Chủ shop online thu tiền tỷ nhưng 'né' đóng thuế sẽ đối diện mức phạt nào?

Suốt thời gian dài, nhiều cá nhân kinh doanh online ngang nhiên “né” thuế, coi mạng xã hội như chợ trời, thu tiền tỷ nhưng không hề kê khai doanh thu hay thực hiện nghĩa vụ với nhà nước.

Giờ đây, cơ quan thuế và công an đã vào cuộc. Nhiều “hot seller” đang bị sờ gáy, bị truy ngược dòng tiền, sao kê tài khoản, truy thu thuế, thậm chí có nguy cơ bị xử lý hình sự nếu cấu thành hành vi trốn thuế có tổ chức.

Đơn cử mới nhất, Công an tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với L.T.A.T. (33 tuổi, trú tại TP Vũng Tàu) để điều tra về hành vi trốn thuế và buôn lậu. T. bị phát hiện kinh doanh hàng hóa nhập từ Thái Lan qua nhiều tài khoản trên các sàn thương mại điện tử và mạng xã hội như Facebook, TikTok nhưng không đăng ký kinh doanh, không kê khai và không nộp thuế.

Cơ quan chức năng đọc quyết định khởi tố bị can đối với LTAT.

Theo điều tra, từ đầu năm 2023 đến tháng 5/2025, T. đã thu về hơn 27 tỷ đồng doanh thu từ bán hàng online, nhưng trốn thuế hơn 400 triệu đồng. Hành vi này không chỉ gây thất thu ngân sách mà còn làm méo mó môi trường cạnh tranh thương mại.

Theo quy định pháp luật hiện hành, kinh doanh online không kê khai thuế, không đóng thuế thì tùy mức mức độ vi phạm, số tiền vi phạm mà người trốn thuế sẽ bị xử lý hành chính hoặc xử lý hình sự.

Trao đổi với VietNamNet, luật sư Lê Văn Kiên, Trưởng văn phòng Luật sư Ánh sáng công lý cho biết:

Các khoản thuế chủ yếu mà người kinh doanh online cần phải nộp bao gồm: Lệ phí môn bài, thuế thu nhập cá nhân và thuế giá trị gia tăng. Nếu doanh thu từ 100 triệu đồng/năm trở lên, người bán hàng phải nộp thuế thu nhập cá nhân với mức 0,5%, thuế này được tính theo tháng, có thể kê khai theo tháng hoặc quý nhưng quyết toán theo năm và nộp thuế VAT bằng 1% doanh thu khi đạt trên 100 triệu đồng/năm.

Trường hợp nếu thuộc đối tượng đóng thuế mà hộ, cá nhân kinh doanh online không đóng thuế hoặc đóng thuế muộn sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật theo Điều 17, Nghị định 125/2020/NĐ-CP.

Tại khoản 2, Điều 59, Luật Quản lý thuế năm 2019, mức tính tiền nộp chậm bằng 0,03% ngày tính trên số thuế chậm nộp và thời gian tính tiền chậm nộp sẽ được tính liên tục từ ngày tiếp theo ngày phát sinh tiền chậm nộp thuế đến ngày liền kề trước ngày người nộp thuế chuyển tiền nộp chậm vào ngân sách nhà nước.

Bên cạnh đó, theo điều 200, Bộ luật Hình sự quy định về tội trốn thuế như sau:

1. Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây trốn thuế với số tiền từ 100 triệu đồng đến dưới 300 triệu đồng hoặc dưới 100 triệu đồng nhưng đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi trốn thuế hoặc đã bị kết án về tội này hoặc về một trong các tội quy định tại các điều 188, 189, 190, 191, 192, 193, 194, 195, 196, 202, 250, 251, 253, 254, 304, 305, 306, 309 và 311 của Bộ luật này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 100 triệu đồng đến 500 triệu đồng hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 01 năm:

a) Không nộp hồ sơ đăng ký thuế; không nộp hồ sơ khai thuế; nộp hồ sơ khai thuế sau 90 ngày kể từ ngày hết hạn nộp hồ sơ khai thuế hoặc hết thời hạn gia hạn nộp hồ sơ khai thuế theo quy định của pháp luật;

