Chung một tầm nhìn, hướng tới chân trời phát triển mới

Thủ tướng Phạm Minh Chính và Phu nhân kết thúc chuyến thăm chính thức Malaysia và tham dự Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 46. (Ảnh: Dương Giang/TTXVN)

Mối quan hệ của hai nước láng giềng gần gũi ngày càng được củng cố, tăng cường, trở thành một hình mẫu hợp tác trong ASEAN: Bền về chính trị, mạnh về kinh tế, sâu sắc về văn hóa, rộng về tầm nhìn; chung về mục tiêu độc lập, chủ quyền, vì tương lai ấm no, hạnh phúc của nhân dân. Sự gắn kết bền chặt giữa hai nước góp phần quan trọng viết nên câu chuyện Đông Nam Á “hòa bình và hợp tác, đoàn kết và tự cường, bao trùm và thịnh vượng” trong thế kỷ 21.

Đó là những thông điệp mạnh mẽ trong chuyến thăm chính thức Malaysia và tham dự Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 46 và các hội nghị cấp cao liên quan của Thủ tướng Phạm Minh Chính và Phu nhân cùng đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam. Sự kiện này diễn ra trong bối cảnh khu vực ASEAN đang ngày càng khẳng định vai trò là động lực, là trung tâm phát triển năng động, cộng đồng ngày càng đoàn kết, tự cường, chủ động, bao trùm và bền vững, là một trong những đầu tàu dẫn dắt thế giới đến "Những chân trời phát triển mới".

Việt Nam luôn trong trái tim của Malaysia

Đây là chuyến thăm đầu tiên của lãnh đạo chủ chốt Việt Nam sau khi hai nước nâng cấp quan hệ song phương lên Đối tác chiến lược toàn diện nhân chuyến thăm chính thức Malaysia của Tổng Bí thư Tô Lâm tháng 11/2024. Malaysia đã đón tiếp Thủ tướng Phạm Minh Chính và đoàn Việt Nam hết sức nồng hậu, tình cảm chân thành, ấm áp.

Tại hội đàm chính thức diễn ra trong bầu không khí hết sức thân tình, hữu nghị, hiểu biết lẫn nhau, Thủ tướng Phạm Minh Chính và Thủ tướng Anwar Ibrahim nhất trí cao nhiều nội dung quan trọng như tiếp tục duy trì, nâng cấp và phát huy hiệu quả của các cơ chế hiện có; quyết tâm nâng kim ngạch thương mại song phương lên 20 tỷ USD trong một đến hai năm tới theo hướng cân bằng và bền vững. Hai bên sẽ tăng cường trao đổi, tham vấn, chia sẻ kinh nghiệm và mở rộng hợp tác trong các lĩnh vực mới như kinh tế số, kinh tế xanh, khoa học-công nghệ, đổi mới sáng tạo...; đẩy mạnh hợp tác quốc phòng, an ninh vì mục tiêu hòa bình, ổn định, phát triển ở khu vực và thế giới; thúc đẩy hợp tác giáo dục-đào tạo, hoạt động giao lưu văn hóa và nhân dân.

Đặc biệt, Thủ tướng Phạm Minh Chính đề xuất, Việt Nam có nhiều tiềm năng, điều kiện phát triển ngành thực phẩm Halal nhưng cần sự hỗ trợ của Malaysia và thúc đẩy hợp tác với các nước Vùng Vịnh trong lĩnh vực này. Thủ tướng nhấn mạnh, chuyến thăm này sẽ gửi đi thông điệp về quyết tâm mạnh mẽ của hai nước cùng hợp tác và phát triển tự cường, bền vững, đóng góp tích cực cho hòa bình, ổn định và phát triển ở khu vực.

Tại cuộc họp báo sau hội đàm, chúng tôi được chứng kiến sự thân tình của hai Thủ tướng như những người thân trong gia đình. Thủ tướng Anwar Ibrahim nêu bật, Việt Nam có vị trí đặc biệt quan trọng trong trái tim của Malaysia; nêu rõ, nước này đã theo dõi sát sao công cuộc đấu tranh hết sức anh dũng của nhân dân Việt Nam chống lại chủ nghĩa thực dân, đế quốc, giành độc lập dân tộc, thống nhất đất nước dưới sự lãnh đạo của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Từ thời trẻ, ông đã tập hợp một nhóm trí thức tại Malaysia cùng với những người bạn từ Thái Lan, Indonesia, Philippines, Singapore để ủng hộ Việt Nam. Bản thân ông cũng hiểu rõ lịch sử, nghiên cứu kỹ những cuốn sách về chiến tranh nhân dân của Việt Nam.

Nhấn mạnh coi Việt Nam là người bạn rất thân thiết với Malaysia, Thủ tướng Anwar Ibrahim đánh giá Việt Nam đang trải qua “những bước tiến lịch sử về kinh tế”; thế hệ trẻ Malaysia đặc biệt ngưỡng mộ Việt Nam từ một nước bị tàn phá bởi chiến tranh nhưng đã phát triển vượt bậc chỉ trong vài thập kỷ và nước này có thể học hỏi nhiều điều từ Việt Nam.

