Chuyến công tác của Thủ tướng tới Saudi Arabia mở ra cơ hội hợp tác mới
Sáng 21/10, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính rời thủ đô Riyadh Vương quốc Saudi Arabia, kết thúc tốt đẹp chuyến công tác tham dự Hội nghị Cấp cao ASEAN - GCC lần thứ nhất và thăm Saudi Arabia.
Trong 2 ngày tại Saudi Arabia, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã tiến hành gần 30 hoạt động với nội dung, hình thức phong phú, đạt được nhiều kết quả cụ thể trên tất cả các mặt.
Đây là lần đầu tiên kể từ khi thiết lập quan hệ năm 1990, lãnh đạo các nước ASEAN gặp gỡ lãnh đạo các nước GCC, tạo dấu mốc lịch sử trong quan hệ hai bên, đồng thời tiếp thêm động lực mới cho hợp tác ASEAN-GCC, vì hòa bình, ổn định và phồn vinh của cả hai khu vực và trên thế giới.
HNCC ASEAN-GCC có ý nghĩa đặc biệt và đã đạt được những mục tiêu đề ra với nhiều kết quả quan trọng. Hai bên đều khẳng định coi trọng vai trò và vị trí của nhau, cam kết tăng cường và làm sâu sắc hơn nữa quan hệ, hợp tác bình đẳng, cùng có lợi.
ASEAN và GCC nhấn mạnh cần khai thác hiệu quả dư địa, tiềm năng hợp tác còn rất lớn giữa hai bên, nhất trí phối hợp đẩy mạnh hợp tác trên các lĩnh vực chính trị-an ninh, kinh tế, văn hóa-xã hội và hợp tác phát triển. Có thể kể đến một số lĩnh vực ưu tiên như thương mại, đầu tư, bảo đảm chuỗi cung ứng, kết nối, hợp tác biển, an ninh năng lượng, lương thực, công nghiệp Halal, đổi mới sáng tạo, văn hóa, du lịch, lao động, ứng phó biến đổi khí hậu, chuyển đổi năng lượng, phát triển xanh,…cùng với đó hai bên nhất trí tăng cường hợp tác đa phương, thúc đẩy đối thoại, hợp tác, xây dựng lòng tin, thượng tôn pháp luật, tôn trọng độc lập chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, không can thiệp vào công việc của nhau, chung tay giải quyết các thách thức khu vực và toàn cầu, đóng góp hiệu quả cho hòa bình, an ninh, ổn định và phát triển bền vững.
Trong hội nghị này, các nước bày tỏ quan ngại về những diễn biến gần đây tại dải Gaza, kêu gọi các bên ngừng bắn ngay lập tức, chấm dứt các hành động sử dụng vũ lực, tôn trọng luật nhân đạo quốc tế, nối lại đàm phán, giải quyết các bất đồng thông qua các biện pháp hòa bình, trên cơ sở luật pháp quốc tế và các nghị quyết liên quan của LHQ. Kết thúc Hội nghị, các Lãnh đạo ASEAN và GCC đã thông qua Tuyên bố chung, đề ra các định hướng phát triển và nâng tầm quan hệ ASEAN-GCC trong thời gian tới.
Tạo bước đột phá trong tìm kiếm cơ hội hợp tác mới
Chuyến thăm Saudi Arabia là chuyến công tác đầu tiên của một Thủ tướng Việt Nam tới Saudi Arabia, tạo tiền đề quan trọng để hai nước tăng cường tin cậy chính trị và mở ra các cơ hội hợp tác mới. Đồng thời, đây cũng là cơ hội thắt chặt hơn mối quan hệ với tất cả các quốc gia vùng Vịnh.
Chuyến công tác của Thủ tướng Phạm Minh Chính tạo bước đột phá trong tìm kiếm những cơ hội hợp tác mới, mở rộng thị trường cho hàng hóa, dịch vụ của Việt Nam vào Saudi Arabia và cả thị trường GCC, đặc biệt là về thu hút vốn đầu tư, mở rộng thương mại, chuyển đổi năng lượng, tăng trưởng bền vững, lao động tay nghề cao, phát triển ngành Halal, xuất khẩu nông thủy sản và du lịch.
Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Đỗ Hùng Việt cho biết, trong trao đổi tất cả các nước đều đánh giá rất cao vai trò và vị thế của Việt Nam. Các nước vì tỏ sự ngưỡng mộ đối với vai trò lãnh đạo, điều hành của Chính phủ cũng như là tin tưởng vào tương lai triển vọng phát triển của nền kinh tế Việt Nam.
"Như lãnh đạo của Saudi Arabia có chia sẻ thì họ mong muốn là tham gia đồng hành trong tương lai tươi sáng đó của Việt Nam, cũng có ý kiến cho rằng mong muốn biến sự ngưỡng mộ đối với Việt Nam trở thành những hành động hợp tác rất cụ thể trong thời gian tới. Quốc vương Qatar thì khẳng định là không có giới hạn nào trong hợp tác giữa Việt Nam và Qatar. Ông cũng nói rằng là sẽ phối hợp để gỡ bỏ mọi rào cản, mọi vướng mắc để thúc đẩy tác giữa hai bên trong thời gian tới. Chúng tôi cho rằng giữa hai bên sẽ có rất nhiều dư địa để có thể khai thác, mở rộng thị trường, thu hút những khoản đầu tư quy mô lớn vào Việt Nam không chỉ trong những lĩnh vực truyền thống mà mở rộng hơn trong các lĩnh vực mới như là chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, chuyển đổi năng lượng, hợp tác ứng phó với biến đổi khí hậu” - Thứ trưởng Đỗ Hùng Việt nói.
Đoàn Việt Nam đã tham gia chủ động, tích cực, đóng góp quan trọng và có trách nhiệm cho thành công chung của Hội nghị Cấp cao ASEAN-GCC đầu tiên. Tại hội nghị, Thủ tướng đã có bài phát biểu quan trọng, đề cao ý nghĩa của Hội nghị, mở ra những kỳ vọng to lớn để hai bên cùng nhau phấn đấu đưa quan hệ lên một tầm cao mới vì hòa bình, hợp tác và cùng phát triển.
Thủ tướng nhấn mạnh ASEAN và GCC cần thích ứng năng động, phát huy ý chí tự cường, nền tảng quan hệ chính trị tốt đẹp và tiềm năng hợp tác to lớn, khơi thông các nguồn lực phát triển, khởi tạo các ý tưởng đột phá, triển khai các hành động cụ thể để thực sự bứt phá mạnh mẽ, trở thành điểm sáng của hợp tác khu vực và thế giới.
Thủ tướng đề nghị: ASEAN và GCC cùng nhau tạo thuận lợi hơn nữa để kinh tế, thương mại và đầu tư trở thành trụ cột chính, là động lực kết nối hai khu vực, bổ trợ cho nhau cùng phát triển; cần nhanh chóng thể chế hóa hợp tác ASEAN-GCC bằng các cơ chế hợp tác thường xuyên, thực chất, hiệu quả trên từng lĩnh vực cụ thể; Tăng cường hợp tác đa phương để cùng nhau giữ gìn môi trường hòa bình, ổn định cho phát triển.
Tại hội đàm với Hoàng Thải tử Thủ tướng Saudi Arabia và các cuộc gặp song phương với lãnh đạo các nước thành viên GCC, Việt Nam đã thể hiện quyết tâm thúc đẩy quan hệ hợp tác của Việt Nam với các nước đi vào chiều sâu, thực chất, hiệu quả hơn. Lãnh đạo các nước đánh giá cao vai trò, vị trí của Việt Nam ở khu vực Châu Á - Thái Bình Dương, nhất trí về việc tiềm năng hợp tác giữa hai bên còn rất lớn và sẵn sàng cùng Việt Nam thúc đẩy quan hệ song phương sang một giai đoạn hợp tác mới.
Nhằm khai thông nguồn vốn đầu tư vào Việt Nam, Quỹ đầu tư công 620 tỷ USD của Saudi Arabia cam kết dành nguồn lực nhiều hơn cho các dự án lớn phát triển hạ tầng của Việt Nam. Nhiều tập đoàn lớn của Saudi Arabia khẳng định sẽ xem xét mở rộng hoạt động đầu tư tại Việt Nam trong các lĩnh vực như thép, thép tiền chế, bán lẻ, nông nghiệp và năng lượng sạch và mong muốn qua Việt Nam mở rộng mạng lưới kinh doanh của các doanh nghiệp này sang các nước ASEAN.
