Chung tay chống rác thải nhựa và túi nylon

Một số mô hình giảm thiểu rác thải nhựa phát huy hiệu quả

Hạn chế sử dụng

Theo Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) - Nguyễn Tân Thuấn, RTN, túi nylon thải ra môi trường tăng dần qua từng năm và đang là tác nhân chủ yếu gây ô nhiễm môi trường đại dương, hiểm họa cho môi trường toàn cầu.

Tại Việt Nam, theo khảo sát của ngành chức năng, trung bình 10% lượng chất thải nhựa và túi nylon không được tái sử dụng, đem thải bỏ hoàn toàn thì ở nước ta, loại chất thải này xấp xỉ 2,5 triệu tấn/năm. Con số này gây quan ngại lớn, là một gánh nặng cho môi trường.

Mặt khác, việc phân loại rác tại nguồn ở nước ta vẫn chưa được thực hiện nhiều, chỉ một số địa phương đang thí điểm thực hiện (trong đó, tỉnh cũng đang thí điểm mô hình phân loại rác tại nguồn ở phường 3, TP.Tân An). Hiện nay, người dân vẫn chưa thật sự quen với việc phân loại rác; trong khi đó, thói quen sử dụng túi nylon, đồ nhựa dùng một lần của họ ngày càng gia tăng khiến cho việc xử lý RTN, túi nylon khó khăn và phức tạp.

Trước thực tế đáng lo ngại trên, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ có nhiều chỉ đạo, kêu gọi “toàn dân chung tay chống rác thải nhựa và túi nylon”. Nước ta thực hiện các chiến lược, chính sách kiểm soát ô nhiễm môi trường do sử dụng túi nylon, sản phẩm nhựa trong sinh hoạt, quản lý chất thải rắn; thực hiện chuyển đổi mô hình tăng trưởng, thúc đẩy xây dựng nền kinh tế tuần hoàn, trong đó chú trọng giảm thiểu, tăng cường tái chế, tái sử dụng, tận dụng tối đa giá trị của RTN cho các hoạt động phát triển KT-XH.

Tại Long An, tỉnh đã chỉ đạo, các cấp, các ngành chung tay hưởng ứng lời kêu gọi của Thủ tướng Chính phủ. Tỉnh triển khai nhiều giải pháp hạn chế sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần, hạn chế sử dụng túi nylon bằng những việc làm cụ thể. Trong đó, khối cơ quan nhà nước bắt đầu dùng chai thủy tinh đựng nước thay thế cho chai nhựa trước đây. Điều này cũng được một số doanh nghiệp thực hiện tương tự. Bên cạnh đó, các hội, đoàn thể trên địa bàn tỉnh phát động thi đua, tổ chức tuyên truyền, thực hiện các mô hình hiệu quả góp phần lan tỏa đến cộng đồng, kêu gọi người dân hạn chế dùng sản phẩm nhựa một lần cũng như hạn chế dùng túi nylon.

Theo bà Nguyễn Thị Hằng (ấp Sò Đo, thị trấn Hậu Nghĩa, huyện Đức Hòa), việc dùng sản phẩm nhựa, túi nylon khá phổ biến vì rất thuận tiện trong sinh hoạt hàng ngày. Thật sự, gia đình cũng không biết rõ những tác hại của loại chất thải này gây ra. Gia đình được tuyên truyền, vận động nên chúng tôi hiểu, hạn chế sử dụng. Mỗi lần đi chợ, chúng tôi dùng giỏ xách để đựng. Gia đình cũng phân loại rác tại nguồn, tham gia mô hình “gây quỹ giúp nhau từ rác thải, nhất là RTN” bằng việc thu gom chai nhựa, đồ dùng nhựa một lần, túi nylon,... bán phế liệu và dùng quỹ đó hỗ trợ các hội viên khó khăn trong ấp. Hy vọng, việc làm nhỏ của gia đình sẽ góp phần cùng cộng đồng hạn chế sử dụng đồ nhựa một lần, túi nylon và biến rác thải trở nên có ích đối với cuộc sống.

Bà Đỗ Thị Thanh (hội viên Hội Liên hiệp Phụ nữ phường 5, TP.Tân An) cho hay: Gia đình được địa phương, nhất là Hội Phụ nữ tuyên truyền, vận động nên chúng tôi hiểu, biết rõ tác hại của RTN, túi nylon đối với môi trường. Gia đình hạn chế dùng các sản phẩm nhựa dùng một lần, nhất là trong lúc đi chợ, mua sắm hàng ngày. Chúng tôi cũng tham gia mô hình phân loại rác để thuận lợi hơn cho việc thu gom, xử lý, tận dụng chai nhựa bán ve chai đóng góp cho quỹ hỗ trợ những chị em khó khăn do Hội Phụ nữ phát động.

Phân loại rác tại nguồn giúp việc xử lý chất thải dễ dàng, bảo vệ môi trường, giảm lượng rác thải nhựa thải ra môi trường

Hướng đến sử dụng sản phẩm thân thiện

Việc hạn chế RTN dùng một lần, túi nylon được các cấp, các ngành, địa phương và người dân hưởng ứng thực hiện. Một số hội, đoàn thể tổ chức các mô hình, tuyên truyền, vận động hội viên,... góp phần nâng cao nhận thức đối với vấn đề này, từ đó, thay đổi dần thói quen trong việc dùng đồ nhựa.

