Chuẩn bị trước kỳ thi tốt nghiệp theo chương trình mới

Học sinh lớp 12 Trường THPT Hương Thủy tích cực ôn tập. Ảnh: Quang Phúc

Vừa qua, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã công bố đề thi tham khảo kỳ thi tốt nghiệp THPT từ năm 2025. Cấu trúc đề thi, ngoài dạng câu hỏi trắc nghiệm 4 lựa chọn còn có những dạng câu hỏi mới khác với đề thi tốt nghiệp THPT các năm trước đây như dạng câu hỏi trắc nghiệm đúng sai, trắc nghiệm dạng trả lời ngắn. Để kỳ thi tốt nghiệp THPT có kết quả tốt, thầy cô giáo và các em học sinh cần nắm những điểm mới trong mục tiêu, nội dung chương trình và đặc biệt là trong yêu cầu của kỳ thi tốt nghiệp THPT từ năm 2025 để có kế hoạch, phương pháp, cách thức tổ chức dạy và học hiệu quả.

Đối với thầy cô giáo, trước tiên chúng ta nên nghiên cứu kỹ chương trình bộ môn, nắm yêu cầu cần đạt của từng chủ đề, bài dạy để dạy cho học sinh. Điều lưu ý là khi soạn bài và dạy học, thầy cô cần tránh việc bám vào sách giáo khoa, sách viết gì dạy nấy. Thứ hai, đổi mới phương pháp dạy học, phương pháp kiểm tra đánh giá sao cho đáp ứng với yêu cầu phát triển phẩm chất và năng lực của học sinh theo mục tiêu của chương trình Giáo dục phổ thông 2018. Thứ ba, bên cạnh đổi mới phương pháp dạy, thầy cô giáo cần hướng dẫn học sinh đổi mới phương pháp học; phát huy khả năng tự học của học sinh. Thứ tư, cần tìm hiểu đề tham khảo của Bộ Giáo dục và Đào tạo, các dạng câu hỏi mới của đề ra để hướng dẫn học sinh cách làm bài, vừa ôn tập kiến thức đã học vừa giúp các em làm quen với các dạng thức mới của đề thi. Thứ năm, xây dựng ngân hàng câu hỏi, đề thi thử tốt nghiệp THPT để ôn tập và hướng dẫn học sinh luyện tập, giúp các em hình thành kỹ năng làm bài thi, nhất là các dạng thức mới của đề.

Đối với học sinh, theo phương án tổ chức kỳ thi tốt nghiệp THPT từ năm 2025 của Bộ Giáo dục và Đào tạo, thí sinh sẽ thi 2 môn bắt buộc gồm: Ngữ văn, toán và 2 môn tự chọn trong số các môn còn lại được học ở lớp 12, gồm: Ngoại ngữ, lịch sử, vật lý, hóa học, sinh học, địa lý, giáo dục kinh tế và pháp luật, tin học và công nghệ. Để xác định 2 môn thi tự chọn sao cho hiệu quả thì ngay từ bây giờ các em cần phải phân tích kỹ định hướng của bản thân. Sau khi chọn tổ hợp môn thi tốt nghiệp, các em cần xây dựng kế hoạch học tập. Điều cần lưu ý là phải học đều tất cả các môn, bởi môn học nào, hoạt động nào cũng có vai trò nhất định trong việc hình thành năng lực, phẩm chất của học sinh. Các em nên dành nhiều thời gian hơn để học tốt các môn chọn thi tốt nghiệp và tuyển sinh đại học.

Để đảm bảo có đủ phẩm chất, năng lực, hoàn thành tốt mục tiêu đầu ra, đạt kết quả cao trong kỳ thi tốt nghiệp THPT, các em cần lưu ý phải đảm bảo các yêu cầu cần đạt của các môn học, đặc biệt là các môn học mà bản thân em chọn để thi tốt nghiệp và tuyển sinh đại học. Học sinh cũng cần chú ý đổi mới phương pháp học. Với chương trình Giáo dục phổ thông 2018 yêu cầu học sinh phải tự lực chiếm lĩnh kiến thức để phát triển năng lực, phẩm chất của bản thân. Điều này đòi hỏi các em học sinh phải hình thành thói quen và năng lực tự học, năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo cùng với các năng lực chung và năng lực đặc thù của bộ môn mà các em lựa chọn.

Bên cạnh đó, các em cần tìm hiểu đề tham khảo của Bộ Giáo dục và Đào tạo, làm quen với các dạng thức mới của đề thi, chú ý các dạng câu hỏi đúng sai, câu hỏi trả lời ngắn. Tiến hành vừa học vừa ôn tập kiến thức đã học, tránh “nước đến chân mới nhảy". Các em cần ôn luyện bằng cách làm nhiều đề thi, vừa giúp ôn lại tổng thể kiến thức đã học vừa góp phần giúp các em hình thành kỹ năng làm bài thi để có thể tự tin bước vào kỳ thi tốt nghiệp THPT đầu tiên áp dụng chương trình Giáo dục phổ thông 2018.

Đối với những em học sinh có sự lựa chọn ngành học yêu thích hoặc ngành học để làm nghề mà mình mơ ước, nhưng điểm học các môn thi trong tổ hợp lựa chọn liên quan chưa đạt như mong muốn thì cần lưu ý hãy khoan từ bỏ ước mơ. Ngay từ bây giờ, các em phải xây dựng kế hoạch học tập phù hợp, dành nhiều thời gian và tìm sự trợ giúp, hướng dẫn từ các thầy cô, các chuyên gia có kinh nghiệm để giúp các em. Điều quan trọng là phải đổi mới cách học, các em có thể tham khảo nhiều bộ sách giáo khoa để học nhưng cần chú ý phải đáp ứng đầy đủ các yêu cầu cần đạt của chương trình môn học.

Để chuẩn bị tốt cho kỳ thi tốt nghiệp theo chương trình mới, chắc chắn sẽ có nhiều điểm mới, các em cần theo dõi và tìm hiểu kỹ các quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo, các đề án tuyển sinh của các trường đại học để chủ động thực hiện đúng theo yêu cầu, tránh những nhầm lẫn đáng tiếc.

Nguyễn Thị Hoa Phượng