Chủ hộ kinh doanh tham gia BHXH bắt buộc: Bước mở rộng an sinh thiết thực

Người dân chủ động tham gia, an tâm hơn về an sinh

Theo thống kê của cơ quan bảo hiểm, cả nước hiện có hơn 5 triệu hộ kinh doanh cá thể đang góp phần quan trọng vào nền kinh tế Việt Nam. Từ ngày 1/7/2025, theo Luật BHXH năm 2024, nhóm chủ hộ kinh doanh có đăng ký và nộp thuế theo phương pháp kê khai chính thức thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc. Sau hơn 4 tháng triển khai, nhiều chủ hộ đã bắt đầu tham gia và cảm nhận được lợi ích thiết thực của chính sách an sinh.

Từ ngày 1/7/2025, chủ hộ kinh doanh cá thể có đăng ký kinh doanh sẽ tham gia BHXH bắt buộc.

Ông Lê Đức Việt, chủ Nhà hàng Bếp Xưa (TP. Đà Nẵng) cho biết, lâu nay đã biết nhiều về BHXH vì liên quan đến quyền lợi của mình. Khi Luật có hiệu lực, ông chủ động tìm hiểu và tham gia ngay vì “nếu mình đóng bây giờ thì sau này đến tuổi hưu trí cũng nhận được thêm một khoản để sinh sống”. Theo ông Việt, việc tham gia BHXH, BHYT không chỉ là nghĩa vụ, mà còn là cách tự bảo vệ bản thân và gia đình, giúp yên tâm làm việc hôm nay và vững bước ngày mai.

Bà Hà Thị Thiên Thảo, Chủ cơ sở dạy kèm cũng chia sẻ đã tham gia BHXH, BHYT bắt buộc theo hướng dẫn của BHXH Cơ sở Cẩm Lệ từ tháng 7/2025. Sau hơn 4 tháng, bà cảm nhận rõ lợi ích bước đầu.

Theo đó, đây “không chỉ đơn thuần là việc thực hiện các nghĩa vụ theo Luật mà chính là tấm lá chắn bảo vệ hằng ngày” khi có rủi ro ốm đau, bệnh tật. Quan trọng hơn, khi hết tuổi lao động, bà được nhận lương hưu hằng tháng và cấp thẻ BHYT miễn phí.

Bà Thảo cho biết, trước khi có chính sách mới, chủ hộ thường lo nhân viên tham gia BHXH, còn bản thân ít chú trọng quyền lợi của mình. “Khi biết có chính sách mới áp dụng cho chủ hộ kinh doanh, tôi cảm thấy rất phấn khởi vì Nhà nước đã quan tâm hơn đến nhóm lao động tự do như chúng tôi”, bà nói.

Lúc đầu bà cũng lo lắng vì nghĩ mỗi tháng phải đóng một khoản cố định sẽ nặng, nhưng khi tìm hiểu kỹ, bà biết chủ hộ được lựa chọn mức tiền lương làm căn cứ đóng trong giới hạn quy định nên khá linh hoạt. Thủ tục đơn giản, thực hiện thuận tiện tại cơ quan BHXH hoặc qua hình thức điện tử.

Cơ quan BHXH tuyên truyền, hướng dẫn, hỗ trợ người dân tiếp cận chính sách mới.

Theo bà Thảo, điều giúp chủ hộ kinh doanh yên tâm nhất chính là tư vấn dễ hiểu, minh bạch quyền lợi: “Tôi quyết định tham gia vì muốn yên tâm hơn cho tương lai, vừa là tích lũy cho tuổi nghỉ ngơi, vừa là trách nhiệm với gia đình và xã hội.”

Những chia sẻ trên cho thấy sau khi Luật có hiệu lực, chủ hộ kinh doanh đã không còn tâm lý do dự như trước. Chính sách mới giúp họ hiểu rõ việc tham gia BHXH là nền tảng bảo đảm an sinh vững chắc chứ không phải gánh nặng tài chính.

Đẩy mạnh tuyên truyền để chính sách thấm sâu đời sống

Bên cạnh việc người dân tích cực hưởng ứng, cơ quan BHXH đã triển khai nhiều giải pháp tuyên truyền, hỗ trợ để Luật BHXH 2024 được thực thi hiệu quả.

Ông Lý Khánh Mẫn, Phó Giám đốc BHXH Cơ sở Cẩm Lệ (TP. Đà Nẵng) phân tích thêm, Luật mới bổ sung thêm 6 nhóm đối tượng tham gia BHXH bắt buộc, trong đó có chủ hộ kinh doanh cá thể; trước đây nhóm này chỉ tham gia BHXH tự nguyện. Từ ngày 1/7/2025, khi tham gia BHXH bắt buộc, họ được hưởng các chế độ ốm đau, thai sản, hưu trí và tử tuất.

Ông Mẫn cho biết, mức đóng bằng 25% thu nhập, với mức thấp nhất tương ứng mức lương cơ sở hiện nay là 2.340.000 đồng, tương ứng số tiền đóng 585.000 đồng. Mức đóng cao nhất bằng 20 lần mức này. Phương thức đóng linh hoạt theo tháng, 3 tháng hoặc 6 tháng, tạo điều kiện để chủ hộ kinh doanh có thu nhập biến động vẫn có thể tham gia đều đặn.

Để hỗ trợ người dân, BHXH Cơ sở Cẩm Lệ đã triển khai nhiều giải pháp đồng bộ. Trong đó, phối hợp với cơ quan Thuế để xác định các đối tượng tiềm năng, tập trung hướng dẫn người dân lựa chọn mức tiền lương làm căn cứ đóng phù hợp khả năng tài chính; tăng cường công tác tư vấn, giải thích rõ quyền lợi để người dân hiểu rằng “đồng tiền đóng hôm nay chính là sự bảo đảm cho tương lai”.

Tham gia BHXH không chỉ là nghĩa vụ mà còn là quyền lợi thiết thân của mỗi chủ hộ và cá nhân lao động trong hộ kinh doanh.

BHXH còn tham mưu cho Trưởng Ban Chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHYT các phường chỉ đạo các cơ quan, ban ngành địa phương đẩy mạnh tuyên truyền, vận động và tiếp cận nhóm tiểu thương, hộ sản xuất kinh doanh. Hoạt động truyền thông đa nền tảng, mạng xã hội, cùng các hội nghị đối thoại trực tiếp với người dân được đẩy mạnh nhằm đưa chính sách đến gần hơn, tạo sự tin tưởng và đồng thuận.

Một điểm mới quan trọng được người dân đánh giá cao là thủ tục đăng ký tham gia BHXH bắt buộc hiện thực hiện qua hồ sơ điện tử và giao dịch 24/7, giúp tiết kiệm thời gian và tạo sự thuận tiện cho tất cả chủ hộ kinh doanh.

Ông Mẫn cho biết, mục tiêu của BHXH là để mỗi chủ hộ kinh doanh thấy rằng BHXH không phải là gánh nặng, mà là khoản đầu tư an toàn cho tương lai của bản thân và gia đình.

Sau hơn 4 tháng triển khai Luật BHXH mới, chủ hộ kinh doanh cá thể đã bắt đầu tiếp cận chính sách tích cực, rõ ràng hơn về quyền lợi, yên tâm hơn về tương lai. Với sự đồng hành của cơ quan BHXH, chính sách an sinh quan trọng này đang từng bước đi vào cuộc sống, góp phần mở rộng lưới an sinh xã hội bền vững.

Thành Trung