Việt Nam đang trải qua “những bước tiến lịch sử về kinh tế”; thế hệ trẻ Malaysia đặc biệt ngưỡng mộ Việt Nam từ một nước bị tàn phá bởi chiến tranh nhưng đã phát triển vượt bậc chỉ trong vài thập kỷ và nước này có thể học hỏi nhiều điều từ Việt Nam.

Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim

Ông Anwar Ibrahim đặc biệt đánh giá cao thỏa thuận về hợp tác lưới điện, trong đó, dự án đường dây cáp ngầm truyền tải điện từ Việt Nam tới Malaysia sẽ là minh chứng cho sự thành công cho ASEAN cũng như hợp tác giữa hai nước, giúp hiện thực, cụ thể hóa những chương trình hợp tác rất phù hợp chính sách chuyển dịch năng lượng, phát triển năng lượng tái tạo của cả khu vực. Cả phòng họp báo bất ngờ sôi nổi hẳn khi Thủ tướng Anwar Ibrahim không giấu nổi sự háo hức khi bày tỏ rất mong chờ trận đấu then chốt ngày 10/6 tới tại Kuala Lumpur giữa đội tuyển bóng đá Việt Nam và Malaysia trong khuôn khổ vòng loại Asian Cup 2027; đặc biệt là mong chờ trận bóng đá giao hữu giữa đội các ngôi sao ASEAN với Manchester United cũng được tổ chức tại Kuala Lumpur vào 28/5 tới.

Về phần mình, Thủ tướng Phạm Minh Chính trân trọng cảm ơn sự đón tiếp trọng thị, tình cảm nồng ấm mà Chính phủ và người dân Malaysia, khiến Thủ tướng và các thành viên đoàn hết sức cảm động, có cảm giác “như đang ở nhà”; đánh giá hai bên đã có cuộc hội đàm rất thành công trên mọi khía cạnh, thảo luận những vấn đề bao trùm, toàn diện, thực chất; chia sẻ, thấu hiểu nhau hơn, quyết tâm mạnh hơn thúc đẩy quan hệ hai nước lên tầm cao mới, tương xứng mong muốn của hai bên và tương xứng tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh. Theo Thủ tướng, hai nước đã chuyển đi những thông điệp rõ ràng về lòng tin, về chiến lược, về quyết tâm chính trị và tổ chức thực hiện để hiện thực hóa các thỏa thuận, thông điệp thành hành động cụ thể, mang lại sản phẩm cụ thể và kết quả “cân, đong, đo, đếm” được.

Thủ tướng Phạm Minh Chính đã dành thời gian tiếp các tập đoàn, doanh nghiệp hàng đầu Malaysia đang đầu tư, kinh doanh tại Việt Nam như Gamuda Land, Capital A, Grab và Hiệp hội Thương mại và Công nghiệp Hoa kiều tại Malaysia. Các doanh nghiệp, hiệp hội doanh nghiệp này đang hoạt động ở Việt Nam trong các lĩnh vực bất động sản, hàng không, logistics, vận tải…, đánh giá rất cao môi trường đầu tư kinh doanh, cũng như triển vọng kinh tế tăng trưởng cao của Việt Nam trong những năm tới; bày tỏ mong Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương Việt Nam tiếp tục tháo gỡ khó khăn, tạo điều kiện để mở rộng đầu tư với số vốn lớn, góp phần hiện thực hóa thỏa thuận của lãnh đạo cấp cao hai bên.

Trước khi lên đường về nước, Thủ tướng đã tới thăm và có bài phát biểu chính sách quan trọng tại Đại học Quốc gia Malaysia (UKM) được dư luận, các học giả Malaysia đánh giá rất cao. Theo đó, về hợp tác giáo dục-đào tạo, khoa học-công nghệ và chuyển đổi số giữa Việt Nam và Malaysia, Thủ tướng cho rằng Việt Nam và Malaysia là hai nền kinh tế đang phát triển năng động tại Đông Nam Á, cùng chia sẻ tầm nhìn về phát triển bền vững dựa trên tri thức, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Hợp tác phát triển nguồn nhân lực và các lĩnh vực mới về khoa học-công nghệ và đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số là một trong bốn trụ cột chính được thúc đẩy mạnh mẽ, nhằm hiện thực hóa tầm nhìn chung của hai nước Việt Nam-Malaysia.

Về hợp tác phát triển khoa học-công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, Thủ tướng đề nghị hai nước tập trung thực hiện “5 tăng cường”: tăng cường chia sẻ thông tin, dữ liệu; tăng cường thúc đẩy kết nối các khu công nghệ cao, trung tâm đổi mới sáng tạo và vườn ươm khởi nghiệp của hai bên; tăng cường hợp tác phát triển các chương trình nghiên cứu song phương, ưu tiên các lĩnh vực: Chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn, đô thị thông minh, nông nghiệp công nghệ cao, y học số, bảo mật dữ liệu; tăng cường hợp tác phát triển hạ tầng số, đặc biệt là hạ tầng mạng; tăng cường phối hợp chia sẻ kinh nghiệm phát triển chính phủ số, dịch vụ công trực tuyến. Thủ tướng lưu ý, không chỉ thúc đẩy hợp tác giữa hai nước mà cả trong ASEAN về lĩnh vực này.

