Chứng nhận Halal - hiệu quả, minh bạch và toàn diện hơn với công nghệ hiện đại

Chứng nhận Halal là một quá trình đảm bảo các sản phẩm và dịch vụ tuân thủ quy định của Hồi giáo. (Nguồn: halalfoundation)

Chứng nhận Halal ngày càng trở nên quan trọng trong ngành thực phẩm và đồ uống toàn cầu. Đó không chỉ là yêu cầu mang tính chất tôn giáo đối với người Hồi giáo mà còn là tiêu chuẩn về chất lượng và vệ sinh được nhiều người không theo đạo Hồi tin tưởng.

Khi nhu cầu về các sản phẩm Halal tiếp tục tăng, ngành này đang chứng kiến một làn sóng đổi mới và tiến bộ nhằm làm cho quy trình chứng nhận trở nên hiệu quả, minh bạch và toàn diện hơn. Trong bài viết này, chúng ta cùng khám phá tương lai của chứng nhận Halal, tập trung vào những đổi mới và tiến bộ quan trọng sẽ định hình ngành này.

Chứng nhận Halal là một quá trình đảm bảo các sản phẩm và dịch vụ tuân thủ quy định của Hồi giáo. Chứng nhận này rất quan trọng đối với những người theo đạo Hồi, dự kiến sẽ đạt 2,2 tỷ người vào năm 2030.

Thị trường Halal không chỉ giới hạn ở thực phẩm và đồ uống mà còn mở rộng sang dược phẩm, mỹ phẩm, hậu cần và thậm chí cả du lịch. Thị trường Halal toàn cầu được ước tính trị giá hàng nghìn tỷ USD, nêu bật tầm quan trọng của quy trình chứng nhận Halal đáng tin cậy và hiệu quả.

Đổi mới trong chứng nhận Halal

Công nghệ chuỗi khối

Một trong những tiến bộ quan trọng nhất trong chứng nhận Halal là việc áp dụng công nghệ blockchain (công nghệ chuỗi khối). Blockchain cung cấp một hệ thống phi tập trung và chống giả mạo để theo dõi và xác minh các sản phẩm Halal.

Mỗi bước của chuỗi cung ứng, từ tìm nguồn nguyên liệu thô đến sản phẩm cuối cùng, đều có thể được ghi lại trên blockchain, đảm bảo tính minh bạch và khả năng truy xuất nguồn gốc. Công nghệ này có thể giúp loại bỏ gian lận và xây dựng lòng tin của người tiêu dùng bằng cách cung cấp thông tin có thể kiểm chứng về chứng nhận Halal.

Trí tuệ nhân tạo và máy học

Trí tuệ nhân tạo (AI) và máy học (ML) đang chuyển đổi các ngành công nghiệp khác nhau và chứng nhận Halal cũng không ngoại lệ. AI và ML có thể hợp lý hóa quy trình chứng nhận bằng cách tự động hóa các tác vụ lặp đi lặp lại, phân tích lượng dữ liệu khổng lồ và xác định các mẫu mà con người có thể bỏ sót.

Ví dụ: Hệ thống nhận dạng hình ảnh được hỗ trợ bởi AI có thể được sử dụng để kiểm tra các lò mổ, đảm bảo tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn Halal.

Internet vạn vật (IoT)

Internet vạn vật (Internet of Things - IoT) là một tiến bộ công nghệ khác mang lại nhiều hứa hẹn cho ngành chứng nhận Halal. Các thiết bị IoT có thể được sử dụng để giám sát và kiểm soát các khía cạnh khác nhau của quy trình sản xuất, đảm bảo tuân thủ các tiêu chuẩn Halal trong thời gian thực.

Ví dụ, cảm biến IoT có thể theo dõi mức nhiệt độ và độ ẩm trong các cơ sở bảo quản thực phẩm, đảm bảo rằng các điều kiện đáp ứng yêu cầu Halal.

Ứng dụng di động

Các ứng dụng di động đang giúp chứng nhận Halal trở nên dễ tiếp cận và thuận tiện hơn cho người tiêu dùng cũng như doanh nghiệp. Các ứng dụng có thể cung cấp quyền truy cập tức thời vào cơ sở dữ liệu chứng nhận Halal, cho phép người tiêu dùng xác minh tiêu chuẩn Halal của sản phẩm bằng cách quét mã vạch đơn giản.

Đối với các doanh nghiệp, ứng dụng di động có thể đơn giản hóa quy trình đăng ký chứng nhận Halal, giảm thủ tục giấy tờ và thời gian xử lý.

