Chủ tịch Quốc hội: Khi xảy ra hàng giả, không cơ quan nào chịu trách nhiệm chính

Ngày 3-6, tại phiên họp 46, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) cho ý kiến về một số vấn đề lớn trong việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu tại phiên họp. Ảnh: Phạm Thắng

Dự thảo luật này đã được Quốc hội cho ý kiến tại đợt 1 của kỳ họp thứ 9. Theo Chủ tịch Quốc hội, thảo luận tại kỳ họp thứ 9, các đại biểu quan tâm tới dự luật này vì liên quan việc đánh giá an toàn thực phẩm hiện nay, khi lực lượng kiểm tra khắp nơi trên cả nước, để làm sao đảm bảo tiêu chuẩn hàng hóa, quy chuẩn kỹ thuật.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nêu rõ khi xảy ra tình trạng hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng thì không cơ quan nào chịu trách nhiệm chính.

Do đó, Chủ tịch Quốc hội đề nghị khi xây dựng, ban hành luật lần này phải rõ trách nhiệm của Quốc hội, của Chính phủ, bộ ngành liên quan thì mới xử lý được. Đồng thời lưu ý luật cần thiết kế ngắn gọn, dễ hiểu, phù hợp cam kết và thông lệ quốc tế.

Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị Chính phủ khẩn trương hoàn thiện các nghị định liên quan để sau khi luật được thông qua thì sớm có hiệu lực, nếu được từ 1-7-2025, thay vì 1-1-2026, vì yêu cầu thực tiễn đang rất cấp bách.

Cho ý kiến về dự thảo luật, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh cho biết thời gian vừa qua, khi Quốc hội thảo luận luật này thì cũng là thời điểm phát sinh nhiều sự việc, Thủ tướng Chính phủ đang chỉ đạo làm rất quyết liệt về thủ tục tự công bố, thủ tục hợp quy, tiêu chuẩn, quy chuẩn liên quan chất lượng hàng hóa, cũng như tăng cường trách nhiệm trong công tác quản lý.

Theo Phó Chủ tịch Quốc hội, việc xây dựng pháp luật cần theo hướng tạo hành lang pháp lý thuận lợi, tuy nhiên không vì thế mà thiếu sự kiểm soát, thiếu chặt chẽ dẫn đến hậu quả như các vụ việc thời gian qua. Do đó, dự thảo luật cần quy định chặt chẽ về vấn đề hậu kiểm, thẩm quyền, trách nhiệm liên quan.

Về trách nhiệm của cơ quan quản lý Nhà nước, bà Nguyễn Thị Thanh cho rằng nên quy định rõ, bổ sung vào luật để tạo ra hành lang pháp lý theo hướng kiến tạo không gian phát triển nhưng vẫn đảm bảo quản lý theo khuôn khổ.

Để giảm thiểu tối đa thủ tục hành chính, chi phí cho doanh nghiệp, đẩy mạnh số hóa thủ tục đăng ký bản công bố hợp quy, dự thảo Luật đã chỉnh lý quy định về đăng ký hợp quy theo hướng tối giản, theo đó tổ chức, cá nhân chỉ cần thông báo công bố hợp quy trên cơ sở dữ liệu quốc gia về tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng.

Trước một số ý kiến đề nghị bỏ quy định công bố hợp quy, bà Nguyễn Thanh Hải, Chủ nhiệm Ủy ban Công tác Đại biểu của Quốc hội, đề nghị không bỏ mà chỉ điều chỉnh nội dung về thủ tục công bố hợp quy theo hướng rà soát, cập nhật hệ thống tiêu chuẩn nhanh, hài hòa với quy chuẩn quốc tế và đặc biệt, phải điện tử hóa quy trình công bố hợp quy.

Theo bà Hải, quy định công bố hợp quy có rất nhiều lợi ích, như đảm bảo chất lượng an toàn sản phẩm (nhất là với hàng hóa ảnh hưởng đến sức khỏe, môi trường), bảo vệ người tiêu dùng, tạo sân chơi bình đẳng, tránh rào cản thương mại.

Minh Chiến