Chung sức kiến tạo tỉnh Lâm Đồng mới (Kỳ 1)
Dự kiến tháng 8/2025 đánh dấu một bước ngoặt mang tính lịch sử: 3 tỉnh Lâm Đồng, Bình Thuận và Đắk Nông - với không gian địa lý rộng lớn, dân cư đa dạng và bản sắc văn hóa phong phú sẽ chính thức hợp nhất thành tỉnh Lâm Đồng mới. Đây không chỉ là sự kiện hành chính đơn thuần, mà là thời khắc khởi đầu cho một kỷ nguyên phát triển mới, nơi những khác biệt được hòa quyện, nơi sức mạnh tổng hợp được phát huy, và nơi tinh thần đồng thuận - đoàn kết - chia sẻ trở thành nền móng cho tương lai chung. 3 tỉnh đã chuẩn bị một tâm thế sẵn sàng, một ý chí thống nhất để xây dựng tỉnh Lâm Đồng mới giàu bản sắc, mạnh về kinh tế, bền vững trong phát triển và hài hòa về xã hội.
Kỳ 1: Vượt qua rào cản địa lý, văn hóa
Việc hợp nhất 3 tỉnh Lâm Đồng - Bình Thuận - Đắk Nông thành tỉnh Lâm Đồng mới là dấu mốc lịch sử mở ra thời kỳ phát triển mới, song cũng là một bước ngoặt đầy thách thức. Trong đó, vượt qua rào cản địa lý và văn hóa chính là điều kiện tiên quyết để kiến tạo một thể thống nhất - hài hòa trong đa dạng, đoàn kết trong khác biệt.

Đà Lạt là trung tâm hành chính - chính trị của tỉnh Lâm Đồng mới sau khi sáp nhập 3 tỉnh Lâm Đồng, Đắk Nông và Bình Thuận. Ảnh: Chính Thành
• ĐỊA LÝ KHÔNG CÒN LÀ CHIA CẮT, TRỞ THÀNH KẾT NỐI CHIẾN LƯỢC
Dự kiến tổng số đơn vị hành chính cấp xã tỉnh Lâm Đồng mới là 124 xã, phường mới. Trong đó, tỉnh Lâm Đồng từ 137 xã, phường, thị trấn giảm xuống còn 51 xã, phường mới, tỉnh Bình Thuận từ 121 xã, phường, thị trấn xuống còn 45 xã, phường mới và tỉnh Đắk Nông từ 71 xã, phường, thị trấn xuống còn 28 xã, phường mới.
Ba tỉnh trước khi sáp nhập mang những đặc trưng địa hình rất riêng: Lâm Đồng với cao nguyên mát lành, Bình Thuận trải dài duyên hải khô hạn và đầy nắng gió, Đắk Nông nằm giữa những dãy núi trập trùng và hệ thống sông, suối phong phú. Khoảng cách không chỉ là đường sá, mà còn là sự khác biệt trong hạ tầng, trong mô hình kinh tế, thậm chí trong tiếp cận dịch vụ công.
Nhưng chính sự sáp nhập đã tạo điều kiện để 3 vùng địa lý từng biệt lập này trở thành một cấu trúc phát triển bổ trợ lẫn nhau: biển nối liền núi, nông nghiệp công nghệ cao gặp gỡ logistics và công nghiệp năng lượng tái tạo, du lịch rừng kết nối du lịch biển - hình thành chuỗi giá trị mới mang tính liên vùng.
Giải bài toán giao thông liên kết, đồng bộ hóa hạ tầng, số hóa dữ liệu quản lý và điều hành là cách chúng ta biến địa lý không còn là rào cản, mà là lợi thế chiến lược dài hạn.

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình làm việc với 3 tỉnh tại TP Đà Lạt, Lâm Đồng
• VĂN HÓA LÀ KHO BÁU CHUNG
Có thể khẳng định Lâm Đồng, Bình Thuận và Đắk Nông mỗi nơi đều là một không gian văn hóa độc đáo: từ những lễ hội của đồng bào dân tộc thiểu số Tây Nguyên, tới các làng chài ven biển Bình Thuận, các vườn cà phê và nếp sống đặc trưng miền cao nguyên. Sự đa dạng ấy từng khiến công tác quản lý văn hóa - xã hội, chính sách dân tộc và phong trào đoàn kết gặp những khó khăn, khi mỗi địa phương có bản sắc riêng.
Tuy nhiên, khi trở thành một Lâm Đồng mới, khác biệt không còn là rào cản mà là tài nguyên văn hóa quý giá để kiến tạo một bản sắc chung đa thanh, đa sắc màu, nhưng cùng chung một tinh thần: Tôn trọng - Đồng hành - Gắn kết.
Các chính sách sắp tới cần xem văn hóa như “cầu nối mềm”, không chỉ phục vụ du lịch hay quảng bá, mà là chất keo kết dính lòng người, để đồng bào Kinh, Chăm, Ê Đê, K'Ho, Hoa, Nùng... không chỉ sống cạnh nhau mà còn cùng nhau vun đắp tương lai chung.
• ĐOÀN KẾT, ĐỒNG THUẬN ĐỂ VƯƠN LÊN
Vượt qua rào cản địa lý và văn hóa không thể bằng mệnh lệnh hành chính, mà chỉ có thể bằng tinh thần đồng thuận sâu sắc trong Nhân dân và hệ thống chính trị. Sáp nhập không chỉ là việc của tổ chức bộ máy, mà là hành trình thiết lập lại lòng tin, nâng cao tính kết nối và trách nhiệm lẫn nhau giữa con người các vùng đất.
Ông Nguyễn Hữu Cảnh - một người dân Phường 4, TP Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng chia sẻ: "Chúng ta cần truyền đi thông điệp mạnh mẽ: Không ai mất đi bản sắc, mà tất cả cùng được làm giàu thêm bản sắc trong ngôi nhà chung Lâm Đồng mới. Người dân Bình Thuận không trở nên “xa lạ” khi trở thành công dân tỉnh Lâm Đồng mới; đồng bào Đắk Nông không bị lãng quên khi tích hợp vào hệ thống chính sách mới. Sự chia sẻ, lắng nghe, và nỗ lực điều chỉnh hài hòa lợi ích giữa các vùng, miền là điều kiện để hình thành một bản sắc Lâm Đồng mới - bao dung, hiện đại và phát triển bền vững".
Với tôi, một nhà báo, một công dân của Lâm Đồng, tôi chợt nhận ra, từ những khác biệt, hy vọng và mong muốn sẽ bước đến sự thống nhất và phát triển. Việc sáp nhập 3 tỉnh không chỉ là một bước thay đổi về địa giới hành chính, mà là sự khởi đầu cho một cuộc chuyển hóa sâu sắc về tư duy phát triển, về cách tổ chức xã hội, về cách hiểu và sống cùng nhau. Vượt qua rào cản địa lý và văn hóa là bước đầu tiên nhưng cũng là nền tảng vững chắc nhất để Lâm Đồng mới vững vàng bước vào kỷ nguyên phát triển mới: hiện đại hơn, xanh hơn, đoàn kết và thịnh vượng hơn.
(CÒN NỮA)