Chuyện cảm động về ông giáo làng khuyết tật nâng bước học trò nghèo

Tự học từ sách của con thành ông giáo làng

Người dân huyện miền núi Hương Khê, tỉnh Hà Tĩnh không còn lạ với lớp học được mở tại nhà của ông Đặng Tiến Dũng (66 tuổi, ở thôn 5, xã Phúc Đồng, huyện Hương Khê, tỉnh Hà Tĩnh) .

"Các chú đi tới phía trước, hỏi nhà thầy Dũng là người ta chỉ đường tiếp cho. Ông Dũng mở lớp học tại nhà dạy kèm cho các em học sinh từ gần 30 năm nay", một người dân địa phương chỉ đường cho chúng tôi khi được hỏi về nhà của ông Dũng.

Lớp học của ông giáo làng luôn đông các em học sinh có hoàn cảnh gia đình khó khăn đến học.

Trong căn nhà nhỏ sạch sẽ, thoáng mát, tiếng ông Dũng đang giảng bài cho các em học sinh vang vọng giữa không gian yên bình của làng quê. Lớp học được tận dụng bên cạnh vách nhà, trong lớp có 2 chiếc bảng lớn cùng một số bộ bàn ghế cũ.

Tranh thủ ít phút sau giờ giảng bài, ông Dũng chia sẻ: "Học sinh của tôi từ lớp tiểu học tới THPT, ôn thi đại học. Các em đến từ nhiều vùng quê khác nhau trong tỉnh và tôi xem như con cháu trong nhà, không chỉ dạy kiến thức mà còn cả văn hóa, đạo đức, lối sống tích cực.

Nhiều lần các con có góp ý với tôi về việc nên nghỉ ngơi vì đã lớn tuổi, dạy học vất vả nhưng việc dạy học đã gắn bó 30 năm nay, ngày nào vắng học sinh là tôi buồn".

Nhiều thế học sinh đến tri ân thầy Dũng sau khi "tốt nghiệp" lớp học.

Nói về hoàn cảnh của mình, ông Dũng tâm sự, năm lên 6 tuổi do bị sốt ác tính khiến tay chân tê liệt. Sau nhiều năm điều trị, 2 tay và chân trái được chữa lành còn chân phải teo cơ, bị liệt. Thương con, bố mẹ thay nhau cõng tôi tới trường, rồi cõng về nhà trên quãng đường hơn 3km.

Để tôi tập đứng và di chuyển, gia đình làm 1 xe đẩy có bánh lăn để ôm bám vào. Nhiều lần bạn bè đến nhà cõng đi chơi nhưng do sức yếu, các bạn chỉ cõng được một quãng, sau đó thả xuống đất rồi dìu, dắt đi theo, nhờ vậy tôi khập khiễng tập đi.

Từ năm 14 tuổi, tôi tự khập khiễng đi lại, nhưng phải dùng tay giữ khớp gối chân bị liệt để làm trụ đỡ, nếu buông tay là ngã. Sau này, tôi tự tập đi xe đạp năm 18 tuổi, đi xe máy năm 40 tuổi và lái ô tô năm 57 tuổi.

Ông Dũng kể, do sức khỏe yếu, ông chỉ học đến lớp 7. Năm 19 tuổi, ông làm Bí thư liên chi đoàn thôn, phó bí thư đoàn xã, kế toán xã. Nhờ trí nhớ tốt, tính toán nhanh, ông được điều làm Tổ trưởng Nội nghiệp Đoàn đo đạc 299 huyện Hương Khê.

Hơn 10 năm công tác, nhận thấy bản thân không có bằng cấp, gia đình khó khăn nên ông xin nghỉ việc.

Để mưu sinh, ông mở quán tạp hóa, sửa xe đạp, xe máy và làm thợ mộc.

Ông lập gia đình năm 28 tuổi và có 5 người con, hiện đều là giảng viên, giáo viên, kỹ sư... làm việc xa quê.

Nhiều học sinh thành đạt

Để trở thành ông giáo làng dạy nhiều lứa học sinh thành danh, ông Dũng cũng trải qua sự khổ luyện, tự tìm tòi hỏi học hỏi bổ túc thêm về nghề sư phạm.

Theo ông Dũng, lúc đầu ông chỉ ngồi cạnh động viên con học, sau đó tự học trong sách vở và học cùng con.

Khi con đầu học hết cấp 3, ông cũng tích lũy được kiến thức hết cấp 3. Sau đó, bạn bè của các con tới nhà chơi, thấy ông dạy học dễ hiểu, tiếp thu nhanh, tiến bộ từng ngày nên chúng nói với bố mẹ xin tới nhà để được tôi dạy. Việc dạy học đã đến với tôi như thế.

Lớp học đơn sơ của ông Dũng luôn đông các học sinh nghèo đến nhờ ông giảng dạy thêm.