Đặc biệt trong lĩnh vực nông nghiệp, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Trần Thanh Nam cho biết, theo sự phân công của Thủ tướng, lãnh đạo ngành đã làm việc với cơ quan an toàn thực phẩm của Saudi Arabia cũng có một số thỏa thuận thống nhất, bạn sẽ hỗ trợ cho bộ xây dựng tiêu chuẩn, quy chuẩn của sản phẩm của sản phẩm Halal từ sản xuất, chế biến và tiêu thụ sản phẩm. Đây là một điều rất có lợi cho Việt Nam
Cùng với đó là đồng ý ký bản ghi nhớ về an toàn thực phẩm cho lĩnh vực nông sản, đây là điều kiện tốt để cho các doanh nghiệp Việt Nam có thể xuất khẩu nông sản sang thị trường Saudi Arabia. Bạn cũng đã cam kết sẽ cử đoàn kiểm tra của bạn sang Việt Nam để sớm mở cửa trở lại các sản phẩm thủy sản nuôi trồng, đặc biệt là cá tra và tôm.
"Đây là những tín hiệu tốt cho các doanh nghiệp Việt Nam đang có xu hướng xuất khẩu sang thị trường Saudi Arabia" - Thứ trưởng Trần Thanh Nam tin tưởng.
Ông Lê Mạnh Hùng - Tổng Giám đốc Tập đoàn Dầu khí Việt Nam chia sẻ: “Cơ hội rất lớn mở ra cho hợp tác giữa ngành dầu khí Việt Nam và các doanh nghiệp dầu khí cũng như năng lượng Saudi Arabia và Trung Đông chính là các hoạt động đầu tư tại Việt Nam và các hoạt động thương mại, dịch vụ tại các quốc gia ở khu vực Trung Đông, khu vực có vị trí rất quan trọng và có tiềm lực về dầu mỏ lớn nhất thế giới. Thông qua các hoạt động hợp tác về đầu tư, thương mại, dịch vụ sẽ giúp cho các doanh nghiệp hai nước nâng cao khả năng ứng dụng công nghệ đổi mới, sáng tạo và đào tạo phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho mỗi bên".
Việt Nam và Saudi Arabia sẽ phối hợp chặt chẽ
Nhân dịp chuyến thăm, cùng với việc tổ chức thành công Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam và Saudi Arabia, hai bên cũng đã ký kết 5 văn kiện hợp tác trong các lĩnh vực tư pháp, ngoại giao, phòng chống tội phạm, du lịch và xúc tiến thương mại, qua đó, hoàn thiện khuôn khổ pháp lý và điều kiện hợp tác thuận lợi cho hai nước trong thời gian tới.
Tại diễn đàn này ông Hassan Al Hwaiziy, Chủ tịch Liên đoàn các Phòng Thương mại và Công nghiệp Saudi Arabia cho rằng hàng loạt lĩnh vực khác với những triển vọng hợp tác to lớn cũng đang mở ra với cộng đồng doanh nghiệp hai nước.
Ông Hassan Al Hwaiziy cho biết lợi thế cạnh tranh mà nền kinh tế của Saudi Arabia và Việt Nam được hưởng nó tạo ra những lĩnh vực hội nhập và hợp tác trong lộ trình phát triển tầm nhìn 2030 của Saudi Arabia, trong đó quan trọng nhất là các dự án siêu thành phố, siêu đô thị trùng hợp với mục tiêu của chiến lược tầm nhìn 2030, cùng với đó là những sáng kiến về chuỗi cung ứng toàn cầu và dự án hành lang kinh tế. Trong đó, Saudi Arabia sẽ đóng vai trò là trục chiến lược và Việt Nam được coi là trong những điểm khởi đầu của hành lang này.
