm 14 xe tải các loại, 4 máy múc, 3 máy ủi, 3 máy đầm, 8 máy bơm dầu và 1 máy phát điện công suất 10KW để vận hành cống lấy nước ở những hồ không có tràn xả lũ. Khi có cảnh báo mưa bão lớn, các thành viên Ban chỉ huy được lệnh túc trực 24/24 giờ tại vị trí được phân công.

Ông Lê Văn Thi, Giám đốc Công ty TNHH Quản lý Thủy nông Điện Biên cho biết: Trước mùa mưa bão, Công ty đã phối hợp Sở Nông nghiệp và Môi trường, Chi cục Thủy lợi và Phòng chống thiên tai, UBND các huyện, thành phố để kiểm tra các hạng mục công trình của 13 đập, hồ chứa nước. Qua kết quả kiểm tra, đánh giá tại thời điểm kiểm tra, các hạng mục công trình của các hồ chứa nước cơ bản đảm bảo cho công tác phục vụ sản xuất nông nghiệp, phục vụ dân sinh kinh tế cũng như đảm bảo an toàn trong mùa mưa bão năm 2025. Công ty đã có báo cáo gửi Sở Nông nghiệp và Môi trường về hiện trạng an toàn công trình thủy lợi trước mùa mưa, lũ năm 2025. Với sự chuẩn bị kỹ lưỡng và chủ động từ trước mùa mưa lũ, công tác đảm bảo an toàn hồ đập thủy lợi trên địa bàn tỉnh Điện Biên đã và đang được triển khai nghiêm túc, góp phần bảo vệ an toàn cho sản xuất nông nghiệp và đời sống người dân vùng hạ du.

Trước mùa mưa lũ, công tác đảm bảo an toàn hồ đập thủy lợi trên địa bàn tỉnh luôn được duy trì và triển khai nghiêm túc.

Phạm Quang