Chương mới cho giáo dục đại học Việt Nam

Hoạt động nghiên cứu khoa học và công nghệ tại Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh.

Với vai trò là một trong những trung tâm giáo dục và đào tạo, nghiên cứu, phát triển khoa học, công nghệ của cả nước, Thành phố Hồ Chí Minh và các trường đại học trên địa bàn đang nỗ lực tạo ra những chuyển biến tích cực, từng bước cụ thể hóa nội dung Nghị quyết 57 đề ra.

UEH đồng hành cùng “bộ tứ trụ cột”

Khi đất nước đang bước vào một giai đoạn phát triển mới với tầm nhìn dài hạn nhằm thúc đẩy chuyển đổi mô hình tăng trưởng theo chiều sâu và phát triển bền vững, Bộ Chính trị đã ban hành 4 nghị quyết đột phá được coi là “Bộ tứ trụ cột” đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới. Giáo sư, Tiến sĩ Sử Đình Thành, Giám đốc Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh (UEH) cho biết: Đây là những định hướng mang tính đột phá, thiết lập nền tảng cho mô hình phát triển tự cường, bền vững của Việt Nam trong kỷ nguyên mới. Với vai trò là một đại học đa ngành, định hướng nghiên cứu, đổi mới sáng tạo và phát triển bền vững, UEH chủ động thiết kế Chương trình hành động triển khai 4 nghị quyết, dựa trên mô hình chiến lược City -University Innovation Hub. Qua đó, UEH phát huy vai trò một đại học hiện đại, là hạt nhân đổi mới của xã hội tri thức, là nơi hội tụ, lan tỏa, dẫn dắt các sáng kiến chiến lược, đóng vai trò trung tâm trong triển khai các chiến lược của quốc gia thông qua đào tạo, nghiên cứu và kết nối cộng đồng.

Chương trình được UEH triển khai theo 3 hành động chủ đạo: Thứ nhất, là đào tạo và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao. UEH tập trung triển khai các chương trình E-MBA (chương trình thạc sĩ điều hành cấp cao) chuyên sâu cho các doanh nghiệp khu vực kinh tế tư nhân, tổ chức các khóa đào tạo giám đốc điều hành, chương trình tập huấn lãnh đạo địa phương. Đồng thời, triển khai mô hình “đào tạo theo đơn đặt hàng” có sự tham gia của doanh nghiệp trong thiết kế, giảng dạy và đánh giá trong các chương trình đào tạo. Thứ hai, là “nghiên cứu khoa học”. UEH xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu nghiên cứu mở để phục vụ triển khai các nghị quyết, thành lập các nhóm nghiên cứu mạnh liên ngành về đổi mới sáng tạo, kinh tế số, thể chế, pháp luật; triển khai các đề tài cấp quốc gia và địa phương về cụm ngành công nghệ cao, thành phố thông minh, năng lực số. Thứ ba, là “tư vấn-phát triển-liên kết”. UEH đẩy mạnh tư vấn chính sách cải cách thể chế cho các cơ quan trung ương và chính quyền địa phương, hỗ trợ xây dựng mô hình chính sách thử nghiệm (sandbox) kinh tế số, tư vấn cho doanh nghiệp, xây dựng thương hiệu vùng và hệ sinh thái đổi mới sáng tạo. UEH cũng mở rộng khai thác mạng lưới gắn kết toàn cầu nhằm nâng cao năng lực nghiên cứu, tư vấn theo chuẩn mực quốc tế để thực hiện chương trình.

Mở ra chương mới cho giáo dục đại học

Theo các chuyên gia, trong bối cảnh khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đang được xem là động lực tăng trưởng kinh tế quốc gia, việc kết nối nguồn lực từ các trường đại học để thúc đẩy năng lực nghiên cứu khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo là hết sức cấp thiết. Xây dựng một hệ sinh thái đồng sáng tạo sẽ góp phần hiện thực hóa chiến lược của quốc gia. Trong đó, cơ sở giáo dục đại học đóng vai trò trung tâm trong kết nối, lan tỏa và kiến tạo giá trị.

Nghị quyết 57 có ý nghĩa quan trọng với lĩnh vực giáo dục bởi các cơ sở giáo dục đại học vừa phải đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao ngang tầm quốc tế, vừa phải thực hiện hoạt động nghiên cứu khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo để đón đầu và làm chủ các công nghệ tiên tiến nhất. Nghị quyết mở ra một chương mới cho giáo dục đại học Việt Nam với nhiều thời cơ lẫn thách thức. Sự cộng hưởng sức mạnh giữa các cơ sở giáo dục đại học, doanh nghiệp và cộng đồng, cùng tinh thần đổi mới sáng tạo không ngừng sẽ giúp hệ thống đại học đóng góp xứng đáng vào công cuộc phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Đề cập đến các phương thức kết nối giữa đại học và doanh nghiệp, Tiến sĩ Nguyễn Trung Dũng, Chủ tịch Mạng lưới Đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp đại học và cao đẳng Việt Nam (VNEI) cho rằng: Đại học phát triển các nghiên cứu có tính ứng dụng cao, còn doanh nghiệp tiếp nhận và triển khai. Qua đó, các kết quả nghiên cứu giúp doanh nghiệp cải tiến quy trình sản xuất, phát triển sản phẩm mới. Các trường đại học đào tạo và phát triển nguồn nhân lực gắn kết với nhu cầu thực tế của doanh nghiệp. Ngược lại, doanh nghiệp cũng tham gia vào quá trình giảng dạy, thực tập và đào tạo nhân lực có chất lượng cao...

Theo Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ thành phố Lê Thành Minh, thành phố sở hữu một nền tảng khoa học lớn của khu vực và cả nước, được xây dựng trên hệ thống 97 trường đại học, cao đẳng; trong đó, nhiều trường có uy tín và năng lực nghiên cứu hàng đầu. Bên cạnh đó, thành phố còn có hơn 450 tổ chức khoa học và công nghệ, 134 phòng thí nghiệm hiện đại, 123 tổ chức trung gian hỗ trợ các hoạt động khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số. Thông qua các chương trình hỗ trợ nghiên cứu, tại thành phố đã hình thành 135 nhóm nghiên cứu mạnh và năng động, tích cực tham gia hợp tác quốc tế… “Những thành tựu bước đầu trong việc triển khai, thực hiện Nghị quyết 57 không chỉ có ý nghĩa quan trọng đối với sự phát triển của thành phố mà còn tạo sức lan tỏa, thúc đẩy sự phát triển của Vùng kinh tế trọng điểm phía nam và cả nước”, ông Lê Thành Minh khẳng định.

KHÁNH TRÌNH