Tương lai của chứng nhận Halal đang được định hình bởi một loạt đổi mới và tiến bộ, hứa hẹn làm cho quy trình trở nên hiệu quả, minh bạch và toàn diện hơn. (Nguồn: Halal Food Council USA)

Tiến bộ trong tiêu chuẩn chứng nhận Halal

Hài hòa hóa các tiêu chuẩn toàn cầu

Một trong những thách thức chính trong chứng nhận Halal là thiếu sự thống nhất về tiêu chuẩn giữa các quốc gia khác nhau. Để giải quyết vấn đề này, nhiều nỗ lực đang được thực hiện nhằm hài hòa các tiêu chuẩn chứng nhận Halal trên toàn cầu.

Các tổ chức như Diễn đàn Chứng nhận Halal quốc tế (IHAF) và Viện Tiêu chuẩn và đo lường các quốc gia Hồi giáo (SMIIC) đang nỗ lực tạo ra một bộ tiêu chuẩn thống nhất có thể được công nhận trên toàn thế giới. Sự hài hòa toàn cầu này sẽ đơn giản hóa quy trình chứng nhận và tạo điều kiện thuận lợi cho thương mại quốc tế đối với các sản phẩm Halal.

Danh mục sản phẩm mới

Khi thị trường Halal mở rộng, nhu cầu được cấp chứng nhận Halal cho danh mục sản phẩm mới ngày càng tăng. Ngoài thực phẩm và đồ uống, nhu cầu về dược phẩm, mỹ phẩm và các sản phẩm chăm sóc cá nhân được chứng nhận Halal ngày càng tăng. Các tổ chức chứng nhận đang phát triển để phù hợp với các danh mục mới này, đảm bảo rằng các tiêu chuẩn Halal được duy trì trên nhiều loại sản phẩm hơn.

Tập trung vào tính bền vững và thực hành tiêu chuẩn đạo đức

Người tiêu dùng hiện đại đang ngày càng có ý thức hơn về tính bền vững và thực hành tiêu chuẩn đạo đức. Tương lai của chứng nhận Halal có thể sẽ được chú trọng nhiều hơn vào những khía cạnh này.

Các cơ quan chứng nhận Halal đang bắt đầu tích hợp các cân nhắc về môi trường và đạo đức vào các tiêu chuẩn của họ. Điều này có nghĩa là, ngoài việc tuân thủ luật ăn kiêng của đạo Hồi, các sản phẩm cũng cần phải đáp ứng các tiêu chí liên quan đến nguồn cung ứng bền vững, thực hành lao động công bằng và phúc lợi động vật.

Nhận diện thách thức

Mặc dù tương lai của chứng nhận Halal có vẻ đầy hứa hẹn nhưng vẫn còn những thách thức cần vượt qua. Việc áp dụng các công nghệ và tiêu chuẩn mới đòi hỏi sự đầu tư và hợp tác đáng kể giữa các bên liên quan khác nhau, bao gồm các tổ chức chứng nhận, chính phủ và khu vực tư nhân.

Hơn nữa, việc giáo dục người tiêu dùng và doanh nghiệp về lợi ích của những đổi mới này là rất quan trọng để chúng được chấp nhận rộng rãi.

Tương lai của chứng nhận Halal đang được định hình bởi một loạt đổi mới và tiến bộ, hứa hẹn làm cho quy trình trở nên hiệu quả, minh bạch và toàn diện hơn. Công nghệ chuỗi khối, AI, IoT và ứng dụng di động đang cách mạng hóa quy trình chứng nhận, trong khi việc hài hòa hóa các tiêu chuẩn toàn cầu, bao gồm các danh mục sản phẩm mới và tập trung vào tính bền vững đang đặt ra các tiêu chuẩn mới cho chứng nhận Halal. Khi những đổi mới này tiếp tục phát triển, chúng sẽ không chỉ mang lại lợi ích cho người dân Hồi giáo mà còn góp phần vào chất lượng và tính toàn vẹn chung của các sản phẩm và dịch vụ trên toàn thế giới.

Trong một thế giới nơi người tiêu dùng ngày càng tìm kiếm sự đảm bảo về chất lượng, an toàn và tiêu chuẩn đạo đức, những tiến bộ trong chứng nhận Halal là một bước tiến tích cực. Bằng cách đón nhận những đổi mới này, ngành công nghiệp Halal sẵn sàng đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng và đặt ra tiêu chuẩn cao cho các hệ thống chứng nhận khác tuân theo.

