Chưa rõ hình hài SGK lớp 1 năm tới

Theo ông Thái Văn Tài, Vụ trưởng Vụ Giáo dục tiểu học - Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT), sau 2 vòng thẩm định, 11 bản thảo sách giáo khoa (SGK) lớp 1 bị đánh giá "không đạt".

Loại nhiều bản thảo ở vòng 2

Hội đồng Thẩm định quốc gia vừa kết thúc vòng thẩm định SGK thứ hai và tiếp tục loại thêm 2 bản thảo SGK lớp 1. Như vậy, chỉ còn 38/49 bản thảo SGK đạt yêu cầu và đáp ứng đủ 9 môn học. Chẳng hạn, môn tiếng Việt: 1/6 bản thảo; môn toán: 1/6 bản thảo; môn giáo dục thể chất: 3/4 bản thảo; hoạt động trải nghiệm: 3/6 bản thảo; môn tự nhiên - xã hội: 2/5 bản thảo; môn đạo đức: 1/6 bản thảo... Trong số những bản thảo SGK không đạt, có sách Đạo đức lớp 1 của GS Hồ Ngọc Đại.

Theo kết luận của hội đồng, so với vòng 1, bản mẫu SGK vòng 2 đã được chỉnh sửa khá nhiều. Tuy nhiên, nhiều nội dung chỉnh sửa chưa bảo đảm đúng, chính xác theo các góp ý sửa chữa của Hội đồng Thẩm định vòng 1, đặc biệt là các góp ý của hội đồng về bám sát yêu cầu cần đạt của chương trình môn học, phương pháp giáo dục và đánh giá kết quả giáo dục trong SGK về cấu trúc bài học. Bản mẫu SGK vòng 2 vẫn còn nhiều lỗi cần phải đầu tư nhiều thời gian để điều chỉnh, hoàn thiện. Như vậy, ở thời điểm hiện tại, bản mẫu SGK chưa đáp ứng được các quy định của Thông tư 33 chương trình giáo dục phổ thông tổng thể và chương trình môn đạo đức lớp 1.

Ông Thái Văn Tài cho hay Bộ GD-ĐT đã tiếp nhận các bản mẫu SGK từ 3 đơn vị đề nghị thẩm định, gồm NXB Giáo dục Việt Nam, NXB ĐH Sư phạm, NXB ĐH Sư phạm TP HCM. Qua quá trình rà soát, kiểm tra và đối chiếu với quy định tại Thông tư số 33, Bộ GD-ĐT đã tiếp nhận các bộ sách được đề nghị thẩm định đối với 9 môn học ở lớp 1 với 49 bản thảo. Trong đó, môn tiếng Việt: 6 bản thảo; môn toán: 6 bản thảo; môn đạo đức: 6 bản thảo; môn tự nhiên - xã hội: 5 bản thảo; môn giáo dục thể chất: 4 bản thảo; môn nghệ thuật (âm nhạc): 5 bản thảo; môn nghệ thuật (mỹ thuật): 5 bản thảo; hoạt động trải nghiệm: 6 bản thảo; môn tiếng Anh: 6 bản thảo. Ở vòng thẩm định đầu tiên, không có bản thảo SGK nào được đánh giá mức "đạt"; đa phần các bản thảo SGK được đánh giá "đạt nhưng cần sửa chữa". Có 9 bản thảo của một số môn học/hoạt động giáo dục bị đánh giá ở mức "không đạt", cụ thể là môn tiếng Việt: 1 bản thảo, môn toán: 1 bản thảo, môn giáo dục thể chất: 3 bản thảo, hoạt động trải nghiệm: 3 bản thảo, môn khoa học tự nhiên: 1 bản thảo.

Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Hữu Độ cho hay những bản thảo không đạt yêu cầu thường là không tuân thủ thời lượng chương trình quy định. Những bản thảo không đạt ở vòng 2 thường là các tác giả có sửa chữa nhưng vẫn chưa đạt theo yêu cầu của Hội đồng Thẩm định. Theo ông Độ, nhiều tác giả muốn tiếp tục chỉnh sửa để trình hội đồng thẩm định lại.

Nhiều sách trong bộ sách Công nghệ giáo dục không đạt trong vòng thẩm định

Địa phương lựa chọn SGK

Bộ GD-ĐT khẳng định không lo thiếu SGK lớp 1 vào năm 2020 khi thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông mới. Theo đánh giá của Bộ GD-ĐT, kết quả thẩm định vừa qua cho thấy nhiều bản mẫu SGK được các tác giả xây dựng công phu, cẩn thận, tâm huyết trên cơ sở tuân thủ định hướng đổi mới của chương trình. Đặc biệt có nhiều tác giả tuổi cao, sức khỏe đã yếu nhưng với tinh thần chăm lo cho thế hệ trẻ, tâm huyết với sự nghiệp giáo dục đã nghiên cứu và biên soạn các bản thảo SGK theo chương trình mới. Nhiều bản mẫu SGK có quan điểm biên soạn riêng, cấu trúc sách mới, hiện đại, tiếp cận với cách biên soạn sách của các nước tiên tiến nhưng vẫn bảo đảm phù hợp với điều kiện nhà trường và học sinh tiểu học Việt Nam; bảo đảm tính "mở", linh hoạt, tạo điều kiện cho giáo viên phát huy tính chủ động, sáng tạo.

Trao đổi với phóng viên Báo Người Lao Động chiều 13-10, ông Thái Văn Tài cho hay dự kiến cuối tháng 10, Bộ GD-ĐT sẽ công bố kết quả thẩm định của các hội đồng để các địa phương lựa chọn SGK theo đúng thẩm quyền. Hiện Bộ GD-ĐT đang soạn thảo thông tư quy định về việc thành lập hội đồng lựa chọn SGK. Luật Giáo dục sửa đổi năm 2019 quy định: UBND các tỉnh, TP sẽ quyết định bộ SGK nào phù hợp thay vì các cơ sở giáo dục phổ thông lựa chọn.

Mời đơn vị độc lập đánh giá

Theo Bộ GD-ĐT, trường hợp hội đồng và nhóm tác giả SGK không có tiếng nói chung thì cả hai bên (hội đồng và tác giả) đều có quyền đề nghị Bộ GD-ĐT mời một lực lượng thứ ba làm việc độc lập để có một đánh giá khách quan. Ông Thái Văn Tài cũng cho biết các sách không đạt ở đợt này, nếu sửa chữa theo những góp ý của Hội đồng Thẩm định thì có thể đăng ký thẩm định lại vào tháng 11-2019.

Bài và ảnh: YẾN ANH