Chuyện của các chiến sĩ chuyên giải mã vụ án

Trò chuyện cùng chúng tôi, Thượng tá Lê Bá Công, Phó trưởng Phòng KTHS Công an TP Đà Nẵng, chia sẻ, là một đơn vị nghiệp vụ, KTHS với các chức năng khám nghiệm, giám định,… được coi là những nhà “chuyên môn” bổ trợ tư pháp.

KTHS có sự gắn bó mật thiết với các cơ quan tố tụng, nhất là cơ quan điều tra. Do vậy mà trên thực tế, mối quan hệ giữa cơ quan trưng cầu và cơ quan tiến hành giám định luôn có sự phối hợp chặt chẽ với nhau về nội dung vụ việc để đạt được hiệu quả cao nhất trong điều tra, khám phá án.

Bất kể ngày đêm, mưa nắng, mỗi khi có vụ án hay vụ việc được trưng cầu, lực lượng KTHS lại lên đường bảo đảm có mặt tại hiện trường sớm nhất, qua đó có thể thu thập được những vi vết dù nhỏ nhất nhằm phân tích, đánh giá, đưa ra kết luận khoa học phục vụ quá trình điều tra.

Điển hình như, vụ giết người chặt xác phi tang được phát hiện tại bờ Tây sông Hàn, đoạn gần chân cầu Trần Thị Lý, thuộc phường Hòa Cường Bắc, quận Hải Châu, vào ngày 7/2/2020 vừa qua. Khi tiếp nhận nhiệm vụ, Phòng KTHS Công an TP Đà Nẵng đã nhanh chóng bố trí lực lượng, phương tiện có mặt tại hiện trường để tiến hành khám nghiệm, giám định pháp y tử thi.

Do thời điểm lúc bấy giờ đã xuất hiện nguy cơ đe dọa về dịch COVID-19 nên khi tiến hành các biện pháp nghiệp vụ, các cán bộ KTHS còn chú trọng áp dụng nghiêm ngặt các biện pháp về phòng, chống dịch. Qua công tác khám nghiệm, giám định, lực lượng KTHS đã đưa ra nhận định chính xác về diễn biến tội phạm, công cụ gây án của đối tượng, xác định tung tích và nguyên nhân tử vong của nạn nhân,…

Đặc biệt, lực lượng KTHS đã thu giữ được các dấu vết, vật chứng liên quan trực tiếp đến hành vi chuẩn bị, tiến hành phạm tội của đối tượng giúp cho Cơ quan điều tra nhanh chóng phá án, bắt giữ được hung thủ là một đối tượng quốc tịch Trung Quốc.

“Đối tượng gây án thường có nhiều thủ đoạn để xóa dấu vết, gây khó khăn trong công tác điều tra, khám phá án. Do đó, đối với những vụ trọng án, vụ việc có hiện trường phức tạp,… đòi hỏi cán bộ KTHS phải thực sự chuyên nghiệp, có trình độ chuyên môn nghiệp vụ sâu cộng với một tinh thần tích cực, phương pháp làm việc khoa học, nhạy bén. Công tác giám định, khám nghiệm của lực lượng KTHS luôn được thực hiện với phương châm “thận trọng, tỉ mỉ, khách quan, chính xác” bên cạnh tính nhanh chóng, kịp thời để phục công tác điều tra”, Thượng tá Công chia sẻ.

Bên cạnh công tác khám nghiệm, công tác giám định cũng đóng vai trò then chốt, giúp cơ quan trưng cầu có được những bằng chứng khoa học phục vụ quá trình điều tra, khám phá án. Mới đây, Công an quận Thanh Khê, TP Đà Nẵng đã phá thành công chuyên án làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức quy mô lớn. Để có được thành công đó thì công tác giám định có vai trò rất quan trọng.

Theo kết quả điều tra, ngày 25/3, anh Q. (trú phường Hòa Khê, quận Thanh Khê) mang giấy chứng nhận đăng ký kết hôn, sổ hộ khẩu đến UBND phường Hòa Khê để đăng ký khai sinh cho con. Tại đây, cán bộ Tư pháp phát hiện số giấy tờ trên có dấu hiệu giả mạo nên đã trình báo cơ quan Công an.

