Chùa Chén Kiểu: Tuyệt tác kiến trúc từ mảnh sành sứ tại Cần Thơ

Nằm ven quốc lộ 1A, đoạn qua phường Mỹ Xuyên, TP Cần Thơ, chùa Sro Lôn (thường được gọi là chùa Chén Kiểu) là một trong những điểm đến văn hóa Khmer độc đáo bậc nhất khu vực. Ngôi chùa không chỉ nổi tiếng với vẻ ngoài lộng lẫy được ghép từ hàng trăm nghìn mảnh sành sứ mà còn thu hút du khách bởi những câu chuyện lịch sử và hiện vật quý giá.

Toàn cảnh chùa Sro Lôn

Lịch sử hình thành và tên gọi độc đáo

Chùa Sro Lôn được khởi dựng từ năm 1815 bằng vật liệu cây lá đơn sơ. Sau khi bị hư hại nặng nề do chiến tranh, công trình bắt đầu được trùng tu lớn vào năm 1945 dưới sự chủ trì của hòa thượng Tăng Dúch. Đến năm 1989, quần thể kiến trúc này chính thức hoàn thiện diện mạo khang trang như hiện tại trên diện tích hơn 2,1ha.

Tên gọi "Chén Kiểu" xuất phát từ phương pháp trang trí đặc biệt. Trong quá trình xây dựng, do thiếu hụt kinh phí mua gạch men, nhà chùa đã nảy ra ý tưởng quyên góp chén, đĩa sứ từ bà con Phật tử, sau đó đập vỡ để ốp lên các mảng tường. Cách làm sáng tạo này vô tình tạo nên một phong cách kiến trúc độc bản, bền bỉ với thời gian.

Chánh điện chùa Chén Kiểu làm từ gạch men và những mảnh vỡ của chén, đĩa

Nghệ thuật ghép mảnh sành sứ tinh xảo

Điểm nhấn ấn tượng nhất của ngôi chùa tập trung tại khu vực chánh điện. Toàn bộ các mảng tường, hàng rào, cầu thang và tay vịn đều được bao phủ bởi những mảnh chén, đĩa vỡ với đủ màu sắc và hoa văn. Những mảnh sành được sắp xếp khéo léo tạo thành các họa tiết trang trí sinh động, phản chiếu ánh sáng rực rỡ dưới nắng mặt trời.

Các mảng tường, hàng rào được ốp bằng những mảnh chén, đĩa vỡ, gạch men với đủ màu sắc

Không gian bên trong chùa được bao bọc bởi vườn cây cổ thụ xanh mát, bao gồm nhiều hạng mục như sala, nhà tăng xá, thư viện và tháp lưu tro cốt. Sự kết hợp giữa màu sắc rực rỡ của sành sứ và không gian tĩnh lặng tạo nên một bầu không khí linh thiêng, thu hút hàng nghìn lượt khách tham quan mỗi năm.

Bí ẩn cặp giường "nóng - lạnh" của Công tử Bạc Liêu

Bên cạnh kiến trúc, chùa Chén Kiểu còn là nơi lưu giữ bộ hiện vật quý hiếm: hai chiếc giường "trái cực" từng thuộc sở hữu của gia đình Công tử Bạc Liêu. Nhà chùa đã mua lại những kỷ vật này vào khoảng giai đoạn 1954-1958.

Cả hai chiếc giường đều có kích thước lớn (cao 2,5m, rộng gần 2m), được chạm khắc tinh xảo từ gỗ quý. Điểm đặc biệt nằm ở công năng sử dụng:

Giường nóng: Mặt giường ghép từ 3 tấm gỗ giáng hương, dùng để nằm vào mùa mưa hoặc những ngày se lạnh để giữ ấm.
Giường lạnh: Mặt giường lót các tấm đá cẩm thạch lớn, tạo cảm giác mát mẻ, phù hợp với khí hậu oi bức của mùa hè miền Tây.

Hai chiếc giường trái cực nóng - lạnh của Công tử Bạc Liêu được nhà chùa mua lại

Sự kết hợp giữa kiến trúc sáng tạo từ phế liệu sành sứ và những giá trị lịch sử gắn liền với các nhân vật nổi tiếng đã biến chùa Chén Kiểu thành một di sản văn hóa đặc sắc, là điểm dừng chân không thể bỏ qua khi du khách ghé thăm Cần Thơ.

Đông đảo du khách ghé thăm, chiêm ngưỡng ngôi chùa

Tuệ Nhân