Bên cạnh đó, các chương trình về công nghiệp hóa đẩy mạnh sản xuất năng lượng hóa dầu tài nguyên khoáng sản nông nghiệp, giáo dục y tế, du lịch, giải trí và truyền thông và những lĩnh vực khác đều tạo ra những triển vọng hợp tác mới giữa cộng đồng doanh nghiệp hai bên.
"Chúng tôi cũng mong muốn Chính phủ Việt Nam sẽ cung cấp các biện pháp để thu hút đầu tư của Saudi Arabia vào các cơ hội sản xuất và dịch vụ mà Việt Nam có nhiều thế mạnh, đặc biệt là từ những kinh nghiệm thành công trong đầu tư của Saudi Arabia vào Việt Nam trong lĩnh vực như sản xuất thép, năng lượng mặt trời, nông nghiệp, công nghiệp thực phẩm, công nghệ thông tin, dệt may, đồ may sẵn, giúp tăng gấp đôi quy mô và sự đa dạng của các cơ hội hợp tác kinh tế cũng như lợi nhuận của các doanh nghiệp khi đầu tư vào Việt Nam” - ông Hassan Al Hwaiziy nói.
Về phần mình, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng, tầm nhìn và định hướng phát triển của hai nước tới năm 2030 có rất nhiều điểm tương đồng và dư địa hợp tác giữa hai bên tiềm năng còn rất lớn. Vì vậy, Thủ tướng mong muốn Việt Nam và Saudi Arabia sẽ phối hợp chặt chẽ, cùng nhau trở thành cầu nối để doanh nghiệp hai bên không chỉ cùng tham gia thị trường lẫn nhau mà còn mở rộng ra cả khu vực tiềm năng, rộng lớn ASEAN và GCC.
"Chúng tôi cam kết đảm bảo quyền lợi ích hợp pháp của các nhà đầu tư của Saudi Arabia theo Hiến pháp và pháp luật. Thứ hai là đồng hành cùng với các nhà đầu tư ở nhà thương mại để phát triển, tăng cường lợi ích của các bạn ở thị trường Việt Nam đang ngày càng tăng lên. Thứ ba là đồng hành cùng các bạn những lúc khó khăn, lợi ích hài hòa mọi rủi ro thì chia sẻ. Cam kết rất quan trọng nữa là chúng tôi giữ vững độc lập chủ quyền toàn vẹn lãnh thổ, ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội hội để các bạn đến đầu tư, an toàn về tài sản, tính mạng, an toàn về các hoạt động khác theo Hiến pháp và pháp luật", Thủ tướng nhấn mạnh.
Thủ tướng mong được chào đón các nhà đầu tư, các nhà kinh doanh làm ăn phát triển tại Việt Nam; tin tưởng rằng sau khi hội nghị này quan hệ giữa các nước ASEAN, trong đó có Việt Nam với vùng vịnh, trong đó có Saudi Arabia sẽ là trở thành cửa ngõ cho nhau để mà vào ASEAN và vào các nước vùng Vịnh.
Mặc dù lịch trình dày đặc nhưng Thủ tướng Phạm Minh Chính đã dành thời gian gặp gỡ cộng đồng người Việt Nam tại Saudi Arabia. Thủ tướng đề nghị Đại sứ quán Việt Nam tại Saudi Arabia tiếp tục quan tâm và làm tốt hơn nữa công tác người Việt Nam ở nước ngoài để xây dựng cộng đồng người Việt tại Saudi Arabia đoàn kết, phát triển, luôn hướng về quê hương đất nước.
Chuyến công tác của Thủ tướng Chính phủ đã tiếp tục triển khai đường lối đối ngoại của Đại hội XIII của Đảng, Chỉ thị 15 của Ban Bí thư về đẩy mạnh và nâng tầm đối ngoại đa phương đến năm 2030: Độc lập, tự chủ, hòa bình, hợp tác và phát triển, đa dạng hóa, đa phương hóa; phát đi thông điệp về cam kết mạnh mẽ và đóng góp trách nhiệm của một Việt Nam hòa hiếu, chân thành, tin cậy, sẵn sàng tăng cường quan hệ hữu nghị, đối thoại và hợp tác cùng có lợi, xây dựng môi trường khu vực và quốc tế hòa bình, ổn định với các nước.