b) Không ghi chép trong sổ kế toán các khoản thu liên quan đến việc xác định số tiền thuế phải nộp;

c) Không xuất hóa đơn khi bán hàng hóa, dịch vụ hoặc ghi giá trị trên hóa đơn bán hàng thấp hơn giá trị thanh toán thực tế của hàng hóa, dịch vụ đã bán;

d) Sử dụng hóa đơn, chứng từ không hợp pháp để hạch toán hàng hóa, nguyên liệu đầu vào trong hoạt động phát sinh nghĩa vụ thuế làm giảm số tiền thuế phải nộp hoặc làm tăng số tiền thuế được miễn, số tiền thuế được giảm hoặc tăng số tiền thuế được khấu trừ, số tiền thuế được hoàn;

đ) Sử dụng chứng từ, tài liệu không hợp pháp khác để xác định sai số tiền thuế phải nộp, số tiền thuế được hoàn;

e) Khai sai với thực tế hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu mà không khai bổ sung hồ sơ khai thuế sau khi hàng hóa đã được thông quan, nếu không thuộc trường hợp quy định tại Điều 188 và Điều 189 của Bộ luật này;

g) Cố ý không kê khai hoặc khai sai về thuế đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu, nếu không thuộc trường hợp quy định tại Điều 188 và Điều 189 của Bộ luật này;

h) Câu kết với người gửi hàng để nhập khẩu hàng hóa, nếu không thuộc trường hợp quy định tại Điều 188 và Điều 189 của Bộ luật này;

i) Sử dụng hàng hóa thuộc đối tượng không chịu thuế, miễn thuế, xét miễn thuế không đúng mục đích quy định mà không khai báo việc chuyển đổi mục đích sử dụng với cơ quan quản lý thuế.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, bị phạt tiền từ 500 triệu đồng đến 1,5 tỷ đồng hoặc phạt tù từ 01 năm đến 03 năm:

a) Có tổ chức;

b) Số tiền trốn thuế từ 300 triệu đồng đến dưới 1 tỷ đồng;

c) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn;

d) Phạm tội 02 lần trở lên;

đ) Tái phạm nguy hiểm.

3. Phạm tội trốn thuế với số tiền 1 tỷ đồng trở lên, bị phạt tiền từ 1,5 tỷ đồng đến 4,5 tỷ đồng hoặc phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.

4. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 20-100 triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản. 5. Pháp nhân thương mại phạm tội quy định tại Điều này, bị phạt như sau:

a) Thực hiện một trong các hành vi quy định tại khoản 1 Điều này trốn thuế với số tiền từ 200- dưới 300 triệu đồng hoặc từ 100- dưới 200 triệu đồng nhưng đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi trốn thuế hoặc đã bị kết án về tội này hoặc về một trong các tội quy định tại các điều 188, 189, 190, 191, 192, 193, 194, 195 và 196 của Bộ luật này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 300 triệu đồng đến 1 tỷ đồng;

b) Phạm tội thuộc một trong các trường hợp quy định tại các điểm a, b, d và đ khoản 2 Điều này, thì bị phạt tiền từ 1-3 tỷ đồng;

c) Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại khoản 3 Điều này, bị phạt tiền từ 3-10 tỷ đồng hoặc đình chỉ hoạt động có thời hạn từ 06 tháng đến 03 năm;

d) Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại Điều 79 của Bộ luật này, bị đình chỉ hoạt động vĩnh viễn; đ) Pháp nhân thương mại còn có thể bị phạt tiền từ 50- 200 triệu đồng, cấm kinh doanh, cấm hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định hoặc cấm huy động vốn từ 01 năm đến 03 năm.

"Các cá nhân kinh doanh online nên đăng ký kinh doanh với cơ quan nhà nước có thẩm quyền và thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ về thuế với nhà nước, tránh trường hợp bị phạt vì không kê khai, không nộp thuế. Vì hiện nay, đối với tội trốn thuế, mức phạt tù cao nhất có thể lên đến 07 năm", luật sư Kiên chia sẻ.

Y Nhụy