Chủ động đấu tranh phòng, chống lừa đảo trên không gian mạng
Không gian mạng (KGM) với nền tảng là khoa học, đổi mới, sáng tạo đang phát triển nhanh, đột phá, tác động sâu, rộng trên nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội, trở thành nhân tố quyết định đối với năng lực cạnh tranh của mỗi quốc gia, mỗi địa phương. Bên cạnh những ưu thế vượt trội, KGM cũng trở thành môi trường bị lợi dụng thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật như lừa đảo xảy ra ở nhiều lĩnh vực như: tài chính, thương mại điện tử, dịch vụ tiêu dùng… gây thiệt hại lớn và bức xúc trong dư luận xã hội, ảnh hưởng đến an ninh trật tự, hoạt động sản xuất và đời sống người dân. Chủ động đấu tranh phòng, chống tội phạm lừa đảo trên KGM, các ngành chức năng, các địa phương đã đẩy mạnh tuyên truyền, xây dựng thế trận ngăn ngừa từ xa, hạn chế tối đa thiệt hại cho người dân và ảnh hưởng đến trật tự an toàn xã hội.
Huyện Hải Hậu tổ chức tuyên truyền hỗ trợ người dân giao dịch trực tuyến an toàn.
Theo nhận định của cơ quan chức năng, các cuộc lừa đảo tấn công mạng dễ dàng thực hiện, luôn thay đổi hình thức với thủ đoạn ngày càng tinh vi. Trong khi đó, khả năng nhận diện các dấu hiệu, hành vi lừa đảo của người dân, đặc biệt là những người cao tuổi, trẻ em, học sinh, sinh viên, người lao động lại rất hạn chế, thiếu các kỹ năng trên mạng xã hội; một bộ phận người dân có tâm lý hám lợi, ý thức tự bảo vệ tài sản bảo mật thông tin cá nhân còn hạn chế… Một số cơ quan chức năng, địa phương thiếu quyết liệt trong chỉ đạo phòng ngừa, xử lý các hoạt động lừa đảo chiếm đoạt tài sản; công tác tuyên truyền, phổ biến về phương thức, thủ đoạn, hậu quả của tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản hiệu quả chưa cao; công tác phối hợp chưa đồng bộ, kịp thời.
Để chủ động ứng phó từ sớm, từ xa với hình thức lừa đảo này, UBND tỉnh đã ban hành Kế hoạch số 170/KH-UBND ngày 31/12/2024 về việc tăng cường phòng ngừa, xử lý hoạt động lừa đảo chiếm đoạt tài sản sử dụng công nghệ cao trên KGM. Theo Kế hoạch, các ngành chức năng, các địa phương tập trung thực hiện 3 nhiệm vụ: đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao kiến thức pháp luật và các kỹ năng nhận biết lừa đảo, biện pháp bảo đảm an toàn thông tin cá nhân; tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy, chính quyền các cấp, nâng cao trách nhiệm, sự vào cuộc của các ngành, các cấp, tổ chức chính trị - xã hội của các cơ quan, đơn vị, địa phương; chủ động các biện pháp để phòng ngừa, phát hiện, ngăn chặn, đấu tranh, trấn áp mạnh mẽ với các hoạt động lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên KGM.
Thực hiện nhiệm vụ được giao, Sở Khoa học và Công nghệ (KH và CN) đã biên soạn, xuất bản 20 nghìn tờ gấp “Nhận diện và phòng tránh lừa đảo trên môi trường mạng và điện thoại” phát tới các cơ quan, doanh nghiệp và người dân trên địa bàn tỉnh. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, cơ quan, đơn vị người dân về các hành vi, phương thức, thủ đoạn của tội phạm trên KGM và các kỹ năng cơ bản để bảo đảm an toàn thông tin cá nhân với hình thức phong phú như lồng ghép trong các hội nghị chuyển đổi số các ngành, địa phương; đăng tải trên Cổng Thông tin điện tử tỉnh, chuyên trang Chuyển đổi số tỉnh và các kênh Youtube, Facebook của Sở. Tổ chức phát động trên 300 tổ chức, cá nhân hưởng ứng tuyên truyền video nhận diện và phòng chống lừa đảo trực tuyến trên các trang mạng xã hội… thu hút gần 400 nghìn lượt xem và chia sẻ. Sở đã chủ trì và phối hợp với UBND các huyện, thành phố Nam Định, Hội Nông dân, Hội Cựu chiến binh… tổ chức được 70 hội nghị tập huấn kỹ năng số cho người dân trong đó có phổ biến kiến thức về an toàn thông tin mạng và phòng chống lừa đảo trực tuyến cho người dân ở khu vực nông thôn thu hút khoảng 15 nghìn người dân tham gia. Song song với công tác tuyên truyền, Sở đã yêu cầu các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ viễn thông trên địa bàn tỉnh chuẩn hóa thông tin thuê bao di động; hỗ trợ tuyên truyền, cảnh báo phương thức, thủ đoạn hoạt động của tội phạm sử dụng công nghệ cao cho người dân thông qua hệ thống tin nhắn SMS của các nhà mạng, đặc biệt là thời gian trước, trong và sau Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025.
Cùng với Sở KH và CN, Công an tỉnh tăng cường các biện pháp nghiệp vụ trong công tác phòng ngừa, xử lý vi phạm liên quan đến hoạt động lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên KGM. Chủ động phối hợp với chính quyền địa phương nhân rộng mô hình “Nắm chắc, quản chặt, ngăn chặn vi phạm pháp luật trên KGM” nhằm giúp người dân nắm vững quy định về quản lý, sử dụng môi trường mạng an toàn, văn minh; hiểu và nhận diện các hành vi phạm tội, vi phạm pháp luật trên KGM; chủ động phòng ngừa và đấu tranh hiệu quả; có kỹ năng sử dụng mạng an toàn. Đồng thời quản chặt chẽ quy trình quản lý, sử dụng, bảo mật an toàn hệ thống dữ liệu của cơ quan tổ chức; việc đăng tải, cung cấp thông tin, dịch vụ trên các trang mạng; nhắc nhở, quản lý cán bộ, nhân viên, học sinh chấp hành các quy định về sử dụng mạng an toàn. Ở tất cả các thôn xóm, tổ dân phố đều thành lập nhóm “Zalo an ninh” do lực lượng Công an quản lý, vận hành. Đây là kênh thông tin để lực lượng Công an phổ biến, cảnh báo những phương thức, thủ đoạn của tội phạm sử dụng KGM, công nghệ cao xâm phạm an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội; tiếp nhận thông tin phản ánh về tình hình an ninh trật tự, làm cơ sở phát hiện, ngăn chặn các hoạt động phạm tội và vi phạm pháp luật trên KGM.
Sự phối hợp chặt chẽ giữa ngành chức năng, chính quyền địa phương, doanh nghiệp và người dân là yếu tố then chốt tạo nên thế trận vững chắc trong đấu tranh phòng, chống tội phạm lừa đảo trên KGM, góp phần đảm bảo an toàn, an ninh mạng để tạo lập niềm tin số cho người dân thúc đẩy chuyển đổi số phát triển.
