Chuyện cô Liên 'xung phong'

Viết đơn bằng máu tình nguyện tham gia TNXP

Trong tháng 7, tôi có dịp trò chuyện với Nguyễn Thị Bích Liên - Chủ tịch Hội Cựu TNXP phường Cát Linh (quận Đống Đa, Hà Nội). Với dáng người thấp, nhưng đôi mắt tinh anh, giọng nói hồ hởi, thật khó có thể hình dung được sự tận tụy, đam mê công việc xã hội của bà khi ở tuổi 73 vẫn đảm đương 18 đầu việc xã hội.

Trong câu chuyện hồi ức, bà Liên kể cho tôi nghe về những năm kháng chiến gian khổ nhưng đầy oai hùng. Tháng 12-1965, 17 tuổi, bà Liên tình nguyện đi TNXP, biên chế vào C893, D89, có nhiệm vụ bảo đảm giao thông đường sắt tuyến từ Phủ Lý đến cầu Yên, tỉnh Ninh Bình.

Cô gái quê Tiền Hải (Thái Bình) ngày ấy chỉ có cân nặng 35kg đã trốn gia đình lên đường ra tiền tuyến. Ngày đó, anh trai đi chiến đấu, chị gái đi TNXP nên bà Liên phải ở nhà chăm nom cho 4 người em phụ bố mẹ. Nhưng, niềm ước ao được mặc trang phục áo lính, ra chiến trường thôi thúc ý chí, bà Liên viết bức thư bằng máu để tình nguyện tham gia TNXP.

Là đội trưởng Đội D89, với nhiệm vụ bảo vệ, sửa chữa từng mét đường, từng thanh tà vẹt, thanh ray và các đoàn tàu, tránh bom đạn địch..., bà Liên cùng đồng đội đã hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao. Hồi ấy, núi Cánh Diều được coi như “Cồn Cỏ thứ 2”. Xung quanh núi bị bom địch san bằng, xới lộn, chỉ thấy một màu đỏ ối, nham nhở những hố bom, sắt thép ngổn ngang, khó bom mờ mịt. Nhưng đội TNXP vẫn kiên cường giữ vững tinh thần, đảm bảo giao thông thông suốt.

Với giọng ca hay, bà Liên còn được bầu làm đội trưởng đội văn nghệ, giáo viên kiêm nhiệm và là A trưởng xung kích của đơn vị. Bà Liên vinh dự nhận danh hiệu “Dũng sĩ diệt Mỹ 3 cấp”, được về dự Đại hội dũng sĩ diệt Mỹ toàn miền Bắc tại Hà Nội tháng 5-1968.

Tháng 7-1968, nữ dũng sĩ diệt Mỹ cùng đồng đội di chuyển vào Trường Sơn tiếp tục nhiệm vụ chốt giữ trọng điểm 448 trên đường 15A Quảng Bình rồi bám trụ tại các điểm xung yếu như Cổng Trời, Km39 anh hùng…

Trong ký ức của bà Liên không còn nhớ nổi bao lần cận kề cái chết vì mưa bom, bão đạn. Là cán bộ thi đua văn nghệ quần chúng của D89 nên bà Liên phải đi khắp các tuyến đường để kiểm tra nơi ăn, chốn ở của các tổ, nhóm chốt đường.

Nhiều đơn vị đóng trong rừng sâu, hang đá suốt thời gian dài, một mình bà phải lặn lộn băng rừng, lội suối vào thăm. Bà Liên đau đớn khi nhìn những đồng đội da xanh bủng, đầu rụng tóc vì bệnh sốt rét, bom đạn, chất độc da cam...

Suốt 7 năm đi TNXP, bà Liên đã cống hiến tuổi thanh xuân cho cuộc đấu tranh vĩ đại của dân tộc. Năm 1972, bà Liên chuyển công tác về phục vụ tại Văn phòng Thủ tướng cho tới năm 1992 thì nghỉ hưu.

Bà Nguyễn Thị Bích Liên - Chủ tịch Hội cựu TNXP phường Cát Linh. Ảnh Vi Giáng

Tích cực công tác nghĩa tình đồng đội

Đảm nhận vai trò “người thuyền thưởng” của 63 hội viên, bà Nguyễn Thị Bích Liên tích cực với công các nghĩa tình đồng đội và chính sách với TNXP. Nhiều năm qua, bà Liên và 63 hội viên Hội cựu TNXP phường Cát Linh đã luôn quán triệt phương châm: “Ở đâu có cựu TNXP, ở đó có hoạt động nghĩa tình đồng đội”. Vì thế, với cương vị là “người thuyền trưởng”, bà Liên luôn nhắc mình phải nỗ lực chăm lo đời sống hội viên, nhất là những hội viên thuộc gia đình chính sách, cô đơn, hoàn cảnh khó khăn, thực hiện tốt hơn nữa chính sách nghĩa tình đồng đội.

Năm 2015, bà Liên đã vận động Thành Hội tặng sửa nhà cho hội viên Lương Thị Cư với trị giá 50 triệu đồng. Năm 2019, tặng sửa nhà trị giá 20 triệu đồng cho cựu TNXP cô đơn Mai Thị Thìn. Hội cựu TNXP phường Cát Linh lập danh sách báo cáo với Chủ tịch Ủy ban MTTQ quận Đống Đa đề nghị giúp đỡ thêm 40 triệu đồng hoàn thiện các hạng mục công trình. Hỗ trợ 4 hội viên nữ vay từ 2 triệu đến 20 triệu đồng không tính lãi để sửa nhà, giải quyết khó khăn trong cuộc sống với thời hạn 1,5 năm. Quỹ nghĩa tình đồng đội đến nay được vận động là 800.000 đồng/người.

Hội cựu TNXP phường Cát Linh phối hợp với Hội chữ thập đỏ khám bệnh phát thuốc miễn phí cho những đồng chí khó khăn, ốm đau, những chiến sĩ tham gia chiến dịch Điện Biên Phủ, chiến dịch Hồ Chí Minh, những ngày lễ, tết, trợ cấp đột xuất, trợ cấp thường xuyên từ 500.000 đồng đến 1,2 triệu đồng/người.

Bên cạnh hoạt động nghĩa tình đồng đội, bà Liên còn tích cực công tác Hội chữ thập đỏ của phường. Bà Liên đã tuyên truyền, vận động, kết nạp hàng trăm hội viên, quyết tâm đưa Hội trở thành “mô hình điểm” của TP Hà Nội.

Với uy tín bản thân, bà Liên tham gia công tác vận động hiến máu nhân đạo, kết nối với BV Tràng An khám và phát thuốc miễn phí cho những cán bộ hội viên TNXP của 21 phường thuộc quận Đống Đa vào dịp 27-7 hàng năm.

Với những đóng góp tích cực trong công tác xã hội, từ thiện, bà Liên đã nhận được Bằng khen cấp TƯ Hội, Bằng khen của UBND TP Hà Nội, CATP, Kỷ niệm chương Vì sự nghiệp Nhân đạo, Gia đình Chữ thập đỏ TP, Gia đình văn hóa…

Vi Giáng