Cán bộ kỹ thuật hình sự Công an TP Đà Nẵng khám nghiệm hiện trường một vụ trộm cắp tài sản.

Sau đó, để phục vụ công tác điều tra, Công an quận Thanh Khê đã trưng cầu Phòng KTHS Công an TP Đà Nẵng giám định sổ hộ khẩu và giấy chứng nhận đăng ký kết hôn này. Bằng các biện pháp nghiệp vụ, lực lượng KTHS đã có thông báo khẳng định số giấy tờ trên là giả.

Từ kết luận này của KTHS, Công an quận Thanh Khê đã xác lập chuyên án đấu tranh. Và từ ngày 9/6 đến ngày 11/6, Ban chuyên án phối hợp với Công an các đơn vị, địa phương tại TP Hồ Chí Minh đã thực hiện lệnh giữ người trong trường hợp khẩn cấp đối với Phạm Hoài Thanh (quê tỉnh Quảng Ngãi, tạm trú tại TP Hồ Chí Minh), Phạm Văn Đoàn (trú huyện Hóc Môn, TP Hồ Chí Minh), Nguyễn Tấn Linh (quê tỉnh Quảng Ngãi). Khám xét chỗ ở của các đối tượng, lực lượng Công an phát hiện, thu giữ hàng trăm tài liệu giả như bằng tốt nghiệp đại học, sổ hộ khẩu, CMND, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất,…

Theo kết quả điều tra ban đầu, các đối tượng nói trên là những mắc xích trong đường dây làm giả con dấu, tài liệu quy mô lớn, liên quan đến nhiều người trong cả nước… Hiện vụ án đang đang được Công an quận Thanh Khê tiếp tục điều tra, mở rộng.

Thượng tá Võ Hoàng Trung, Trưởng phòng KTHS Công an TP Đà Nẵng, cho biết thêm, chỉ tính trong 6 tháng đầu năm 2020, đơn vị đã tiến hành khám nghiệm hiện trường, tử thi 86 vụ việc các loại; 100% các vụ việc qua khám nghiệm đều thu được dấu vết hình sự và các loại dấu vết, vật chứng khác liên quan, xác định được tính chất, nhận định đúng về đối tượng, công cụ gây án và diễn biến tội phạm tại hiện trường, góp phần quan trọng định hướng cho Cơ quan điều tra tiến hành các bước điều tra tiếp theo.

Riêng công tác giám định, Phòng KTHS Công an TP Đà Nẵng đã tiếp nhận và giám định 398 vụ với hơn 2.700 yêu cầu (so với cùng kỳ năm trước giảm 15 vụ, giảm 1.306 yêu cầu); trong đó có 17 vụ với 982 yêu cầu ngoài tố tụng, tập trung ở các lĩnh vực như dấu vết đường vân, chữ ký, chữ viết, ma túy,… Kết quả giám định đã phục vụ tốt công tác nghiệp vụ của các cơ quan trưng cầu, xác lập chứng cứ khoa học làm cơ sở quan trọng giải quyết các vụ việc hình sự, dân sự, hành chính.

Theo Thượng tá Trung, cùng với công tác khám nghiệm, giám định, lãnh đạo Phòng KTHS Công an TP Đà Nẵng còn chú trọng đến công tác nghiệp vụ cơ bản, kỹ thuật phòng chống tội phạm. Đơn vị đã tham mưu Giám đốc Công an thành phố xây dựng kế hoạch triển khai phòng chống tội phạm cướp, trộm cắp tài sản tại các điểm giao dịch của ngân hàng, trụ sở cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp trên địa bàn TP Đà Nẵng.

Đồng thời, thường xuyên kiểm tra, bảo trì các phương tiện kỹ thuật phòng chống tội phạm hiện có; đề xuất các phương tiện kỹ thuật phòng chống tội phạm hiện đại, quan tâm đào tạo cán bộ để đáp ứng yêu cầu đấu tranh phòng chống tội phạm trong giai đoạn mới...

Ngọc Thi