Chủ động phòng trừ bệnh đạo ôn hại lúa vụ mùa
Vụ mùa năm nay, nhà chị Nguyễn Thị Hưởng, tổ 9, phường Thịnh Lang (TP Hòa Bình) trồng 2 sào Thiên ưu 8. Đây vốn là giống lúa nhiễm bệnh đạo ôn và có nguy cơ tái nhiễm cao trong vụ này nên ngay sau khi cấy xong, lúa vào giai đoạn hồi xanh – đẻ nhánh là chị đã phải thường xuyên kiểm tra đồng ruộng để kịp thời phát hiện khả năng phát sinh bệnh. Nếu có, sẽ tiến hành phun thuốc ngay để chủ động phòng trừ. Chị Hưởng cho biết: Khu ruộng này của nhà chị đã trồng giống Thiên ưu 8 vụ xuân vừa qua và bị nhiễm bệnh đạo ôn thời kỳ cây lúa đẻ nhánh rộ. Khi đó, nhờ áp dụng hiệu quả các biện pháp phòng trừ nên khả năng gây hại của bệnh đã được khống chế. Vì thế, chị tự tin tiếp tục lựa chọn giống Thiên ưu 8 để trồng vụ này và sẽ chủ động các biện pháp trừ bệnh đạo ôn ngay từ đầu vụ. Nếu phát hiện thấy sự xuất hiện của loài sâu bệnh này, chị Hưởng sẽ sử dụng các thuốc đặc trị để xử lý ngay các ổ bệnh mới phát sinh. Sau đó, khi lúa bắt đầu trỗ, sẽ tiến hành phun phòng đạo ôn cổ bông để kiểm soát khả năng gây hại đối với năng suất, chất lượng cây lúa.
Nông dân xóm Sung, xã Thanh Hối (Tân Lạc) chủ động phun thuốc phòng trừ sâu bệnh - trong đó có bệnh đạo ôn cho cây lúa chính vụ đang giai đoạn đẻ nhánh - đẻ nhánh rộ.
Bệnh đạo ôn (đạo ôn lá, đạo ôn cổ bông) là đối tượng sâu bệnh nguy hiểm đối với cây lúa, gây hại ở tất cả các giai đoạn sinh trưởng và trên các bộ phận của cây như lá, cổ lá, cổ bông, cố gié, hạt. Bệnh gây cháy lụi ở giai đoạn lúa đẻ nhánh và gây hại trên bông. Khi mới xuất hiện, ban đầu, trên lá chỉ là những vết chấm nhỏ, màu xanh xám. Sau đó, vết chấm lớn lên có dạng hình thoi đặc trưng, viền nâu, tâm màu xám trắng. Khi bệnh nặng, các vết bệnh liên kết lại làm lá bị cháy khô. Đây còn là nguồn nấm bệnh lây nhiễm đạo ôn cổ bông cho diện tích lúa giai đoạn trỗ bông. Nếu không phòng trừ kịp thời và hiệu quả, bệnh đạo ôn cổ bông sẽ gây hại mạnh trên bông, có thể gây hại tới gần 80% năng suất lúa, gây hại nặng từng chòm hay cả ruộng lúa.
Theo ghi nhận của Chi cục TT&BVTV, bệnh đạo ôn bắt đầu xuất hiện trên diện tích lúa vụ mùa, gây hại trên vùng ổ bệnh cũ và giống nhiễm, tỷ lệ bệnh phổ biến 0,5-1% số lá, cao 5-7% số lá, bệnh cấp 1-3. Những ngày đầu tháng 8, với tình hình thời tiết thường có mưa rào, âm u vào buổi chiều và tối là điều kiện thuận lợi cho bệnh đạo ôn phát sinh, phát triển, lây lan mạnh trên vùng ổ bệnh cũ, giống nhiễm nếu không có biện pháp quản lý kịp thời. Đáng lo ngại, đây còn là nguồn lây nhiễm đạo ôn cổ bông cho diện tích lúa trỗ bông từ giữa tháng 8 đầu tháng 9/2019. Chính vì vậy, Chi cục TT&BVTV đề nghị các cơ quan chuyên môn tăng cường bám sát địa bàn, chỉ đạo cơ sở và hướng dẫn nông dân chủ động triển khai các biện pháp phòng trừ bệnh đạo ôn gây hại trên cây lúa.
Cụ thể, theo khuyến cáo của Chi cục TT&BVTV: Để chủ động phòng trừ bệnh đạo ôn, bà con nông dân cần chú ý theo dõi diễn biến của bệnh trên đồng ruộng, đặc biệt chú ý các giống nhiễm BC15, Thiên ưu 838, TBR225, Khang dân, nếp, tẻ thơm, Đài Bắc 8, các giống lúa lai…, những diện tích lúa bón thừa đạm và các ổ bệnh của năm trước. Khi phát hiện những diện tích bị nhiễm bệnh, bà con cần ngừng ngay việc bón phân và tiến hành ngắt lá bị bệnh cho vào túi nilon đem tiêu hủy. Những ruộng đang có bệnh đạo ôn cần giữ đủ nước, dừng bón phân đạm, không phun các chất kích thích tăng trưởng và phân bón lá. Thay vào đó, cần sử dụng thuốc đặc trị xử lý ngay các ổ bệnh mới phát sinh, không để lây lan diện rộng bằng một trong các thuốc như: Filia 525SE; Amistar Top325SC; Fuji-One 40EC, 40 WP; Beam 75WP; Trizole 20WP, 75WP; Carben 50WP…Phun theo nồng độ khuyến cáo trên bao bì. Những ruộng bệnh nặng phải phun kép 2 lần, cách nhau 5 – 7 ngày. Nếu trong khoảng 24 giờ sau khi phun gặp mưa thì phải phun lại. Riêng đối với các khu vực đã xuất hiện đạo ôn lá, cần chủ động phòng đạo ôn cổ bông bằng cách phun kép 2 lần, lần 1 khi lúa bắt đầu trỗ, lần 2 nhắc lại sau 5 – 7 ngày.
T.T
