Chú trọng công tác hoàn nguyên bảo vệ môi trường

Trên khai trường 21 thuộc khu vực xã Đồng Tuyển (thành phố Lào Cai) không còn những chiếc máy xúc và xe tải cỡ lớn khai thác quặng, thay vào đó là màu xanh của cây lâm nghiệp, hoa màu. Khai trường này đã được Công ty TNHH MTV Apatit Việt Nam lập xong đề án đóng cửa mỏ và được Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam (Bộ Tài nguyên và Môi trường) tiếp nhận để thẩm định, phê duyệt. Để trả lại màu xanh trên khai trường, công ty đã phải san lấp hàng vạn mét khối đất đá và phủ mặt lớp đất đủ điều kiện để trồng cây.

Ngoài khai trường 21, thời gian qua, Công ty TNHH MTV Apatit Việt Nam đã đóng cửa mỏ tại các khai trường, kết thúc việc khai thác các khai trường 9/37 và khai trường 8b. Đề án đóng cửa mỏ 2 khai trường này được Bộ Tài nguyên và Môi trường phê duyệt theo Quyết định số 2351 ngày 25/11/2013. Sau khi công ty thực hiện xong các nội dung, phần việc của đề án đóng cửa mỏ, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã kiểm tra, nghiệm thu và ra quyết định đóng cửa mỏ khai trường 8b và khai trường 9/37 tại Quyết định số 2593 ngày 17/11/2014. Trên nhiều khai trường bây giờ mọc lên những nhà lưới của mô hình nông nghiệp công nghệ cao, hồ sinh thái hoặc các khu tái định cư. Không còn là công trường nhộn nhịp khai thác quặng nhưng nhờ công tác hoàn nguyên được thực hiện tốt, các khai trường vẫn mang lại giá trị quan trọng cho phát triển kinh tế - xã hội địa phương.

Khai trường 21 được phủ màu xanh của cây lâm nghiệp và hoa màu.

Thực hiện quy định của Luật Khoáng sản về lập và tổ chức thực hiện đề án đóng cửa mỏ khoáng sản, sau khi hoàn thành khai thác tại các khai trường, Công ty TNHH MTV Apatit Việt Nam đã lập đề án đóng cửa mỏ khoáng sản trình Bộ Tài nguyên và Môi trường phê duyệt. Khi có quyết định đóng cửa mỏ khoảng sản của bộ, công ty bàn giao lại đất cho địa phương sử dụng.

Việc xử lý, bảo vệ môi trường các bãi thải và môi trường được thực hiện như là một nội dung trọng tâm trong đề án đóng cửa mỏ. Công ty đã chỉ đạo cải tạo mặt tầng sau khai thác bằng cách phủ xanh bởi các cây trồng lâm nghiệp, hoa màu. Một phần khu vực khai thác, công ty san lấp mặt bằng phục vụ xây dựng khu tái định cư và trồng cây nông nghiệp ngắn ngày. Đối với bãi thải của khai trường không thể trồng cây được ngay mà phải cải tạo trước, công ty đã sử dụng đất màu được xúc chọn lọc trong khi cải tạo bờ mỏ vận chuyển đến và gạt trải trên diện tích mặt bãi với chiều dày 0,5 m, sau đó trồng cây phủ xanh bảo vệ môi trường. Một phần lòng moong khai thác được đắp chắn thành hồ chứa nước phục vụ sản xuất và điều hòa môi trường trong khu vực.

Tuy nhiên, công tác hoàn nguyên môi trường còn gặp nhiều khó khăn do chi phí đóng cửa mỏ rất lớn, có khai trường lên đến hàng chục tỷ đồng, ảnh hưởng đến hiệu quả sản xuất - kinh doanh của công ty. Khối lượng đất để phục hồi và phủ các bãi thải tương đối lớn, phải vận chuyển từ các khu vực khác về nên chi phí rất cao. Thời gian lập và trình duyệt đề án thường kéo dài, không đáp ứng yêu cầu về sử dụng đất của người dân địa phương…

Ông Nguyễn Quang Lợi, Phó Tổng Giám đốc Công ty TNHH MTV Apatit Việt Nam cho biết: Để khắc phục vấn đề trên, trong thời gian tới, công ty sẽ kết hợp giữa khai thác các khai trường xung quanh và vận chuyển đất về san lấp để giảm tối đa chi phí vận chuyển. Công ty cũng có phương án sử dụng bùn thải quặng tuyển phủ bề mặt bãi thải và lòng moong khai trường những khu vực để trồng cây, giải pháp này có 2 yếu tố tích cực là thay thế lượng đất phủ đủ điều kiện trồng cây phải tìm ở những khu vực khác và tạo ra dung tích hồ thải cho các nhà máy tuyển, giảm chi phí, diện tích đất làm hồ thải quặng đuôi mới cho các nhà máy tuyển. Công ty cũng sẽ xin chủ trương của Bộ Tài nguyên và Môi trường vừa lập trình duyệt đề án vừa tổ chức thi công để có thể sớm nhất hoàn thành đóng cửa mỏ và bàn giao cho địa phương sử dụng.

Mạnh Dũng