Chưa quy định rõ trường hợp áp dụng phạt cảnh cáo trong lĩnh vực bảo hiểm xã hội

Bảo hiểm xã hội Việt Nam kiến nghị làm rõ thêm một số nội dung về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo hiểm xã hội

Bảo hiểm xã hội Việt Nam vừa có báo cáo về thình thực hiện các quy định xử phạt vi phạm hành chính về đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp theo Nghị định 28/2020/NĐ-CP.

Bên cạnh những kết quả đạt được, Bảo hiểm xã hội Việt Nam cũng kiến nghị làm rõ thêm một số nội dung trong Nghị định số 28/2020/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo hiểm xã hội.

Cụ thể, Bảo hiểm xã hội Việt Nam kiến nghị để làm rõ hơn đối tượng trong quy định xử phạt vi phạm hành chính đối với cá nhân người đứng đầu hoặc người đại diện pháp nhân.

Theo đó, tại khoản 1 Điều 3 Nghị định số 28/2020/NĐ-CP quy định: Tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm trong lĩnh vực..., bảo hiểm xã hội,... thì bị xử phạt theo hình thức xử phạt chính là cảnh cáo hoặc phạt tiền.

Tuy nhiên, việc xử phạt vi phạm hành chính đối với cá nhân là người đại diện theo pháp luật của đơn vị sử dụng lao động vi phạm quy định về đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp còn gặp một số vướng mắc, do khái niệm “người sử dụng lao động” tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, theo quy định tại khoản 3 Điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014, được quy định bao gồm: cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp, đơn vị vũ trang nhân dân; tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức chính trị xã hội - nghề nghiệp, tổ chức xã hội - nghề nghiệp, tổ chức xã hội khác; cơ quan, tổ chức nước ngoài, tổ chức quốc tế hoạt động trên lãnh thổ Việt Nam; doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh cá thể, tổ hợp tác, tổ chức khác và cá nhân có thuê mướn, sử dụng lao động theo hợp đồng lao động.

Nên các hành vi vi phạm nghĩa vụ đóng bảo hiểm xã hội khó quy lỗi cho cá nhân là người đứng đầu doanh nghiệp, tổ chức.

Từ thực tế đó, Bảo hiểm xã hội Việt Nam đề xuất cần quy định rõ hơn tại Điều 38 của Nghị định về hình thức phạt tiền, cụ thể: Ngoài phạt tiền đối với tổ chức vi phạm, cần quy định rõ việc đồng thời phạt tiền đối với người đứng đầu hoặc người đại diện theo pháp luật của tổ chức đó ở mức độ phù hợp để gắn với trách nhiệm của cá nhân trong việc chấp hành pháp luật, đồng thời có căn cứ xem xét trách nhiệm hình sự đối với cá nhân khi thỏa mãn cấu thành tội phạm quy định tại khoản 1 Điều 216 Bộ luật Hình sự về tội trốn đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp.

Cũng theo Bảo hiểm xã hội Việt Nam, tại khoản 1 Điều 3 Nghị định 28/2020/NĐ-CP quy định về áp dụng hình thức xử phạt cảnh cáo là một trong hai hình phạt chính đối với hành vi vi phạm hành chính lĩnh vực bảo hiểm xã hội và về thẩm quyền xử phạt của cơ quan bảo hiểm xã hội đã được quy định cụ thể tại Điều 53 của Nghị định.

Việc áp dụng hình thức xử phạt này được thực hiện theo quy định tại Điều 22 về hình thức xử phạt cảnh cáo và điều 9 về các tình tiết giảm nhẹ trong Luật Xử lý vi phạm hành chính.

Tuy nhiên vì Nghị định chưa quy định cụ thể nên việc áp dụng trên thực tế còn có những bất cập. Bảo hiểm xã hội Việt Nam đề nghị quy định cụ thể các trường hợp áp dụng hình thức xử phạt cảnh cáo trong lĩnh vực bảo hiểm xã hội để đảm bảo tính răn đe cũng như tạo điều kiện cho đơn vị đã khắc phục hậu quả trước và trong thời gian thanh tra, kiểm tra trực tiếp.

Đồng thời, Bảo hiểm xã hội Việt Nam đề nghị nghiên cứu, bổ sung thêm một số nội dung vào khoản 1 Điều 3 và sửa tên Điều 3 thành: Hình thức xử phạt, biện pháp khắc phục hậu quả và nguyên tắc áp dụng khi xử phạt vi phạm hành chính về lĩnh vực bảo hiểm xã hội để dễ dàng hơn trong áp dụng pháp luật.

An Nhiên