Ông Dũng nhớ lại: Nhiều học sinh thi chuyển cấp THPT vào năm 1994 không đậu đã tới nhà xin ông phụ đạo, ông đồng ý nhận dạy miễn phí. Ban ngày ông dạy các em học nghề, buổi tối ông ôn luyện kiến thức cho các em.

“Lứa học sinh đầu tiên được tôi dạy có khoảng 30 em và đều thi đậu THPT. Sau đó, những em này tiếp tục quay lại nhờ tôi dạy học thêm. Sau này, nhiều em ra trường làm việc trong quân đội, công an, ngân hàng, các cơ quan Nhà nước”, ông Dũng tự hào.

Tiếng lành đồn xa, những năm tiếp theo có hàng trăm học sinh đến nhà nhờ ông Dũng ôn luyện. Để ông chuyên tâm dạy học, nhiều phụ huynh tự nguyện đến làm ruộng và thu hoạch lúa giúp ông.

Trước đây, ông dạy học miễn phí nhưng sau nhiều lần được phụ huynh góp ý, ông thu 10.000-20.000 đồng/học sinh/buổi học. Học sinh là con, cháu gia đình chính sách, hoàn cảnh khó khăn, tàn tật, mồ côi đều được ông dạy miễn phí. Ngoài ra, mỗi năm có hàng chục em được ông cho ăn ở tại nhà miễn phí. Nhiều học sinh không có phương tiện đi lại, ông cho mượn xe đạp, khi hỏng ông lại sửa.

Đến với lớp học của ông Dũng đa phần là các em có hoàn cảnh khó khăn nhưng có ý thức vươn lên để kiếm con chữ thoát nghèo, giúp đỡ gia đình.

Em Võ Thị Hương Nhi (học lớp 7, trú tại xã Hà Linh) có hoàn cảnh rất khó khăn, bố bị tai nạn nằm liệt giường, mẹ em phải gồng gánh nuôi chị em Nhi ăn học. Biết công Dũng dạy miễn phí, mẹ Nhi cũng đến xin cho con học. Nhờ vậy lực học của Nhi tốt hơn rất nhiều.

Phan Bảo Trâm (học lớp 7, xã Phúc Đồng) cũng có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn vì cả bố và mẹ bị tai nạn lao động khi đi chặt gỗ keo tràm.

"Khi biết hoàn cảnh của Nhi, Trâm tôi rất chia sẻ và hỗ trợ em tiền đi lại", ông Dũng nói.

Để dạy học tốt hơn, ông Dũng bàn với vợ con bán 2 con bò mua 2 chiếc bảng lớn (hơn 5 triệu đồng/bảng) và một số quạt máy, bình nước, máy nổ.

Ông Dũng cho biết, ông chủ yếu dạy môn Toán và Ngữ văn, nhiều lần ông định thuê thêm giáo viên nhưng học sinh không đồng ý.

Đến nay, đã có hàng trăm học sinh được ông kèm cặp ôn luyện thi đậu THPT, đại học, học sinh giỏi các cấp. Vào dịp Ngày Nhà giáo Việt Nam, lễ tết, nhiều em đến nhà bày tỏ tình cảm, tri ân ông.

Thậm chí, khi bố của ông qua đời, có khoảng 30 học sinh đến nhà xin buộc khăn chịu tang. Cảm động nhất, có em ở xa về không kịp, bố lên xin khăn buộc thay và đến tối khi con về đến nơi thì trao lại cho con.

“Chừng nào còn sức khỏe và còn duyên với học trò là tôi còn tiếp tục dạy học. Thấy nhiều học sinh học giỏi, đỗ đạt, trưởng thành, tôi tôi càng vui và hạnh phúc. Tôi đang ấp ủ sẽ nâng cấp lớp học và mở thêm lớp dạy học bơi miễn phí, giúp các em phòng chống nguy cơ tai nạn đuối nước”, ông Dũng chia sẻ về dự định sắp tới.

Lãnh đạo UBND xã Phúc Đồng, huyện Hương Khê, tỉnh Hà Tĩnh cho biết, ông Đặng Tiến Dũng là tấm gương điển hình có nhiều đóng góp cho xã hội, đi đầu tham gia các phong trào hoạt động ở địa phương.

Ghi nhận những nỗ lực vượt khó, cống hiến xã hội, tháng 12/2010, ông Đặng Tiến Dũng vinh dự được Thủ tướng Chính phủ tặng bằng khen vì đã có thành tích trong thực hiện cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” từ năm 2007 đến năm 2010.

Ông còn được Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh, các cơ quan, tổ chức hội từ Trung ương tới địa phương tặng nhiều bằng khen, giấy khen, kỷ niệm chương cùng nhiều phần thưởng cao quý khác.

Hà Vũ