Chung tay gỡ 'thẻ vàng' để phát triển nghề cá bền vững

Cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Rạch Gốc, BĐBP Cà Mau tuần tra, kiểm soát tàu thuyền ra vào cửa biển. Ảnh: Đăng Bảy

Triển khai đồng bộ, quyết liệt các biện pháp công tác

BĐBP Cà Mau quản lý đường biên giới quốc gia trên biển dài gần 259km, với vùng biển rộng khoảng 16.817km2. Khu vực biên giới biển có 23 xã, thị trấn, thuộc 6 huyện ven biển, có 65 cửa sông thông ra biển. Đây là một trong 4 ngư trường khai thác hải sản trọng điểm của cả nước. Theo thống kê, đến ngày 15/10/2024, trên địa bàn tỉnh Cà Mau có 4.332 tàu cá hoạt động khai thác hải sản, trong đó, có 1.551 tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên. Bên cạnh đó, trên vùng biển Cà Mau có khoảng trên 1.500 tàu cá các tỉnh Kiên Giang, Bạc Liêu, Bến Tre... thường xuyên đến khai thác hải sản. Ngoài ra, có 274 tàu cá thuộc nhóm “3 không” (không đăng ký, không đăng kiểm và không có giấy phép khai thác thủy sản) và hơn 2.000 phương tiện thủy nội địa (vỏ composite) là phương tiện đi lại của người dân, nhưng đến mùa vụ sẽ lẩn trốn, trà trộn, cất giấu ngư lưới cụ để ra biển hoạt động khai thác thủy sản ven bờ.

Trong nhiều năm qua, mặc dù đã được BĐBP và các ngành, các cấp triển khai quyết liệt các biện pháp chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU), nhưng số vụ vi phạm IUU vẫn còn xảy ra. Theo báo cáo của cơ quan chức năng, từ đầu năm 2024 đến nay, tỉnh Cà Mau đã tiếp nhận thông tin 3 tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài bị bắt giữ; có 26 lượt tàu cá của tỉnh vượt ranh giới sang vùng biển nước ngoài.

Thực hiện chỉ đạo của Bộ Tư lệnh BĐBP, UBND tỉnh, những năm qua, Bộ Chỉ huy BĐBP Cà Mau đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo triển khai quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các biện pháp ngăn chặn tàu cá của ngư dân tỉnh Cà Mau khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài; kiểm tra, kiểm soát, quản lý chặt chẽ phương tiện đánh bắt xa bờ, đánh bắt dài ngày trên biển. Đơn vị đã chỉ đạo các đồn Biên phòng trong tỉnh kiểm tra, kiểm soát 100% tàu cá xuất, nhập bến. Theo dõi, giám sát 24/7 tại hệ thống giám sát tàu cá, đảm bảo kiểm soát 100% tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên hoạt động trên biển. Cùng với đó, BĐBP Cà Mau đã phối hợp tốt với Vùng 5 Hải quân, Vùng Cảnh sát biển 4, Hải đoàn Biên phòng 28, BĐBP các tỉnh Kiên Giang, Bạc Liêu, Bến Tre... và các sở, ngành địa phương trong trao đổi thông tin, thông báo tình hình phối hợp điều tra, xác minh tàu cá khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài.

Ngoài ra, BĐBP Cà Mau thường xuyên cập nhật, thống kê nắm chắc phương tiện, chủ tàu, thuyền trưởng trên địa bàn. Tập trung quản lý, nắm chắc hoạt động các phương tiện thuộc nhóm có “nguy cơ cao” vi phạm vùng biển nước ngoài và các đối tượng trên địa bàn có nghi vấn liên quan đến hoạt động đưa tàu cá, ngư dân đi khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài. Điều tra, xác minh làm rõ các hành vi vi phạm vùng biển nước ngoài, xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật. Từ đầu năm 2024 đến nay, các đơn vị Biên phòng trong tỉnh đã chủ động thực hiện công tác rà soát, điều tra, cập nhật, bổ sung, đăng ký, thống kê tàu cá khai thác hải sản trên địa bàn; quản lý chặt chẽ tàu cá đánh bắt xa bờ, dài ngày trên biển, lập danh sách quản lý 1.376 tàu cá có nguy cơ vi phạm IUU. Tại các trạm kiểm soát, chốt kiểm soát lưu động luôn duy trì nghiêm công tác kiểm tra, không cho tàu cá “3 không” ra biển hoạt động. Các đơn vị cũng đã kiểm soát 45.146 lượt tàu cá/257.991 lượt người xuất, nhập bến đảm bảo chặt chẽ đúng quy trình.