Theo Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh - Đỗ Thị Kim Thắm, đơn vị đã phổ biến và phát động đến các hội cơ sở để thực hiện các mô hình, hoạt động bảo vệ môi trường, xây dựng cuộc sống xanh, sạch, đẹp gắn với xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh. Hội cũng duy trì và nhân rộng mô hình giảm thiểu chất thải nhựa, gây quỹ thu gom chất thải nhựa, phân loại rác thải,... Những mô hình này phát huy hiệu quả, nâng cao nhận thức hội viên, từng bước thay đổi thói quen dùng sản phẩm nhựa trong gia đình. Đơn vị tiếp tục duy trì, nâng chất lượng các mô hình, phát động các ý tưởng sáng tạo gắn với chương trình khởi nghiệp của phụ nữ trong việc tạo ra các sản phẩm thay thế sản phẩm nhựa một lần, phục vụ nhu cầu của đời sống, góp phần hạn chế RTN.

Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường - Nguyễn Tân Thuấn thông tin: Thời gian qua, tỉnh rất quan tâm, chú trọng, kêu gọi cộng đồng tham gia, chung tay chống RTN trên địa bàn. Sở phối hợp các đơn vị tổ chức các hoạt động, kêu gọi cộng đồng “Nói không với sản phẩm nhựa dùng một lần”, ra quân vệ sinh môi trường, thu gom, xử lý chất thải, rác thải, khơi thông dòng chảy, nạo vét kênh, mương, ao, hồ, hệ thống thoát nước. Tổ chức các lớp học giáo dục môi trường, thực hiện các hoạt động thu gom và tái chế chất thải nhựa, túi nylon tại các chợ, siêu thị, trung tâm thương mại, các khu dân cư tập trung,… nhằm khuyến khích người tiêu dùng hạn chế đến mức thấp nhất sử dụng các sản phẩm nhựa và túi nylon cũng như từ bỏ thói quen vứt rác bừa bãi, nâng cao ý thức trách nhiệm của cộng đồng.

Bên cạnh đó, Sở tham mưu, đề xuất các giải pháp quản lý, xử lý chất thải và phế liệu, trong đó tập trung vào chất thải nhựa. Xử lý nghiêm đối với các đơn vị có hành vi vi phạm các quy định về quản lý chất thải và phế liệu, quản lý chất thải nguy hại. Sở từng bước xây dựng quy trình phân loại và thu gom phế thải nhựa có thể tái chế của người tiêu dùng và triển khai hình thức dán nhãn mác rõ ràng lên tất cả vật liệu để xác định khả năng tái chế của sản phẩm.

Ngoài ra, Sở khuyến khích người dân hướng đến sử dụng các sản phẩm xanh, thân thiện với môi trường; tuyên truyền, vận động các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, trung tâm thương mại và siêu thị cắt giảm sử dụng đồ nhựa, giảm thiểu đóng gói bao bì sản phẩm bằng nhựa và nylon, tăng cường sử dụng các sản phẩm từ vật liệu thân thiện với môi trường thay thế túi nylon, sử dụng các sản phẩm nhựa có khả năng tái chế, tái sử dụng; khuyến khích các doanh nghiệp và cơ sở sản xuất, kinh doanh tham gia xã hội hóa công tác bảo vệ môi trường, thực hiện trách nhiệm xã hội, trong đó có trách nhiệm bảo vệ môi trường./.

Ngày 24/6/2021, UBND tỉnh ban hành Kế hoạch số 1956/KH-UBND về thực hiện Đề án “Đẩy mạnh công tác tuyên truyền về phòng, chống RTN giai đoạn 2021-2025” trên địa bàn tỉnh Long An. Mục tiêu chung tỉnh đề ra là tăng cường sự phối hợp giữa các sở, ngành tỉnh, UBND cấp huyện cùng chung tay nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi, ứng xử trách nhiệm của toàn xã hội trong việc sử dụng, quản lý RTN, bảo đảm phù hợp với thực tiễn và thực hiện hiệu quả các mục tiêu chiến lược của Đảng, Nhà nước về quản lý và giảm thiểu RTN ra môi trường. Thực hiện có kết quả các sáng kiến và cam kết của Việt Nam với quốc tế trong giải quyết các vấn đề về RTN mà trọng tâm là RTN đại dương, bảo đảm ngăn ngừa việc xả thải nhựa từ các nguồn thải trên đất liền và các hoạt động trên biển, góp phần đưa Việt Nam trở thành quốc gia tiên phong trong khu vực về giảm thải RTN ra môi trường.

Tỉnh cũng đề ra mục tiêu cụ thể, trong đó, người dân được cung cấp thông tin về đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước qua các phương tiện thông tin đại chúng và hệ thống thông tin cơ sở trong công tác phòng, chống RTN; chú trọng tuyên truyền cho người dân trên địa bàn về nguy cơ ô nhiễm RTN, thay đổi thói quen sử dụng, thải bỏ các sản phẩm nhựa, từ đó nâng cao ý thức giữ gìn tài nguyên, môi trường. Các cơ quan báo chí, truyền thông viết về lĩnh vực môi trường và xã hội, cán bộ truyền thanh cấp huyện, cấp xã được tập huấn, bồi dưỡng cập nhật kiến thức, kỹ năng tuyên truyền về công tác phòng, chống RTN. 90% người lao động làm việc trong các doanh nghiệp; học sinh, sinh viên các cấp học trên địa bàn được cung cấp kiến thức, thông tin thiết yếu về phòng, chống RTN.

Trên cơ sở, mục tiêu đề ra, UBND tỉnh giao nhiệm vụ cụ thể cho từng sở, ngành, UBND cấp huyện tổ chức triển khai có hiệu quả theo kế hoạch đề ra.

Lực Nguyễn