Chủ động phòng, chống dịch bệnh cho tôm nuôi

Xuất hiện bệnh đốm trắng trên tôm

Ông Hoàng Thanh Lộc, thôn Long Trung, xã Quảng Tiên (TX. Ba Đồn) có 2 hồ nuôi tôm với diện tích 0,6ha. Đầu tháng 4/2025, ông bắt đầu xuống giống vụ nuôi với 8 vạn giống tôm thẻ chân trắng. Để bảo đảm chất lượng cũng như sản lượng, ngay từ đầu vụ, gia đình đã đầu tư cải tạo hồ nuôi, chú trọng việc chọn giống, thả đúng mật độ, khung lịch thời vụ, quản lý các yếu tố môi trường, chăm sóc, phòng bệnh cho tôm. Tuy nhiên, khi tôm được 40 ngày tuổi thì bị bệnh đốm trắng, chết cả hồ.

Ông Lộc cho biết: Vụ này, gia đình tôi đầu tư gần 40 triệu đồng để thả nuôi tôm thẻ chân trắng nhưng chỉ được hơn 1 tháng tuổi thì tôm bị bệnh đốm trắng, chết hết. Tôi đã báo với chính quyền địa phương, cơ quan chuyên môn để được hướng dẫn các biện pháp xử lý, tránh lây lan dịch bệnh sang hộ gia đình khác. Chi cục Chăn nuôi và Thú y cũng đã hỗ trợ 135kg hóa chất Chlorine để dập dịch. Hiện, tôi đang tiếp tục cải tạo lại ao hồ như hướng dẫn của ngành chuyên môn để chuẩn bị thả vụ mới.

Thời tiết diễn biến phức tạp là một trong những nguyên nhân dễ phát sinh dịch bệnh trên tôm nuôi.

Phó trạm trưởng Trạm Chăn nuôi và Thú y (CN-TY) Ba Đồn-Quảng Trạch Nguyễn Việt Cường cho biết: Sau khi nhận được tin báo, đơn vị đã khẩn trương kiểm tra thực tế các ao nuôi tôm đã lấy mẫu giám sát; khi có kết quả xét nghiệm bị bệnh, đơn vị đã hướng dẫn kịp thời các biện pháp bao vây, dập dịch, tránh lây lan dịch bệnh ra vùng nuôi. Hiện, tình hình thời tiết tiếp tục diễn biến phức tạp, nắng nóng kéo dài kèm theo các đợt mưa dông làm môi trường ao nuôi biến đổi đột ngột, nhất là yếu tố pH và nhiệt độ nước, tôm dễ bị sốc môi trường, giảm sức đề kháng, nguy cơ phát sinh các ổ dịch mới là rất cao. Vì vậy, người nuôi cần chủ động áp dụng các biện pháp phòng bệnh hiệu quả nhằm bảo vệ tôm nuôi và nâng cao năng suất.

Để chủ động trong công tác phòng chống dịch bệnh, Chi cục CN-TY tỉnh cũng đã phối hợp với các địa phương thu 40 mẫu tôm sú, tôm thẻ chân trắng tại 4 huyện, thị xã nuôi tôm trọng điểm của tỉnh, gồm: Quảng Ninh, Bố Trạch, Quảng Trạch và TX. Ba Đồn… để xét nghiệm, phục vụ giám sát chủ động dịch bệnh. Qua xét nghiệm, phát hiện 14/40 mẫu dương tính với vi rút gây bệnh bệnh đốm trắng, chiếm 35% tổng số lấy mẫu. Thông qua đợt lấy mẫu giám sát đã phát hiện mầm bệnh đốm trắng tại các ao nuôi, kịp thời cảnh báo cho người dân để triển khai các biện pháp xử lý kịp thời, hạn chế tối đa dịch bệnh lây lan ra diện rộng.