Khó khăn đối với quá trình chứng nhận sản phẩm Halal Việt Nam

Các nước Hồi giáo là thị trường tiềm năng với nhu cầu tiêu thụ các sản phẩm Halal đang tăng rất nhanh, trong khi nguồn cung bị thiếu hụt. Theo Tổ chức Hợp tác Hồi giáo (OIC), trong năm 2022, người Hồi giáo đã chi 2.000 tỷ USD cho thực phẩm, quần áo, du lịch, dược phẩm và phong cách sống dựa trên các nhu cầu tiêu dùng có đạo đức lấy cảm hứng từ đức tin Hồi giáo. Khoản chi tiêu này dự kiến sẽ đạt 2.800 tỷ USD trong năm 2025. Riêng thị trường thực phẩm Halal Đông Nam Á có quy mô 230 tỷ USD.

Hiện, sản phẩm xuất khẩu của Việt Nam sang các thị trường Halal truyền thống tại Đông Nam Á, Nam Á và Trung Đông, Bắc Phi chủ yếu là nông, thủy sản nhưng ở dạng thô, sơ chế và chiếm tỷ trọng nhỏ trong tổng cơ cấu các mặt hàng xuất khẩu. Việt Nam mới chỉ có khoảng 20 sản phẩm Halal; 41% địa phương Việt Nam chưa có sản phẩm xuất khẩu có chứng nhận Halal...

Tháng 2/2023, Chính phủ đã thông qua Đề án Tăng cường hợp tác quốc tế để xây dựng và phát triển ngành Halal Việt Nam đến năm 2030. Triển khai Đề án, ngày 29/3/2024, Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng đã ra quyết định thành lập Trung tâm Chứng nhận Halal Quốc gia (HALCERT). Trung tâm hoạt động theo đúng các yêu cầu của TCVN 13888:2023 về yêu cầu đối với tổ chức chứng nhận Halal và yêu cầu của các nước Hồi giáo - những thị trường mục tiêu của sản phẩm xuất khẩu Việt Nam. Hiện Nghị định về quản lý sản phẩm, dịch vụ Halal đang được xây dựng, đó là hành lang pháp lý rõ ràng quản lý công tác chứng nhận sản phẩm, dịch vụ Halal để được thừa nhận quốc tế.

Tại Bàn tròn Nông thôn Việt tháng 7/2024, bà Nguyễn Thị Ngọc Hằng, Giám đốc Marketing - Văn phòng chứng nhận Halal Việt Nam chia sẻ: “Đứng trên khía cạnh là tổ chức chứng nhận Halal, tôi nhận thấy các doanh nghiệp còn gặp các khó khăn, đặc biệt do hiện nay chưa có nhiều thông tin về thị trường, nhất là các quốc gia Trung Đông. Hơn nữa, sự khác nhau của các quy định nhập khẩu ở các quốc gia Hồi giáo dẫn đến nhiều rào cản về thương mại. Ví dụ như xuất khẩu sang Malaysia phải làm chứng nhận Halal Jakim còn xuất khẩu sang Các tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE) thì phải chứng nhận Halal GCC.

Bà Hằng chia sẻ một ví dụ: Mới đây, Trung tâm Halal Center của Cơ quan quản lý thuốc và thực phẩm (Halal Center – SFDA) của Saudi Arabia có thông báo yêu cầu bắt buộc các sản phẩm thực phẩm phải có chứng chỉ Halal theo quy định mới. Chứng chỉ Halal phải được được cung cấp bởi tổ chức chứng nhận đã đăng ký với cơ quan quản lý của Saudi Arabia nếu nằm trong các loại sản phẩm sau: Các sản phẩm từ thịt giết mổ, chế biến, tẩm ướp, đóng hộp; sản phẩm có chứa chiết xuất từ thịt…; các sản phẩm có từ “Halal” hoặc có logo “Halal” trên bao bì.

Ông Trần Văn Tân Cương, Giám đốc Công ty Halal quốc gia Việt Nam cho biết: "Không có một tiêu chuẩn Halal thống nhất ở hơn 200 quốc gia có người Hồi giáo sinh sống trên thế giới. Nhiều quốc gia có đa số dân theo đạo Hồi dường như tuân theo các tiêu chuẩn Halal của họ và không nhất thiết phải tương thích với tiêu chuẩn Hồi giáo của các quốc gia khác”.

(theo Halal Food Council USA, tổng hợp)

Hải An