Hiện thực hóa tầm nhìn, vượt lên dẫn dắt

Tròn 30 năm gia nhập cộng đồng ASEAN, Việt Nam trở thành một trong những thành viên chủ động, tích cực, có trách nhiệm, góp phần xây dựng ASEAN trở thành cộng đồng chung hoàn thiện, lấy người dân làm trung tâm. Việt Nam đã có nhiều đóng góp vào sự năng động và hấp dẫn về kinh tế của ASEAN, cũng như góp phần quan trọng bảo đảm hòa bình và an ninh cho khu vực. Việt Nam cùng Malaysia và các quốc gia ASEAN đang nỗ lực, đoàn kết để hiện thực hóa mục tiêu, tầm nhìn chung của Cộng đồng trong bối cảnh tình hình thế giới chứng kiến những biến động mới khó lường.

Tại Phiên toàn thể, ủng hộ chủ đề hội nghị cấp cao này là “Bao trùm và Bền vững”, Thủ tướng nhấn mạnh, ASEAN phát huy mạnh mẽ “5 hơn”: Đoàn kết hơn để tạo nên sức mạnh tập thể, Tự cường hơn để nắm giữ vận mệnh của chính mình, Chủ động hơn để định hình cuộc chơi, Bao trùm hơn để ASEAN luôn là mái nhà chung của mọi thành viên và Bền vững hơn vì tương lai của thế hệ mai sau. Thủ tướng cùng lãnh đạo các nước ASEAN nhất trí thông qua văn kiện quan trọng “ASEAN 2045: Tương lai chung của chúng ta”, trong đó có Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2045 và các chiến lược về chính trị-an ninh, kinh tế, văn hóa-xã hội và kết nối, xác lập nền tảng chiến lược cho hợp tác và liên kết của ASEAN trong những thập kỷ tới.

Thủ tướng tin tưởng rằng, chung niềm tin, cùng tầm nhìn, ASEAN sẽ vượt qua mọi biến động và bước tiếp vững mạnh. Việt Nam cam kết tiếp tục là một thành viên trách nhiệm, tích cực và chủ động, sẵn sàng cùng ASEAN kiến tạo một cộng đồng “đoàn kết hơn, tự cường hơn, chủ động hơn, bao trùm hơn và bền vững hơn”. Thủ tướng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc ASEAN cần tiếp tục phát huy vai trò kết nối và mở rộng liên kết vượt ra ngoài khu vực, đa dạng hóa sản phẩm, thị trường và chuỗi cung ứng; phát huy vai trò mô hình hợp tác ASEAN-Hội đồng Hợp tác Vùng Vịnh (GCC) và ASEAN-GCC-Trung Quốc.

Tại cuộc đối thoại với thanh niên ASEAN, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã kêu gọi chính phủ các nước ASEAN cần chung tay xây dựng một hệ sinh thái ASEAN lấy thanh niên làm trung tâm, làm chủ thể và là động lực của sự phát triển, trong đó cần tập trung xây dựng nền giáo dục mở, khai phóng và hỗ trợ thanh niên đột phá phát triển khoa học-công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Tổng Thư ký ASEAN Kao Kim Hourn cho biết: Ông đánh giá cao những thông điệp mà Thủ tướng Phạm Minh Chính đưa ra tại hội nghị cấp cao này với những ý tưởng mới rất hay, thiết thực và đáng chú ý; khẳng định Việt Nam luôn nhất quán, đóng góp rất tích cực, hỗ trợ hiệu quả cho Malaysia hoàn thành tốt vai trò Chủ tịch ASEAN cũng như vai trò trung tâm của ASEAN. Các nhà lãnh đạo đánh giá rất cao sự tham dự của Thủ tướng Phạm Minh Chính đã đóng góp quan trọng vào thành công của hội nghị cấp cao. Những sáng kiến, đề xuất của nhà lãnh đạo Chính phủ Việt Nam rất thiết thực, “đúng và trúng”, mang tính đột phá; Việt Nam là đối tác vươn mình phát triển mạnh mẽ, có uy tín, đã đưa ra định hướng phát triển, hợp tác với ASEAN và các đối tác như Trung Quốc, GCC rất phù hợp tầm nhìn của ASEAN đến năm 2045, đóng góp không chỉ duy trì hòa bình, ổn định, phát triển mà còn tăng cường, duy trì hợp tác đa phương, thúc đẩy giao lưu thương mại, chuỗi cung ứng, chuỗi sản xuất trong khu vực.

HÀ THANH GIANG