Chủ động các biện pháp

Chi cục trưởng Chi cục CN-TY tỉnh Trần Công Tám cho biết: Để phòng, chống dịch bệnh trên thủy sản nói chung và tôm nuôi nói riêng, ngay từ đầu năm, chi cục đã có văn bản gửi đến các trạm phối hợp với các địa phương trong công tác thông tin, báo cáo tình hình dịch bệnh; kiểm tra, báo cáo, hỗ trợ hóa chất Chlorine để xử lý các ổ dịch nằm trong danh mục bệnh phải công bố dịch và phối hợp xử lý các tình huống bất thường trong sản xuất nuôi trồng thủy sản trên địa bàn. Chi cục cũng đã hỗ trợ người dân có ao nuôi tôm bị bệnh 1.755kg hóa chất Chlorine để xử lý dập dịch theo đúng quy định.

Đối với các ao nuôi có kết quả xét nghiệm tôm bị bệnh đốm trắng, Chi cục CN-TY tỉnh đã khuyến cáo người dân phải thực hiện đóng cống, rải vôi quanh bờ ao, tuyệt đối không được xả nước ra môi trường xung quanh và thông báo cho các cơ sở nuôi xung quanh để có biện pháp phòng bệnh kịp thời, tránh lây lan trên diện rộng. Đối với ao nuôi tôm chưa đạt kích cỡ thu hoạch thì không vứt tôm mắc bệnh, chết, có dấu hiệu mắc bệnh ra môi trường, tiến hành sử dụng hóa chất khử trùng để tiêu hủy tôm mắc bệnh theo đúng quy định.

Đối với ao nuôi tôm đạt kích cỡ thương phẩm nên thu hoạch ngay để tránh thiệt hại. Phương tiện vận chuyển phải kín, không để rò rỉ nước hoặc rơi vãi tôm, nước ra môi trường và phải có sự giám sát, hướng dẫn của cán bộ thú y. Nước trong ao bệnh phải được xử lý bằng Chlorine nồng độ 30ppm hoặc bằng các hóa chất khác tương đương, ngâm trong 5-7 ngày trước khi xả ra môi trường; khử trùng toàn bộ dụng cụ, phương tiện chứa đựng, vận chuyển, bể nuôi bằng thuốc sát trùng; các chất cặn bã, bùn đáy ao phải được thu gom và xử lý tại khu vực riêng.

Đối với các ao nuôi chưa xảy ra dịch bệnh cần quan sát, kiểm tra sàng ăn của tôm mỗi bữa để theo dõi lượng thức ăn dư thừa, di chuyển, thay đổi ngoại hình của tôm để phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường và có biện pháp xử lý kịp thời.

Nhằm chủ động phòng, chống một số dịch bệnh nguy hiểm trên thủy sản nuôi, UBND tỉnh cũng đã có văn bản số 957 /UBND-KT, ngày 16/5/2025 về tăng cường công tác quan trắc, cảnh báo môi trường và phòng, chống dịch bệnh trong nuôi trồng thủy sản năm 2025. Theo đó, UBND tỉnh yêu cầu các sở, ngành, địa phương liên quan thực hiện nghiêm chỉ đạo của Trung ương, UBND tỉnh về công tác phòng, chống một số dịch bệnh nguy hiểm trên thủy sản nuôi trên địa bàn tỉnh.

UBND tỉnh cũng yêu cầu Sở Nông nghiệp và Môi trường tiếp tục triển khai lấy mẫu quan trắc tại các vùng nuôi, mẫu giám sát chủ động trên thủy sản nuôi để kịp thời cảnh báo nguy cơ xảy ra bệnh, giảm thiểu rủi ro do môi trường gây ra trong nuôi trồng thủy sản; tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến tới người nuôi các thông tin khí tượng thủy văn; kết quả diễn biến chất lượng môi trường và dịch bệnh tới người sản xuất thủy sản; tăng cường kiểm tra việc kinh doanh, sử dụng thuốc thú y, vắc-xin, hóa chất dùng trong nuôi trồng thủy sản tại địa phương và chủ động dự phòng hóa chất khử trùng để xử lý dịch bệnh thủy sản…

Đặc biệt, yêu cầu người nuôi thủy sản thực hiện khai báo dịch bệnh, các biện pháp tiêu độc, khử trùng và xử lý khi có dịch bệnh xảy ra; xử lý nghiêm các trường hợp tự ý xả thải, giấu thông tin thủy sản bệnh làm tăng nguy cơ lây lan dịch bệnh…

Thanh Hoa