Từng bước nâng cao nhận thức cho người dân

Để tạo sự đồng thuận trong nhân dân, nâng cao nhận thức về phòng chống khai thác IUU, tỉnh Cà Mau đẩy mạnh đa dạng hóa các hình thức tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng. Theo Đại tá Phạm Minh Giang, Chính ủy BĐBP Cà Mau: "Xác định công tác phòng, chống khai thác IUU là một trong những nhiệm vụ chính trị quan trọng, thời gian qua, Đảng ủy, Bộ Chỉ huy BĐBP Cà Mau đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai quyết liệt, đồng bộ nhiều giải pháp; tích cực đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp tuyên tuyền, phổ biến pháp luật, góp phần nâng cao nhận thức cho nhân dân, ngư dân, các chủ phương tiện. Từ đầu năm 2024 đến nay, các đơn vị thuộc BĐBP Cà Mau đã in, cấp 10.600 tờ rơi; cấp phát 3.500 tờ áp phích, 4.500 tờ gấp tuyên truyền về IUU. Đơn vị cũng đã phối hợp tuyên truyền 172 giờ trên các phương tiện thông tin đại chúng; tổ chức 26 buổi/1.651 người tham gia. Qua đó, vận động 4.692 chủ tàu cá, thuyền trưởng làm cam kết thực hiện nghiêm các quy định về khai thác thủy sản, không đánh bắt vi phạm chủ quyền vùng biển nước ngoài".

Cán bộ BĐBP Cà Mau hướng dẫn ngư dân sử dụng thiết bị giám sát hành trình tàu cá. Ảnh: Đăng Bảy

Thực hiện chỉ đạo của Bộ Tư lệnh BĐBP và UBND tỉnh về việc tuyên truyền, vận động chủ tàu lắp đặt thiết bị giám sát hành trình tàu cá (VMS), BĐBP Cà Mau đã phối hợp chặt chẽ với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh, chính quyền địa phương tuyên truyền, vận động 100% chủ tàu lắp đặt thiết bị giám hành trình tàu cá theo quy định của pháp luật. Duy trì giám sát 24/24 giờ hệ thống giám sát tàu cá tại Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh và các đơn vị. Qua đó, đã giám sát chặt chẽ tàu cá hoạt động trên biển, kịp thời phát hiện, cảnh báo 82 tàu cá có dấu hiệu vượt ranh giới sang vùng biển nước ngoài. Thông báo và kêu gọi 26 lượt tàu cá vượt ranh giới sang vùng biển nước ngoài trở về vùng biển Việt Nam. Phối hợp xác minh 191 tàu cá mất tín hiệu kết nối trên 10 ngày (trong bờ 177 tàu, ngoài khơi 14 tàu).

Với quyết tâm, nỗ lực góp phần gỡ “thẻ vàng” của Ủy ban châu Âu, BĐBP Cà Mau đã chỉ đạo các đơn vị triển khai 16 chốt/38 cán bộ, chiến sĩ kiểm tra, kiểm soát lưu động tại các cửa biển không có trạm kiểm soát Biên phòng. Triển khai 39 lượt tàu/466 lượt cán bộ, chiến sĩ; 1.401 lượt tổ/4.323 lượt cán bộ, chiến sĩ kiểm soát trên biển, các cửa biển, cửa sông không có trạm kiểm soát Biên phòng. Qua tuần tra, đã kiểm tra, kiểm soát kết hợp công tác tuyên truyền chống khai thác IUU cho 162 tàu cá/579 ngư dân hoạt động trên biển, tặng 160 lá cờ Tổ quốc; phát hiện 22 trường hợp vi phạm trong lĩnh vực thủy sản, hoàn chỉnh hồ sơ, xử lý theo quy định. Từ đầu năm 2024 đến nay, BĐBP Cà Mau đã quyết định và tham mưu UBND tỉnh ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính 155 trường hợp trong lĩnh vực thủy sản, phạt tổng số tiền 4,3 tỉ đồng.

Với sự quyết liệt, trách nhiệm cao, BĐBP Cà Mau đã và đang cùng chính quyền và các ngành, các cấp trong tỉnh hạn chế tối đa các hành vi vi phạm IUU, góp phần cho nghề cá phát triển bền vững.

Yến Ngọc